Vướng giải phóng mặt bằng, nhiều dự án nguy cơ chậm tiến độ

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, dân dụng và công nghiệp Kon Tum (gọi tắt là Ban quản lý dự án) là đơn vị đang triển khai nhiều dự án đầu tư xây dựng lớn trên địa bàn như Dự án Kè chống lũ lụt, sạt lở các làng đồng bào DTTS dọc sông Đăk Bla trên địa bàn thành phố Kon Tum (tuyến Bờ Bắc - đoạn từ làng Kon Hra Chót đi làng Kon Tum Kơ Nâm, Kon Klor 1 và Kon Tum Kơ Pơng); Dự án Đường trục chính phía Tây thành phố Kon Tum; Dự án Đường Trường Chinh (đoạn từ đường Phan Đình Phùng đến đường Đào Duy Từ - phạm vi cầu nối qua sông Đăk Bla); Dự án Đường dẫn vào cầu số 3 qua sông Đăk Bla gắn với chỉnh trang đô thị với số vốn được giao hàng nghìn tỷ đồng.

Đường dẫn phía xã Vinh Quang chưa thể triển khai do chưa đền bù, giải phóng mặt bằng. Ảnh: PN

Đến nay tất cả các dự án nói trên đều chưa có đủ mặt bằng để các đơn vị thi công triển khai xây dựng. Nguyên nhân bởi đến nay, thành phố Kon Tum vẫn chưa ban hành giá đất cụ thể phục vụ công tác lập phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng. Do đó, với các dự án nói trên, các nhà thầu thi công xây dựng chỉ tiến hành xây dựng tại những đoạn đã có mặt bằng, tuy nhiên, việc thi công chỉ cầm chừng.

Đơn cử như Dự án Đường trục chính phía Tây thành phố Kon Tum có tổng mức đầu tư 1.492,6 tỷ đồng, nguồn vốn đầu tư từ nguồn ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Dự án đi qua 3 xã, phường của thành phố Kon Tum, với hơn 500 hộ gia đình, tổ chức bị thu hồi đất với diện tích hàng trăm héc ta. Trong tổng số 11 km phải giải phóng đền bù thì đến nay mới giải phóng mặt bằng được gần 3 km. Do không có mặt bằng nên hiện nay, các nhà thầu chỉ thi công cầm chừng. Đây cũng là nguyên nhân khiến dự án đứng trước nguy cơ chậm tiến độ và không thể giải ngân hết nguồn vốn được giao hàng năm.

Hay như Dự án cầu số 3 bắc qua sông Đăk Bla nối xã Vinh Quang và phường Nguyễn Trãi (thành phố Kon Tum) được triển khai xây dựng năm 2019 đến nay đã hoàn thành nhưng chưa thể đưa vào sử dụng bởi chưa có đường dẫn vào 2 bên đầu cầu. Trong khi đó, UBND tỉnh đã có quyết định đầu tư dự án đường dẫn có tổng chiều dài khoảng 1,6km với tổng mức đầu tư là 87 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay, do chưa giải phóng mặt bằng nên vẫn chưa thể triển khai xây dựng.

Theo Ban Quản lý dự án, tổng diện tích đất thu hồi thực hiện dự án này là 7,37ha/101 hộ và 1 tổ chức. Trong đó, địa bàn xã Vinh Quang có 53hộ/2,53ha bị ảnh hưởng, đến nay, vẫn chưa phê duyệt phương án bồi thường. Còn tại phường Nguyễn Trãi có 48 hộ và 1 tổ chức/4.84ha bị ảnh hưởng bởi dự án nhưng đến nay, còn 10 hộ chưa nhận tiền bồi thường (với lý do đơn giá bồi thường thấp và không thống nhất phạm vi khai thác quỹ đất) và 3 hộ và 1 tổ chức/0.33ha chưa được phê duyệt phương án bồi thường, đền bù.

Vướng mặt bằng, nhiều dự án nguy cơ chậm tiến độ. Ảnh: P.N

Cũng nằm trong tình cảnh tương tự, Dự án Kè chống lũ lụt, sạt lở các làng đồng bào DTTS dọc sông Đăk Bla trên địa bàn thành phố Kon Tum các nhà thầu cũng không thể huy động máy móc nhân lực phục vụ thi công bởi mặt bằng vẫn chưa được bàn giao xong.

Trong dự án này có tổng số 229 hộ/18,27ha bị ảnh hưởng (trong đó, đã kiểm kê 205 hộ/17.27ha; số hộ chưa phối hợp kiểm kê 24 hộ/1ha). Đến nay, UBND thành phố đã phê duyệt phương án bồi thường cho 130 hộ/23,5 tỷ đồng và Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh đã tổ chức chi trả tiền bồi thường cho 129 hộ với 22,9 tỷ; 01 hộ/0,6 tỷ còn lại chưa thống nhất nhận tiền (vì lý do, đơn giá bồi thường thấp). Vì thế, đến nay, Ban quản lý dự án mới nhận được mặt bằng 2,3/4,4km (tương đương khoảng 53% chiều dài tuyến) đã bàn giao cho nhà thầu triển khai thi công.

Theo Ban quản lý dự án, khó khăn, vướng mắc nhất hiện nay là chưa có hệ số điều chỉnh giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường, do vậy Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh chưa thể hoàn thiện hồ sơ phương án bồi thường đối với 75 trường hợp còn lại. Riêng đối với 24 hộ còn lại chưa kiểm kê, thì qua kiểm tra, rà soát có một phần diện tích nằm trong ranh giới diện tích trước đây đã được bồi thường thuộc công trình Kè chống sạt lở bờ sông Đăk Bla được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 972/QĐ-UBND ngày 25/8/2005 (do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư) và đã hoàn thành công tác bồi thường giải phóng mặt bằng thời điểm năm 2007.

Ông Phùng Văn Long- Phó trưởng Phòng Quản lý dự án (Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông, dân dụng và công nghiệp tỉnh) cho biết: Hiện nay, gần như toàn bộ khối lượng, diện tích bồi thường giải phóng mặt bằng đã được kiểm đếm. Bây giờ, chỉ chờ thành phố Kon Tum ban hành giá đất cụ thể sẽ lập phương án đền bù, lấy ý kiến người dân, sau đó tiến hành đền bù, giải phóng mặt bằng. Nút thắt này được giải quyết sớm sẽ tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng. 

Cũng theo ông Long, không có mặt bằng, nhà thầu không thể thi công được, điều đó đồng nghĩa với việc không có khối lượng và dĩ nhiên sẽ ảnh hưởng đến tiến độ dự án cũng như việc giải ngân nguồn vốn đầu tư.

Theo tìm hiểu của phóng viên, bên cạnh việc chưa có giá đất cụ thể thì việc xác định nguồn gốc đất đối với đất của các hộ dân có tranh chấp gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, vẫn còn nhiều hộ dân chưa đồng ý với phương án bồi thường, hỗ trợ. Đây cũng là nguyên nhân khiến cho nhiều dự án tại thành phố Kon Tum có nguy cơ chậm tiến độ và ảnh hưởng đến việc giải ngân nguồn vốn đầu tư. Vì vậy, hơn lúc nào hết, các chủ đầu tư dự án mong muốn nút thắt này sớm được tháo gỡ để đẩy nhanh tiến độ dự án và giải ngân nguồn vốn đầu tư, góp phần vào thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.

Phúc Nguyên