Phát triển kinh tế từ mô hình trồng rau, củ xứ lạnh

Theo lời giới thiệu từ chính quyền địa phương, chúng tôi về với thôn Kon Vơng Kia (thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plông) để tìm hiểu về quá trình bà con đồng bào DTTS nơi đây phát triển kinh tế từ mô hình trồng rau, củ xứ lạnh. Nhờ đã hẹn từ trước, anh A Hùng (tổ trưởng tổ 1 - Tổ hợp tác trồng rau, củ xứ lạnh thôn Kon Vơng Kia) vui vẻ chào đón chúng tôi.

Sau đôi lời giới thiệu, anh A Hùng cởi mở trò chuyện: Trước đây tôi không hề có ý định trồng rau, củ xứ lạnh. Diện tích đất canh tác của gia đình, tôi sử dụng để trồng một số loại cây ngắn ngày. Sau này, được cán bộ địa phương trực tiếp tuyên truyền về chuyển đổi cây trồng, tôi mới bắt đầu “bén duyên”.

Bà con canh tác rau trong nhà màng phát triển kinh tế. Ảnh: T.T

Trước khi bắt đầu trồng, anh A Hùng được chính quyền địa phương tạo điều kiện tham gia các lớp tập huấn để tìm hiểu về kiến thức, cách áp dụng khoa học kỹ thuật vào thực hiện mô hình. Sau khi cảm thấy đủ tự tin, tay nghề ổn định, vào đầu năm 2024, anh A Hùng bắt đầu trồng rau, củ xứ lạnh để phát triển kinh tế gia đình.

Theo chúng tôi tìm hiểu, không chỉ đối với anh A Hùng, mà hầu hết các hộ đồng bào DTTS tại thôn Kon Vơng Kia đều được địa phương vận động để chuyển đổi cây trồng hiệu quả kinh tế thấp, sang mô hình trồng rau, củ xứ lạnh có giá trị kinh tế cao hơn.

Ban đầu, các hộ gia đình còn nhiều bỡ ngỡ, bởi xưa nay, mọi người vẫn giữ nguyên nếp canh tác cũ với các loại cây truyền thống. Tuy nhiên, nhờ được chính quyền địa phương quan tâm và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và hỗ trợ bà con các điều kiện cần thiết trong xây dựng mô hình trồng rau, củ xứ lạnh. Qua đó, nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng tham gia mô hình, dần dà hình thành các tổ hợp tác tại thôn Kon Vơng Kia trồng rau, củ xứ lạnh. Tính đến hiện tại, thôn Kon Vơng Kia có 3 tổ hợp tác, với 35 hộ gia đình tham gia mô hình trồng rau, củ xứ lạnh. Tổng diện tích canh tác rau, củ xứ lạnh tập trung là 5,83 ha.

“Hiện tại, tổ 1 trồng rau, củ xứ lạnh thôn Kon Vơng Kia gồm 10 hộ gia đình, đang canh tác 0,79ha rau, củ xứ lạnh. Tại vụ đầu tiên, tổ chúng tôi đã triển khai trồng khoai lang Úc và bí Nhật. Sau khoảng thời gian canh tác, chúng tôi đã thu hoạch được 3,4 tấn khoai lang Úc và 0,45 tấn bí Nhật, thu về 80 triệu đồng (chưa trừ chi phí). Hiện nay, chúng tôi đã xuống giống vụ sản xuất thứ 2 (gồm các loại cà rốt, hành lá, su hào, bắp cải, khoai lang Úc...), các loại rau, củ đều phát triển tốt, hứa hẹn mang lại nguồn thu nhập không nhỏ cho gia đình trong dịp Tết Nguyên đán này” - anh A Hùng phấn khởi.

Chị Y Lợi phấn khởi khi quyết định chuyển đổi cây trồng sang canh tác rau, củ xứ lạnh. Ảnh: T.T

Tiếp lời, chị Y Lợi (thôn Kon Vơng Kia) cũng phấn chấn cho biết: “Mình cảm thấy thật đúng đắn vì đã tham gia vào tổ hợp tác trồng rau, củ xứ lạnh của thôn. Trước đây, mình sử dụng diện tích đất này để trồng lúa, hằng năm, giỏi lắm cũng chỉ đủ ăn. Nhưng từ khi canh tác rau, củ xứ lạnh, mình đã có nguồn thu nhập ổn định hơn. Như chỉ trong 20 ngày qua sau khi bán rau, củ, mình đã thu về 4 triệu đồng (đã trừ chi phí). Mình mừng lắm!”

Theo chúng tôi ghi nhận, mô hình trồng rau, củ xứ lạnh là một trong những cách làm của địa phương trong triển khai Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững” (Cuộc vận động). Theo đó, từ đầu năm 2024, địa phương đã tích cực vận động bà con thực hiện Cuộc vận động với phương châm mỗi hộ một “Vườn rau gia đình” nhằm cải tạo vườn tạp, tạo sinh kế cho người dân, giảm nghèo bền vững.

Hiện tại, tổng diện tích phát triển vườn rau các hộ gia đình trên địa bàn thị trấn Măng Đen là 3,8ha. Địa phương đã triển khai thực hiện tại nhà các hộ gia đình trong thôn, làng và các đơn vị trường học, gồm loại rau, củ như cải cay, cải ngọt, bắp sú, cà pháo, rau rừng, su su.

Về việc phát triển một số mô hình tập trung, UBND thị trấn Măng Đen đã hỗ trợ xúc tiến thành lập Hợp tác xã Rau xứ lạnh Măng Đen, với 17 thành viên, trong đó có 9 thành viên là người DTTS, tổng số vốn đăng ký là 1 tỷ đồng. Hợp tác xã Rau xứ lạnh Măng Đen thực hiện liên kết, bao tiêu sản phẩm với bà con trong quá trình thực hiện các mô hình canh tác rau, củ trên địa bàn thị trấn.

Áp dụng khoa học, kỹ thuật trong sản xuất, Hợp tác xã Rau xứ lạnh Măng Đen đã trồng rau trong nhà màng. Tất cả các nhà màng đều được trang bị hệ thống tưới tiêu tự động do Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện hỗ trợ.

Cán bộ địa phương hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng, chăm sóc rau. Ảnh: T.T

Theo ông Võ Minh Luân – Giám đốc Hợp tác xã, trong giai đoạn 1, Hợp tác xã đã đầu tư 500m2 nhà màng, tổ chức sản xuất rau vụ 1 gồm xà lách, cải ngọt, cải thìa…, các loại rau đều sinh trưởng và phát triển tốt. Đến nay đang thu hoạch, dự kiến sản lượng đạt 500kg rau các loại. Dự tính, nếu mô hình này sản xuất thuận lợi và ổn định thì doanh thu ước đạt 1,5 tỷ đồng/ha/năm. Hiện nay, Hợp tác xã đang tổ chức xuống giống sản xuất vụ 2 và sẽ cho thu hoạch sau 1 tháng. Trong giai đoạn 2, Hợp tác xã tiếp tục đầu tư thêm 500m2 nhà màng.

Theo ông Đồng Thế Danh – Phó Chủ tịch UBND thị trấn Măng Đen, trên cơ sở kết quả đạt được, thời gian tới, UBND thị trấn sẽ tiếp tục vận động các nhóm hộ nhân rộng và phát triển các loại rau, củ quả phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu địa phương. Qua đó, hướng đến chuyển đổi cơ cấu cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao, lan toả sâu, rộng Cuộc vận động.

Địa phương phối hợp chặt chẽ với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kon Plông, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện và Hợp tác xã Rau xứ lạnh Măng Đen để hỗ trợ kỹ thuật, giống, hướng dẫn các hộ dân thực hiện đúng quy trình, kỹ thuật và chăm sóc tốt các mô hình.

Rời thị trấn Măng Đen sau một ngày tham quan mô hình trồng rau, củ xứ lạnh, chúng tôi ai nấy đều cảm thấy rất vui khi biết đây là hướng đi hiệu quả, có tiềm năng ở địa phương trong phát triển kinh tế, góp phần xây dựng cuộc sống bà con ổn định và từng bước làm giàu trên quê hương mình.

Những ngày cận Tết, thời tiết cũng dần trở nên lạnh hơn, nhưng chúng tôi cảm nhận trong lòng bà con niềm hân hoan, sự ấm áp vì sắp có một mùa bội thu để đón cái Tết đủ đầy!

Tất Thành