Thế hệ trẻ đi tìm mộ liệt sĩ

Chiến tranh đã lùi xa. Qua những trang sử hào hùng của dân tộc, các bạn trẻ hiểu được sự hy sinh xương máu của các anh hùng liệt sĩ và giá trị của hòa bình, độc lập, tự do. Đất nước ngày càng giàu đẹp và phát triển, những vết thương của chiến tranh dần được khép lại. Nhưng đâu đó trên khắp mọi miền đất nước vẫn còn những người mẹ ngóng đợi tin con, nhiều gia đình lặn lội mấy chục năm đi tìm mộ liệt sĩ.

Trăn trở trước nỗi đau, mong mỏi của các gia đình liệt sĩ và cảm thấy phải làm điều gì đó có ích, nhiều bạn trẻ đã tự mình liên hệ, kết nối, đi tìm mộ liệt sĩ bằng cả sự biết ơn, tấm lòng nhiệt huyết, chân thành và kính cẩn. Họ đã tự tìm đọc tài liệu của các cựu chiến binh kết nối với các đơn vị quân đội để có những thông tin chính xác về các liệt sĩ, bản đồ quân sự. Các bạn đã được nhiều cơ quan, đơn vị tạo điều kiện, hỗ trợ, giúp đỡ khi biết mục đích đầy ý nghĩa nhân văn.

Các tình nguyện viên phối hợp với Lữ đoàn 7, Quân đoàn 3 và các cựu chiến binh cùng gia đình liệt sĩ khảo sát, chuẩn bị cho kế hoạch tìm kiếm mộ liệt sĩ tại Gia Lai vào tháng 6/2020. Ảnh: Thiên Thảo

Việc tìm mộ, thông tin liệt sĩ có rất nhiều trường hợp. Đó là các bạn làm tình nguyện viên tổng hợp, lập danh sách liệt sĩ có thông tin tại các Nghĩa trang liệt sĩ nhưng gia đình chưa biết, chưa liên lạc được. Sau đó, chia theo địa phương và gửi đến chính quyền địa phương của liệt sĩ hoặc đăng trên các trang cộng đồng địa phương quê quán của liệt sĩ. Trong các đợt quy tập hài cốt liệt sĩ của các cơ quan chức năng, có một số phần mộ chưa thể xác định danh tính của các anh cũng được các bạn hỗ trợ đăng lên các trang để nhờ cộng đồng lan tỏa. Những dòng chữ nhắn gửi tỉ mỉ kèm theo những hình ảnh đầy đủ, chân thực về mộ phần của các anh khiến người đọc thật xúc động.

Trường hợp khác tìm mộ liệt sĩ là được thân nhân liệt sĩ nhờ giúp đỡ. Từ những thông tin ban đầu của gia đình liệt sĩ, thông tin trong Giấy báo tử, các bạn bắt đầu tìm kiếm trên các phương tiện thông tin, đến trực tiếp nơi xác định liệt sĩ hi sinh trong Giấy báo tử và liên hệ với Bộ CHQS các tỉnh, Sở LĐ, TB&XH các tỉnh và chính quyền các địa phương. Bước chân của họ đã đi trên khắp các nẻo đường, từ đồng bằng đến núi rừng và biên giới để tìm kiếm thông tin về các liệt sĩ. Hành trình ấy luôn gặp không ít khó khăn, thử thách vì thời tiết nắng mưa thất thường, địa hình chiến trường đã thay đổi theo thời gian và sự phát triển kinh tế xã hội cũng như hạ tầng, nhân chứng cũng không còn nhiều hoặc không còn minh mẫn do tuổi đã cao. Nhưng các tình nguyện viên luôn có niềm tin mãnh liệt và ý chí quyết tâm vượt qua tất cả để giúp ước nguyện của các gia đình liệt sĩ trở thành hiện thực.

Có nhiều trường hợp, nhờ các bạn cung cấp thông tin mà cơ quan chức năng và thân nhân đã tìm được nơi yên nghỉ của các liệt sĩ để tổ chức phối hợp đưa các anh về quê hương. Những giọt nước mắt đã rơi vì niềm vui, hạnh phúc đã vỡ òa của người đi tìm mộ và thân nhân liệt sĩ. Đó là động lực để những tình nguyện viên tiếp tục thực hiện công việc ý nghĩa, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, biết ơn đối với các anh hùng liệt sĩ.

Tuy nhiên, có nhiều trường hợp đã giải mã được phiên hiệu trong Giấy báo tử và xác định được địa phương nơi an táng liệt sĩ nhưng khi đến địa phương thì không tìm được mộ. Có rất nhiều nguyên nhân không tìm thấy phần mộ của các anh như: Kế hoạch của đơn vị trước trận đánh sẽ bị thay đổi theo tình hình thực tế sau trận đánh, để đảm bảo yếu tố bí mật và an toàn; việc quy tập mộ liệt sĩ trước đây không có đủ điều kiện, phương tiện; các yếu tố thiên tai, hỏa hoạn làm ảnh hưởng đến thông tin lưu trữ; theo thời gian, việc tìm kiếm ngày càng khó khăn hơn. Dù việc tìm kiếm kéo dài nhưng với tâm nguyện từ ban đầu đã thôi thúc, không cho phép các tình nguyện viên bỏ cuộc. Các thông tin dù nhỏ nhất vẫn không bị bỏ sót, họ vẫn cứ đi tìm, kết nối những sự kiện với hi vọng rằng sẽ có một ngày tìm thấy nơi yên nghỉ của các anh.

Cứ thế, theo ngày tháng trôi qua, các bạn trẻ vẫn miệt mài với công việc để ngày càng có nhiều hơn những cuộc “đoàn tụ” của các gia đình liệt sĩ. Hành trình đi tìm và đón các anh trở về vẫn còn đang tiếp tục bởi thế hệ trẻ.        

Ngọc Nghĩa