Lì xì ngày tết

Mỗi độ Tết đến, Xuân về, chúng ta tiễn năm cũ đón năm mới với nhiều nét đẹp văn hóa, và phong tục lì xì cũng là một trong những nét đẹp ấy. Trước đây, những ngày tết, con cháu sẽ chúc ông bà, cha mẹ, người lớn sức khỏe, bình an, và mừng tuổi những bậc cao niên. Ngược lại, người lớn thì trao cho trẻ nhỏ những phong bao lì xì đỏ để lấy lộc đầu năm.

Ngày nay, không chỉ người lớn lì xì cho trẻ nhỏ nữa. Chỉ cần là người đã đi làm, có thu nhập là có thể mừng tuổi những bậc cao niên như cha mẹ, ông bà. Tục lì xì cũng đã mở rộng, khi bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm chúc tết cũng có thể lì xì lẫn nhau. Ý nghĩa của phong bao lì xì không nằm ở số tiền mừng mà quan trọng là ở thiện chí, ý nghĩa tốt đẹp của hành động.

Qua thời gian, tục lì xì cũng chịu tác động của kinh tế thị trường, mất dần đi ý nghĩa tốt đẹp vốn có của nó.

Tết đến con trẻ đều háo hức để được đón nhận lì xì. Ảnh: SC

Chắc hẳn trong chúng ta ai cũng từng nghe hoặc chứng kiến chuyện ai đó phàn nàn khi trẻ em có thái độ không tốt khi đón nhận một phong bao lì xì mà số tiền trong đó, theo chúng, là chưa nhiều, hay có sự so bì với một phong bao lì xì khác. Và tất nhiên, nếu là “nạn nhân” trong những câu chuyện ấy, chắc chắn ai cũng sẽ cảm thấy khó chịu.

Bởi thế cho nên, có một điều tưởng vô lý, nhưng lại có thật, đó là nhiều khi, việc chuẩn bị phong bao lì xì cho con trẻ cũng là áp lực của không ít người lớn. Bởi lì xì nhiều thì phải tiêu tốn nhiều, trong khi tài chính gia đình có hạn; lì xì ít thì sợ trẻ chê trước mặt làm mình “quê độ”.

Nếu suy nghĩ kỹ thì trẻ con hình thành ý thức từ nhiều yếu tố, sự phát triển tự nhiên và nhất là tác động môi trường sống, học tập, trong đó môi trường gia đình cực kỳ quan trọng.

Trẻ con sẽ không xé bao lì xì xem ruột ngay trước mặt khách rồi thất vọng nói “chỉ có 20 nghìn”, cũng sẽ không so sánh giữa người này với người khác  nếu như không được “khích lệ” hoặc “vẽ đường” của người lớn, dù vô tình hay cố ý.

Chẳng hạn, người lớn thường khích lệ trẻ nhỏ hãy để dành tiền lì xì để mua món đồ này món đồ kia. Nếu con trẻ biết món đồ đó cần rất nhiều tiền thì vô tình câu nói của người lớn đã gieo vào đầu con trẻ suy nghĩ, mong muốn là được nhiều người lì xì và phong bì lì xì nào cũng thật nhiều tiền để cho đủ số tiền mình cần mua món đồ đó.

Hoặc người lớn hỏi vui “ông A, bà B lì xì cho con bao nhiêu? Sao ông C lì xì ít nhỉ? Rồi cuối ngày, người lớn “vẽ” trẻ nhỏ “tổng kết” bằng câu “hôm nay con được lì xì nhiều hay ít”. Tất cả đều sẽ tạo cho trẻ những suy nghĩ không tốt, không đúng về phong tục lì xì.

Lì xì ngày Tết là nét văn hóa của người Việt Nam. Ảnh: SC

Tất nhiên là vẫn còn rất nhiều gia đình có cách dạy con trẻ rất văn minh, thay vì hướng trẻ suy nghĩ về vật chất qua những chiếc phong bao lì xì, thì cho trẻ có niềm vui tinh thần bằng cách dạy con trẻ những câu chúc, bài chúc tết mọi người, mọi nhà thật dễ thương, đầy ý nghĩa và niềm vui.

Trong đó có gia đình chị họ tôi. Theo chị, bản chất của lì xì là một nét văn hóa đẹp, là chút lộc may mắn đầu năm chúng ta mang đến cho nhau cùng câu chào, lời chúc ngày xuân. Lì xì đầu năm cũng là nỗi háo hức mong chờ của con. Trong mỗi con người, lì xì đều là phần ký ức đẹp đi liền với ngày tết thời ấu thơ.

Chị họ thường nói: Dù mệnh giá bao lì xì là bao nhiêu thì phong bao lì xì vẫn luôn giữ vững ý nghĩa vốn có của nó chính là mong muốn người nhận gặp thật nhiều may mắn và dồi dào sức khỏe trong năm mới. Vì vậy, người lớn cần giải thích cho trẻ hiểu rằng, ý nghĩa của phong bao lì xì ngày tết không nằm ở số tiền mà quan trọng là tình cảm tốt đẹp của người lớn dành cho con trẻ.

Chuẩn bị đón Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, ngoài việc lo dọn dẹp, sắm sửa đồ đạt trong nhà hay chuẩn bị quà cáp biếu tặng người thân, người lớn trong gia đình cũng cần để ý đến việc hướng dẫn con trẻ khi đi chúc tết hoặc đón nhận tiền lì xì sao cho đúng.

Đây cũng là việc làm để phong tục lì xì ngày tết luôn giữ được nét đẹp trong sáng, đúng như ý nghĩa của nó là mang niềm vui, chút lộc may đến tất cả mọi người trong năm mới.                                        

Sông Côn