Nâng cao chất lượng giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo

Đánh giá về công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo trong năm 2023, Báo cáo số 466/BC-UBND ngày 12/12/2023 của UBND tỉnh cho hay, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp nâng cao vai trò, trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân.

Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo được các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện ngày càng có hiệu quả; nâng cao trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, nhất là đối với trách nhiệm tiếp công dân định kỳ; 100% người đứng đầu cơ quan hành chính các cấp tiếp công dân định kỳ đầy đủ theo quy định.

Một buổi tiếp công dân của lãnh đạo tỉnh. Ảnh: SC

Giữa cơ quan hành chính và cơ quan tư pháp có sự phối hợp chặt chẽ trong việc tổ chức, thực hiện các quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Cùng với hoạt động thanh tra hành chính, công tác thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính các cấp trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được tăng cường. Qua đó đã kịp thời chấn chỉnh, rút kinh nghiệm một số tồn tại, khuyết điểm trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Kết quả là số lượng đơn thư năm 2023 đã giảm sâu so với năm 2022. Cụ thể, từ đầu năm đến nay, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận 62 đơn khiếu nại và 30 đơn tố cáo của công dân, giảm 29 đơn khiếu nại và 42 đơn tố cáo so với cùng kỳ năm 2022.

Nội dung đơn thư khiếu nại, tố cáo phát sinh chủ yếu ở lĩnh vực đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng và các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân. Đến nay, các cơ quan chức năng đều chấp hành thời hạn giải quyết đơn thư đúng theo quy định.

Cũng theo UBND tỉnh, công tác quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực quản lý đất đai, môi trường, quy hoạch xây dựng, trật tự xây dựng, quản lý đô thị luôn được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo cũng là một nguyên nhân quan trọng kéo giảm số lượng đơn thư.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo vẫn còn những tồn tại, hạn chế chưa được giải quyết triệt để.

Đó là các quy định pháp luật về quản lý kinh tế, tài chính, đất đai còn nhiều vướng mắc, bất cập nên trong quá trình thực hiện có nhiều sai sót dẫn đến công dân có đơn khiếu nại, tố cáo.

Đơn cử, các chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất ban hành chậm và thường xuyên thay đổi, chưa sát thực tế, nên người dân không thống nhất giá, phương án đền bù dẫn đến khiếu kiện.

Công tác quản lý nhà nước về đất đai còn bộc lộ nhiều khuyết điểm, vi phạm, nhất là ở cấp cơ sở. Ảnh: SC

Đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, tham mưu giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân tại một số đơn vị, địa phương còn hạn chế về trình độ, kỹ năng nghiệp vụ chuyên môn.

Đơn thư khiếu nại, tố cáo vẫn còn phát sinh tập trung chủ yếu ở lĩnh vực đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng và các hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân. Điều này cho thấy, công tác quản lý nhà nước về đất đai còn bộc lộ nhiều khuyết điểm, vi phạm, nhất là ở cấp cơ sở.

Một thực trạng đáng lưu ý là một số trường hợp, mặc dù hiểu rõ các quy định của pháp luật nhưng người dân vẫn cố tình không chấp hành quyết định đã giải quyết đúng pháp luật nên tiếp tục gửi đơn nhiều nơi, vượt cấp.

Một số trường hợp khác, mặc dù không bị xâm phạm về quyền, lợi ích trực tiếp nhưng bị kẻ xấu kích động, xúi giục, lôi kéo nên phát sinh đơn khiếu nại, tố cáo; hoặc không chấp hành kết quả giải quyết của các cơ quan có thẩm quyền, mặc dù việc giải quyết đã thấu tình, đạt lý.

Trong khi đó, công tác tuyên truyền các chủ trương của Đảng và pháp luật Nhà nước nói chung, các quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân nói riêng chưa đi vào chiều sâu, nhất là ở cơ sở.

Theo UBND tỉnh, trong thời gian tới, tình hình khiếu kiện của người dân  vẫn còn những diễn biến phức tạp, tập trung trong lĩnh vực tranh chấp đất đai, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ bản.

Vì vậy, các cấp, các ngành phải xác định công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo là nhiệm vụ chính trị quan trọng, mọi khiếu nại, tố cáo phải được xem xét, giải quyết với tinh thần trách nhiệm cao, đúng pháp luật.

Thực hiện nghiêm túc việc tiếp công dân, đối thoại thường xuyên, định kỳ và đột xuất của người đứng đầu đúng quy định, gắn việc tiếp công dân với giải quyết khiếu nại, tố cáo, từ đó hạn chế đơn thư.

Chú trọng bố trí cơ sở vật chất đảm bảo phục vụ tốt cho công tác tiếp công dân; đồng thời lựa chọn, bố trí cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đảm bảo trình độ, năng lực, có phẩm chất đạo đức và có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.  

Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo cho nhân dân. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thủ trưởng các ngành, các cấp trong việc chấp hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

Tiếp tục sử dụng Hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh để thống nhất về quản lý, khử trùng lặp đơn thư, tăng cường công khai minh bạch hoạt động của cơ quan nhà nước.

Tạo điều kiện để Mặt trận Tố quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Coi trọng công tác dân vận, tuyên truyền, vận động, công tác hòa giải cơ sở; phát huy vai trò của các đoàn thể và công tác trợ giúp pháp lý để nâng cao nhận thức pháp luật của người dân.

Sông Côn