Khẩu trang và khoảng cách

Đeo khẩu trang và giữ khoảng cách là hai trong năm giải pháp thuộc thông điệp 5K do Bộ Y tế khuyến cáo thực hiện từ ngày 31/8/2020 (gồm: Khẩu trang – Khử khuẩn – Khoảng cách – Không tụ tập – Khai báo y tế).

Với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, ngành chức năng và sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, thông điệp 5K đã và đang có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, trở thành biện pháp cơ bản phòng, chống dịch trong trạng thái “bình thường mới”.

Đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà, tại nơi công cộng và trên các phương tiện giao thông công cộng; thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; hạn chế tụ tập đông người ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện; khai báo y tế trên các nền tảng điện tử đã trở thành thói quen của hầu hết người dân.

Thậm chí, nhiều người đã “phàn nàn” vui rằng, khi về nhà, bỏ khẩu trang ra lại thấy… thiếu!

Vẫn có những đơn vị tổ chức hội nghị chưa tuân thủ quy định về giãn cách. Ảnh: H.L

Khẩu trang là biện pháp rất tốt trong phòng bệnh đường hô hấp nói chung, Covid-19 nói riêng. Các nghiên cứu cho thấy, nếu trên 95% người dân đeo khẩu trang thì giảm được 85% nguy cơ lây nhiễm SARS-CoV-2. Khẩu trang là “tấm lá chắn phòng bệnh hô hấp hiệu quả nhất”, bởi khả năng ngăn cản những giọt bắn chứa vi rút từ người nhiễm ra xung quanh.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Đeo khẩu trang rồi có cần duy trì khoảng cách (tối thiểu hai mét với người bên cạnh) để phòng Covid-19 không? Đáp án là: Có.  Chỉ khẩu trang thôi thì chưa đủ để ngăn ngừa vi rút, mà còn phải giữ khoảng cách.

“Khoảng cách tối thiểu” đã được quy định cụ thể trong các văn bản chỉ đạo chống dịch từ Trung ương đến địa phương. Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Công văn hướng dẫn số 2601/VPCP-KGVX của Văn phòng Chính phủ quy định, cùng với các biện pháp phòng dịch khác, cần giữ khoảng cách tối thiểu 02m khi giao tiếp.

Công  điện số 03/CĐ-CTUBND ngày 20/7 của Chủ tịch UBND tỉnh  về triển khai các biện pháp cấp bách đáp ứng dịch Covid-19 cũng yêu cầu “thực hiện nghiêm quy định giữ khoảng cách tối thiểu 02m khi tiếp xúc”.

Nhưng thực tế cho thấy, trong nhiều hoạt động, việc giữ “khoảng cách 2 mét” đang bị “bỏ qua”. Tại các điểm tiêm vắc xin phòng Covid-19, người ta đứng sát nhau khi xếp hàng chờ đến lượt. Ở các chợ (như chợ Trung tâm thương mại thành phố Kon Tum, chợ Võ Lâm- phường Thắng Lợi, thành phố Kon Tum…), người vẫn chen người khi mua hàng. Tất nhiên là mọi người đều đeo khẩu trang, nhưng không chấp hành quy định về giữ khoảng cách tối thiểu, cũng không thấy ai nhắc nhở.

Ở nhiều quán cà phê vỉa hè dọc tuyến đường Trần Phú, Trần Hưng Đạo (thành phố Kon Tum), khách vẫn ngồi tốp ba, tốp năm, người sát người, không theo quy định giãn cách khách tối thiểu 01m. Dù đa số quán giảm bớt số bàn, nhưng giữa các bàn vẫn không đảm bảo quy định khoảng cách tối thiểu là giữa các bộ bàn ghế tối thiểu 02m.

Mới đây, tôi khá trăn trở khi xử lý tin hội nghị ở một đơn vị, không phải về nội dung thông tin, mà là về hình ảnh đi kèm. Bức hình có bố cục ổn, mọi người xuất hiện trong hình đều đeo khẩu trang, đáp ứng yêu cầu tuyên truyền về phòng, chống Covid-19. Nhưng tôi phát hiện ra, những người tham gia hội nghị ngồi gần, thậm chí sát nhau. 

Làm thế nào để mọi người luôn nhớ và duy trì khoảng cách 2 mét tại nơi công cộng là vấn đề đặt ra trong công tác chống dịch hiện nay.

Rõ ràng chúng ta không đủ lực lượng “rải” đều khắp nơi để làm nhiệm vụ kiểm tra, nhắc nhở, vận động, và xử phạt. Vì vậy, hiệu quả hơn cả vẫn là huy động các tổ chức đoàn thể, người dân tham gia công tác tuyên truyền nâng cao ý thức mỗi cá nhân và cả cộng đồng.

Đối với người dân, không nên tụ tập tổ chức các buổi tiệc, bữa ăn tề tựu đông người. Khi đi siêu thị, đi chợ luôn đeo khẩu trang, giữ khoảng cách với người khác và với người bán hàng. Khi giao nhận hàng mua bán online, cũng nhớ đeo khẩu trang; tránh tiếp xúc gần với người giao hàng; rửa tay ngay sau khi nhận hàng.

Đối với cơ quan, công sở, trường học, nơi công cộng, cần dán các thông báo nhắc nhở "duy trì khoảng cách hai mét". Mỗi cá nhân nên giảm thiểu tiếp xúc gần, khi trao đổi công việc trực tiếp phải đeo khẩu trang duy trì khoảng cách tối thiểu hai mét với người xung quanh.

Để không bị “cách ly hoàn toàn”, hãy luôn đeo khẩu trang và giữ khoảng cách 2 mét, từ khi còn được ra đường!

Việc duy trì khoảng cách có thể bất tiện, thậm chí tạo nên hiệu ứng thành “người xa lạ”, nhưng vì thế mà an toàn hơn trước dịch bệnh.

Tất nhiên, nói như vậy không có nghĩa là các “K “ còn lại kém quan trọng. Muốn kiểm soát thành công sự lây lan của vi rút SARS-CoV-2 phải tiến hành đồng thời hàng loạt biện pháp, cái này hỗ trợ cái kia để đạt hiệu quả tối đa. Khẩu trang và giãn cách có thể quan trọng nhất, tính theo khả năng ngăn chặn vật lý, nhưng cũng chưa đủ nếu ta không thường xuyên rửa tay và vệ sinh các bề mặt, vật thể thường chạm; không hạn chế tụ tập ăn uống, trò chuyện; không khai báo y tế hoặc khai báo không trung thực.       

Hồng Lam