Kon Tum qua những ca khúc của nhạc sĩ Trương Anh Tài

Nhạc sĩ Trương Anh Tài (sinh năm 1973) - hội viên chuyên ngành Âm nhạc, Hội VHNT tỉnh. Con đường âm nhạc đến với anh như một sự tình cờ được sắp đặt sẵn và sau này trở thành niềm đam mê, gắn kết trong cuộc sống của anh. Những ca khúc của anh thường chứa đựng giai điệu nhẹ nhàng, da diết và sâu lắng, những ca từ, cảm xúc rất thật, rất đời thường.

Được biết, anh sinh ra lớn lên tại thôn Cao Cựu, xã Quảng Hòa, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình trong một gia đình nghèo, có 7 người con. Trong đó, anh là con áp út. Năm 1991, sau khi tốt nghiệp cấp 3, anh từ giã quê hương, vào Sa Thầy lập nghiệp với nghề kéo mây thuê để có tiền trang trải cuộc sống và gửi về hỗ trợ gia đình. Do đi kéo mây nên anh chủ yếu sống trong rừng, thường xuyên bị những cơn sốt rét hành hạ, có lúc tưởng chừng không qua khỏi.

Chân dung nhạc sĩ Trương Anh Tài. Ảnh: NB

Anh tâm sự, bước ngoặt cuộc đời anh xảy ra vào khoảng đầu năm 1993, khi đó huyện Sa Thầy thông báo tuyển sinh sư phạm cấp tốc Trường Trung học Sư phạm Kon Tum. Với suy nghĩ đi học có chỗ ăn ngủ, về đi dạy có lương, vậy là anh đăng ký. Sau 3 tháng học tập, anh trở thành giáo viên. Sau vài lần điều chuyển công tác, anh hiện là Giám đốc Trung tâm Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Truyền thông huyện Sa Thầy. Vì vậy, phần lớn những tác phẩm mà anh sáng tác đều gắn với mảnh đất Kon Tum nói chung và Sa Thầy nói riêng. 

Khi tôi hỏi “nguồn cảm hứng nào để anh bắt đầu những sáng tác và tác phẩm đầu tiên?”, anh kể: “Xúc động trước sự hy sinh anh dũng của hơn 200 chiến sĩ “lính mũ sắt” tại Chư Tan Kra, tôi viết ca khúc “Chư Tan Kra vang mãi tên anh” để ngợi ca và tuyên truyền giáo dục cho thế hệ sau khắc cốt ghi tâm công ơn của những người đã nằm lại nơi này và biết trân quý những bình yên trong cuộc sống hiện tại”.

Tiếp sau thành công của ca khúc “Chư Tan Kra vang mãi tên anh”, đến nay, nhạc sĩ Trương Anh Tài đã sáng tác gần 100 ca khúc. Tác phẩm của anh hầu hết là những ca khúc trữ tình, ngợi ca vẻ đẹp, tình yêu quê hương, đất nước và con người ở những nơi anh đi qua như là một sự tri ân mảnh đất đã cưu mang. Bên cạnh đó là sự ghi nhận những hy sinh, những chiến công và thành quả trong công cuộc xây dựng, phát triển quê hương, đất nước.

Chúng ta có thể bắt gặp những hình ảnh thân thuộc về đất và người Kon Tum thể hiện bởi những giai điệu du dương, ca từ mộc mạc trong các tác phẩm của anh. Từ những hình ảnh dòng Đăk Bla chảy ngược như vòng tay ngọt ngào ôm thành phố Kon Tum gắn với câu chuyện tình buồn, nhuốm màu huyền thoại của chàng trai người Gia Rai và cô gái người Ba Na trong tác phẩm “Huyền thoại Đăk Bla”, đến những đỉnh núi cao bồng bềnh bỗng chốc trũng xuống sâu hút, những hình ảnh hoang sơ, huyền thoại mà đầy thơ mộng của đỉnh núi Ngọc Linh cao ngất, bốn mùa mây phủ hay vẻ đẹp ngất ngây hùng vĩ của thác Siu Puông, thác Đa Tầng, vẻ thướt tha, lãng mạn của thác Y Hai, ruộng bậc thang bồng bềnh trong sương sớm được anh thể hiện đầy đủ bằng những lời ca bay bổng, lãng mạn qua tác phẩm “Tu Mơ Rông riêng một góc trời”.

Nhạc sĩ Trương Anh Tài (thứ 2 từ trái sang) chụp ảnh lưu niệm cùng các cựu chiến binh tại Nhà bia tưởng niệm đồi Sạc Ly (Điểm cao 1015). Ảnh: NB

Trở về với ca khúc “Huyền thoại Sạc Ly”, những hình ảnh xúc động, hào hùng, bi tráng được anh thể hiện như khắc ghi sự hy sinh của lớp lớp cha anh trong Chiến dịch Mùa hè đỏ lửa 1972 để nhắc nhở hậu nhân biết nâng niu, trân quý nền hòa bình hôm nay. Anh viết: “Em đã bao giờ lên đỉnh Sạc Ly/Trên đỉnh Ngọc Ring Rua bốn mùa lộng gió”, “Các anh nằm đây đồi thiêng cao vút/Nhìn ngắm Sa Thầy phố nhỏ đang lên/Chim Chư Mom Ray vang hót ca anh/Dòng Pô Kô reo hát cùng anh/Những vạt thông xanh ru giấc đưa anh”, giai điệu du dương, tha thiết, làm cho người nghe cảm động và trân quý những hi sinh to lớn của lớp cha anh một thời lửa đạn.

Khi thể hiện xúc cảm của mình về đất và người Đăk Glei, anh đã khắc họa đầy đủ những hình ảnh thiên nhiên, lịch sử, con người và sinh hoạt của người dân. Qua những lời ca: “Theo cánh chim bay qua núi Ngọc Linh/Qua ngục Đăk Glei chạnh lòng thương nhớ”, “Đèo Lò Xo khí phách Tây Nguyên”, “Sánh bước cùng em trên đầu nguồn Pô Kô/Trên ruộng bậc thang mùa vàng no ấm/Trên rừng cao su bạt ngàn xanh hi vọng/Cùng vỗ đàn k’lông pút đêm trăng” có thể thấy được bức tranh toàn cảnh về mảnh đất Đăk Glei, vùng Bắc Tây Nguyên.

Bên cạnh các tác phẩm nêu trên, nhạc sĩ Trương Anh Tài còn nhiều tác phẩm khác ngợi ca đất và người Kon Tum như: “Mênh mang Măng Đen”, “Yêu Ngọc Hồi em gọi tên anh”, “Về Kon Tum nghe em”, “Sa Thầy vào Xuân”, “Ia H’Drai tên gọi dòng sông”, “Vầng trăng trên đồi Sạc Ly Đen Ta” hay “Nhịp cầu yêu thương”. Nhiều ca khúc của anh được vinh danh và đạt nhiều giải thưởng trong các cuộc vận động sáng tác Văn học - Nghệ thuật của tỉnh, các huyện trên địa bàn tỉnh và ở tỉnh Quảng Bình, nơi anh được sinh ra.

Phó Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Đinh Su Giang chia sẻ: “Nhạc sĩ Trương Anh Tài có niềm đam mê ca hát, từ đó có lòng đam mê đối với âm nhạc, sáng tác. Các tác phẩm của Trương Anh Tài phần lớn xuất phát từ tình yêu đối với quê hương Kon Tum. Bằng những ca từ mộc mạc, gần gũi với giai điệu nhẹ nhàng, sâu lắng để gửi gắm những cảm xúc chân thật nhất của mình đến người nghe. Tôi mong thưởng thức được nhiều ca khúc hay của anh trong thời gian tới”.

Quả thật, bằng ngôn ngữ rất riêng thể hiện những sáng tác với lời ca bay bổng, lãng mạn, nhạc sĩ Trương Anh Tài làm toát lên tinh thần tươi vui, lạc quan, tự hào mà không phải nhạc sĩ nào cũng làm được. Nhiều sản phẩm âm nhạc của anh chứa đựng những thông điệp mang tính nhân văn sâu sắc, góp phần quảng bá du lịch Kon Tum và lan tỏa những hình ảnh đẹp về quê hương, đất nước, con người Kon Tum.

Nguyễn Ban