Khai thác sự khác biệt trong phát triển du lịch

Mới đây, một cô giáo đã bày tỏ sự thất vọng trên Facebook khi đến một điểm du lịch trên địa bàn tỉnh. Nguyên văn status: “Được ngày nghỉ, mình lội bộ hơn 50 km là muốn về với thiên nhiên hoang sơ để nghe chim ca, thác đổ, suối róc rách, gió rì rào. Nhưng thực tế thì như dầy đây. Đập vô mắt mình không phải dòng thác mà là cái ghế với hoa lá giả sặc sỡ. Mình không lên thác không phải vì sợ độ cao mà vì quá thất vọng. Mình với cô bạn đồng nghiệp ngồi tính cái công người ta khiêng ghế, leo dốc, cố định ghế, nghĩ tốn kém quá trời. Lại nghĩ, sao không để mọi thứ tự nhiên như nó vốn thế? Sao không dọn sạch rác khơi thông dòng suối để nước sạch đẹp hơn? Vân vân...mây mây... Kon Tum đẹp là vì thiên nhiên Kon Tum hoang sơ, người Kon Tum mộc mạc, chân chất. Người ta đến Kon Tum là vì cái hoang sơ, mộc mạc, vì cái bề sâu chứ đâu phải cái loè loẹt, sặc sỡ, giả dối như dầy”.

Du khách chụp ảnh lưu niệm cùng đội cồng chiêng, xoang. Ảnh: N.P

Đọc tâm tư của cô, rồi nhìn lại bức ảnh chiếc ghế được làm bằng sắt, sơn xanh, uốn cong khá cầu kỳ, lại treo những hoa lá giả sặc sỡ, quả thật, dẫu không phải là người am hiểu về mỹ thuật nhưng tôi cũng cảm nhận được cái “chỏi” nhau giữa màu sắc, khung cảnh. Một bên là đậm chất hoang sơ của thiên nhiên với màu xanh cây lá, màu trắng thác tung chảy; một bên là sự khiên cưỡng với hoa lá giả sặc sỡ, khiến cho khung cảnh trở nên gượng ép.

Kiểu làm chiếc ghế ngồi như thế này (từ các chất liệu khác, kiểu dáng khác) cũng có ở một vài điểm du lịch trên địa bàn tỉnh, mục đích để cho du khách khi đến đây tranh thủ check in (vừa tạo sự hài lòng cho du khách, vừa thông qua chính các bức ảnh và nền tảng mạng xã hội để quay trở lại quảng bá cho chính điểm du lịch đó). Tuy nhiên, nếu cứ theo kiểu thấy họ làm mình cũng bắt chước làm cho có, không khéo sẽ dẫn đến sự rập khuôn, thiếu sáng tạo, thậm chí lạc lõng trong tổng thể chung như vừa nêu.

Và tất nhiên khi một sản phẩm du lịch thiếu sáng tạo, thậm chí rập khuôn, lạc điệu thì khó thu hút được du khách. Vì chỗ này cũng giống chỗ kia thì du khách thay vì đi nhiều nơi thì chỉ cần đi một nơi, thay vì quay trở lại thì kiểu chỉ đi một lần cho biết.

Cũng nói về việc sao chép, thiếu sáng tạo trong phát triển các mô hình thu hút khách, nhớ cách đây khoảng hai, ba năm, nắm bắt xu hướng của một số người (đặc biệt là chị em phụ nữ) thích đến các vườn hoa chụp ảnh, một số hộ gia đình đã đầu tư trồng hoa các loại, rồi cũng trang trí ghế ngồi, tiểu cảnh để đón khách đến tham quan, chụp ảnh và thu tiền. Chỉ được một thời gian đầu, hết chỗ nọ đến chỗ kia bắt chước nhau, cũng cứ mấy loại hoa, cũng trang trí thêm đôi ba tiểu cảnh, không có sự mới mẻ, riêng biệt nên dần dà thưa vắng.

Thực tế cho thấy, trong bộn bề mưu sinh và đặc biệt là sau thời gian dài dịch bệnh Covid -19, xu hướng du lịch có những thay đổi. Nhiều người thích tìm đến những địa điểm yên tĩnh, gần gũi thiên nhiên và có sự khác biệt về văn hóa, về nếp sống so với nơi mà họ đang sinh sống.

Du khách thích thú khi được trải nghiệm tại vườn sâm Ngọc Linh. Ảnh: N.P

Trong xu hướng đó, sự hòa quyện giữa thiên nhiên và văn hóa là nguồn tài nguyên, là ưu thế, là sự độc đáo, sự riêng biệt của Kon Tum chúng ta tạo nên sự hấp dẫn, thu hút du khách không những ở các vùng miền khác trong nước, khách quốc tế mà còn giữa các địa phương khác nhau trong tỉnh. Và nếu được khai thác tốt sẽ thúc đẩy du lịch phát triển, tạo nguồn thu, nâng cao mức sống cho người dân, góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Khai thác sự khác biệt để thu hút du khách, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh đã có những điểm du lịch, những sản phẩm du lịch mới được du khách trong và ngoài tỉnh đón nhận. Trong số đó phải kể đến tour trải nghiệm vườn sâm Ngọc Linh ở huyện Tu Mơ Rông. Sâm Ngọc Linh là sản phẩm quý hiếm của Kon Tum, của vùng núi rừng Ngọc Linh. Với giá trị kinh tế rất cao, rất tốt cho sức khỏe nên nhiều người rất muốn được đến tận nơi thăm vườn sâm, tận mắt xem quy trình chăm sóc sâm Ngọc Linh và có cơ hội trực tiếp mua sản phẩm. Nắm bắt được nhu cầu, sản phẩm du lịch trải nghiệm mới này được xây dựng và bước đầu thu hút được các đoàn khách từ các tỉnh, thành đến với Kon Tum, đến với Tu Mơ Rông.

Mỗi vùng miền, mỗi địa phương đều có những vẻ đẹp đặc trưng, đây là nguồn tài nguyên to lớn để khai thác, phát triển du lịch. Tuy nhiên, để tránh đi những phàn nàn không đáng có thì một yếu tố quan trọng khi xây dựng các sản phẩm du lịch, các điểm du lịch chính là tôn trọng sự khác biệt, tôn trọng sự hài hòa trong tổng thể chung, tránh sự sao chép, sự na ná. Có như vậy thì phát triển du lịch mới mang tính bền vững.

Nguyên Phúc