Bảo tàng Kon Tum làm tốt công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa - lịch sử

Từ hơn 200 hiện vật được chia ra từ Bảo tàng tỉnh Gia Lai - Kon Tum (cũ), qua mấy chục năm xây dựng và phát triển, đến nay, Bảo tàng Kon Tum đã sưu tầm, giữ gìn, bảo quản khoảng 29.000 hiện vật, tư liệu, tranh, ảnh…; trong đó có gần 15.000 hiện vật khảo cổ học, hơn 4.000 hiện vật dân tộc học, trên 1.400 hiện vật cách mạng kháng chiến và xây dựng chủ nghĩa xã hội, hơn 6.000 tranh tư liệu và trên 2.600 ảnh tư liệu, thời sự.

 Ngay từ buổi đầu thành lập, công tác sưu tầm luôn được Bảo tàng tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Từ năm 1991 đến nay, Bảo tàng Kon Tum đã tổ chức hàng trăm đợt sưu tầm hiện vật trên hầu khắp địa bàn trong tỉnh, hàng chục đợt sưu tầm ở các Bảo tàng, Cục Lưu trữ Trung ương, Bảo tàng các tỉnh bạn, thu thập về cho kho cơ sở hàng chục ngàn trang tư liệu, hiện vật, hình ảnh, băng hình có giá trị.

Các hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa được tổ chức tại Bảo tàng tỉnh. Ảnh: T.N

Ngoài việc tổ chức các hoạt động phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa bàn thành phố Kon Tum, Bảo tàng tỉnh còn tổ chức các đợt trưng bày lưu động tại một số huyện trong tỉnh; giúp một số huyện Đăk Glei, Ngọc Hồi, Đăk Tô, Kon Plông... xây dựng phòng truyền thống.

Bên cạnh đó, để giới thiệu đặc trưng văn hóa các dân tộc tỉnh Kon Tum với đồng bào các địa phương trong nước, Bảo tàng tỉnh còn tích cực tham gia các đợt trưng bày chuyên đề tại các tỉnh, thành phố như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Lâm Đồng, Gia Lai...

Bà Đỗ Thị Thanh Thủy - Giám đốc Bảo tàng - Thư viện tỉnh cho biết: Phần trưng bày cố định của Bảo tàng Kon Tum được bố trí ở tầng II và tầng III với diện tích 1.447m², trong đó, tầng II gồm các phần khánh tiết, thiên nhiên, địa chất, khoáng sản, dân cư và văn hóa các dân tộc tỉnh Kon Tum; tầng III trưng bày các hiện vật, tư liệu về tỉnh Kon Tum trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giới thiệu lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Kon Tum trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp - Mỹ xâm lược.

Hiện nay, Bảo tàng đã trưng bày trên 2.000 hiện vật - tư liệu, 615 hình ảnh (265 ảnh và màn hình cảm ứng 350 ảnh), 89 tài liệu khoa học phụ. Hình ảnh, hiện vật được trưng bày tại Bảo tàng đã cơ bản thể hiện được quá trình hình thành và phát triển, những nét văn hóa tiêu biểu đặc sắc và lịch sử đấu tranh cách mạng của mảnh đất và con người Kon Tum; được thể hiện theo niên biểu, lấy sự phong phú của sưu tập hiện vật gốc làm ngôn ngữ biểu đạt chính, kết hợp giữa trưng bày phản ánh các giai đoạn và sự kiện lịch sử với trưng bày theo sưu tập.

Riêng tầng I của Bảo tàng được bố trí trưng bày các chuyên đề, sự kiện thời sự của tỉnh nói riêng và cả nước nói chung. Tại tầng này còn có hội trường gần 200m²  với 200 ghế ngồi, được trang bị hệ thống âm thanh, máy chiếu, màn hình… phục vụ cho chiếu phim tư liệu, thời sự.

Tầng I cũng là nơi đặt Trạm vệ tinh ngân hàng dữ liệu văn hóa phi vật thể các dân tộc Việt Nam do Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Viện Văn hoá nghệ thuật Việt Nam đầu tư để công chúng đến tìm hiểu, khai thác các giá trị văn hoá phi vật thể các dân tộc tỉnh Kon Tum nói riêng và văn hóa các dân tộc trên cả nước nói chung.

Bảo tàng Kon Tum hiện nay được nhận xét, đánh giá là nơi lưu giữ nhiều sưu tập hiện vật độc đáo; trong đó có những sưu tập được các chuyên gia trong và ngoài nước đánh giá khá cao như sưu tập hiện vật khảo cổ học Lung Leng, sưu tập ghè, gùi, cồng chiêng, trang phục… cùng với các sưu tập về hình ảnh, hiện vật cách mạng, kháng chiến, giúp công chúng, khách tham quan trong và ngoài tỉnh hiểu rõ hơn về bề dày văn hoá - lịch sử, mảnh đất - con người Kon Tum cũng như truyền thống đấu tranh cách mạng kiên cường, bất khuất của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Kon Tum.

Hệ thống kho bảo quản của Bảo tàng Kon Tum hiện đang lưu giữ hơn 26.000 hiện vật, tư liệu; trong đó có những hiện vật và sưu tập quý hiếm như sưu tập hiện vật khảo cổ học và các sưu tập hiện vật dân tộc học như ghè, gùi, chiêng, trang phục, trang sức; các sưu tập ảnh tư liệu, phim, tranh, bản đồ, hiện vật cách mạng kháng chiến qua các giai đoạn lịch sử.

Nghệ nhân tham gia chỉnh chiêng. Ảnh: T.N

Hiện vật và tài liệu lưu trữ tại kho bảo quản của Bảo tàng Kon Tum sắp xếp khá khoa học, được bảo quản tại các kho theo chất liệu hoặc được bảo quản theo giai đoạn lịch sử, theo sưu tập. Hệ thống trang thiết bị bảo quản tương đối hiện đại, đáp ứng được các quy định chung của kho lưu giữ hiện vật bảo tàng. 

 Hệ thống kho của Bảo tàng tỉnh đã tuân thủ các nguyên tắc cũng như phương pháp bảo quản, hạn chế tối đa quá trình hư hỏng tự nhiên của hiện vật do thiên nhiên hoặc do tác động của con người.

Những năm gần đây, Bảo tàng tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, trưng bày, triển lãm... nhằm tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá, phát huy các giá trị văn hóa - lịch sử không chỉ của tỉnh Kon Tum, Việt Nam mà còn có sự tương tác, giao lưu với các nền văn hóa trong cộng đồng các nước ASEAN.

“Bảo tàng Kon Tum có được kết quả hôm nay là nhờ sự quan tâm, đầu tư của  tỉnh; sự chỉ đạo kịp thời của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch; sự phối hợp, hỗ trợ, giúp đỡ của các cơ quan, ban, ngành, địa phương trong tỉnh, các Bảo tàng tỉnh bạn và sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ, viên chức Bảo tàng tỉnh vì sự nghiệp bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa” - bà Đỗ Thị Thanh Thủy chia sẻ.

 Thảo Nguyên