Vấn nạn lô đề
Hoạt động đánh bạc bằng hình thức số đề không chỉ phổ biến nơi phố thị mà còn lan rộng đến nhiều thôn, làng xa xôi trên địa bàn tỉnh, làm ảnh hưởng đến tình hình trật tự an toàn xã hội. Dù các cơ quan chức năng vào cuộc và có biện pháp xử lý mạnh, nhưng tình trạng lén lút tổ chức đánh đề vẫn tồn tại.
Đã rất nhiều năm nay, dọc vỉa hè trên tuyến đường Bà Triệu, Lê Hồng Phong, Đào Duy Từ, Bắc Kạn... (thành phố Kon Tum) có khá nhiều người kê bàn ra sát lề đường bày bán vé số kiến thiết; trong số đó có không ít người kiêm cả việc ghi số đề. Chỉ cần có người chạy xe qua dừng lại là họ chủ động hỏi ngay “đánh con gì?”, “đầu, cuối hay bao lô?”...
Trong vai một người đi mua vé số, chúng tôi dừng xe trước một bàn nhỏ đặt sát lòng đường gần ngã tư Lê Hồng Phong – Bà Triệu. Sau khi đổi 3 tờ vé số kiến thiết trúng giải 8, tôi hỏi mua mấy tờ vé số. Người bán cho biết chỉ còn 5 tờ vé số găm trên bàn, tất cả vé số trong ngày hôm nay đều đã trả hết rồi. Sau đó, người phụ nữ này chủ động gợi ý: “Có ghi đề thì ghi, chú bao lô luôn đi vì bao lô dễ trúng hơn nhiều so với mua số kiến thiết”.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết ở đây việc nhiều người kê bàn ra đường bán vé số kiến thiết thực ra chỉ để “làm bình phong” cho việc ghi số đề.
Đến một địa điểm khác nằm trong con hẻm bên hông Công ty Xổ số kiến thiết Kon Tum, khi tôi vừa tấp xe vào người phụ nữ đứng trong quầy cũng hỏi “ghi số gì, đầu, cuối hay bao lô, đánh đài nào...”.
Càng về chiều, các “tín đồ lô đề” tập trung càng đông, nhưng hầu hết là những “con đề” quen mặt nên người bán không e ngại gì, ai đánh số nào là người bán ghi số nấy. Có mấy người làm thợ sắt trạc tuổi tôi đang đứng “nghiên cứu” chờ đến lượt mình thử vận may. Họ bàn chuyện với nhau về lô đề: Nuôi con 57 mấy ngày nay rồi mà chưa ra, chiều nay quyết định “xuống xác” tiếp con 57...
Theo quan sát của chúng tôi, hoạt động ghi số đề diễn ra cả ngày nhưng đông nhất thường từ 3 - 4h chiều. Chỉ vài chục phút tại những điểm ghi số đề ở khu vực đường Bà Triệu và Lê Hồng Phong, chúng tôi thấy có đến hàng chục người đến ghi số và mua số kiến thiết. Người tham gia đánh đề đủ các thành phần, lứa tuổi, có cả đàn ông, phụ nữ, cán bộ viên chức, nhưng có lẽ nhiều nhất vẫn là người dân lao động.
Người đi đánh đề thì say sưa nghiên cứu và quyết định nên “xuống xác” con số gì. Còn người bán thì vừa ghi đề, vừa liên tục nhận điện thoại, tin nhắn của những “bạn hàng” ghi lô đề quen thuộc.
Những điểm ghi lô đề hầu hết chỉ kê một chiếc bàn nhỏ, trên bàn là những cuộn giấy dài có kê giấy than bên dưới để ghi phơi đề... Tuy nhiên, một chị bán số đề trên đường Bắc Kạn cho biết, không còn như trước đây, hiện nay công nghệ thông tin phát triển nên người chơi lô đề không cần dùng giấy ghi trực tiếp mà chỉ cần nhắn tin, gọi điện thoại là có thể được “nhà cái” chấp nhận.
Tất nhiên, đây là những người quen biết, có niềm tin với nhà cái, hoặc nhà cái nắm được đằng “cán”. Và, hầu hết những người làm công chức, viên chức thường ngại đến tận nơi ghi đề mà họ thích chọn hình thức điện thoại, nhắn tin để khỏi mất thời gian và kín đáo, mức tiền đánh lại thường cao vì chưa phải bỏ tiền túi ngay mà có thể sau vài ngày mới thanh toán. Nếu đề trúng là nhà cái trừ tiền đánh luôn, còn lại tiền thừa người chơi được nhận. Cứ như vậy người chơi càng ham và càng lún sâu vào “cơn say lô đề” và càng đánh lớn. Người thua cố gỡ, người thắng lô lại ham không kém...
Không thể phủ nhận, tệ nạn đánh đề đang trở thành vấn đề nhức nhối của xã hội hiện nay. Nó không chỉ xuất hiện ở thành thị mà “tấn công” len lỏi đến tận các vùng sâu, vùng xa khác trên địa bàn tỉnh. Thậm chí càng xa trung tâm đô thị, tình trạng đánh lô đề càng diễn ra công khai hơn.
Thời gian gần đây, tôi đi đưa tang một người quen ở xã Ya Xiêr (huyện Sa Thầy), khi tang gia đang bối rối, đội nhạc hiếu đang tấu lên những bản nhạc não nề để tỏ lòng thương tiếc người quá cố, bỗng tôi nghe mấy ông bà hàng xóm ngồi uống nước trà trong sân nói nhau: Ông H. năm nay vừa tròn 54 tuổi, tối nay thể nào đề cũng ra có con 54 cho mà coi. Nếu muốn chắc thì cứ đánh con 55 vì theo phân tích của những “chuyên gia lô đề” thì nam tiến 1, nữ lùi 2. Còn nếu ai muốn chắc hơn nữa cứ “đập” cả 10 số đầu 5, tức từ con số 50 đến con số 59.
Khi nhiều người hàng xóm đang rôm rả “bàn đề” thì một người bán vé số kiêm cả ghi đề cũng kịp có mặt và phán: Ông H. là thiêng lắm đó, ngày sống ông cũng thường xuyên đánh số đề và thỉnh thoảng trúng bao lô. Biết đâu nay ông mất, ông thương con cháu, dân làng nên đề tối nay chưa biết chừng lại ra con 54 thật cho mà coi...
Trong một chuyến công tác gần đây, lúc trưa nắng tôi ghé vào một tiệm hớt tóc ở đầu thị trấn Sa Thầy (huyện Sa Thầy). Tại đây, tôi nghe mọi người bàn tán về lô đề, người này, người nọ chơi đề, mất được ra sao...
Khách hàng trong tiệm lúc này có người làm nghề xe ôm, có người làm nghề bán cơm… cùng bàn tán, phân tích về chuyện tối nay đài sẽ xổ ra con số gì.
Anh bán cơm cho biết tối qua nằm mơ thấy tai nạn ô tô cháy nổ nhưng chưa biết đánh con số gì. Cả 3 anh hớt tóc, cùng với anh xe ôm, anh bán cơm bàn tới, bàn lui rồi quyết định đánh con số 99. Theo giải thích của anh hớt tóc, giấc mơ này liên quan đến lửa, mà lửa chính là hỏa, mà hỏa là 9 nên đánh con số 99...
Cùng với vấn nạn lô đề là hoạt động cho vay nặng lãi, cầm đồ. Và khi “con ma đề” rơi vào tình cảnh bi đát, rất có thể sẽ dẫn tới các hành vi vi phạm pháp luật như: Trộm cắp, cướp giật tài sản... Tài sản các gia đình có người ham chơi lô đề cũng dần dần đội nón ra đi, rồi mâu thuẫn, đổ vỡ gia đình vì thế phát sinh.
Thiết nghĩ, để ngăn chặn tình trạng chơi lô đề làm ảnh hưởng đến đời sống người dân và an ninh trật tự xã hội, bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền để người dân thấy được tác hại của vấn nạn này, các cơ quan chức năng cần ráo riết vào cuộc, xử lý thật nghiêm những đối tượng tổ chức đánh bạc dưới mọi hình thức, trong đó có tổ chức đánh đề, nhằm tạo sự răn đe trong xã hội...
Bảo Châu