Thành phố Kon Tum: Cần tăng cường bảo vệ sản xuất mía

Trước Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018 trên địa bàn phường Lê Lợi và Nguyễn Trãi, thành phố Kon Tum xảy ra 2 vụ cháy cánh đồng mía. Nhờ sự can thiệp kịp thời của lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu hộ cứu nạn Công an tỉnh, vụ cháy nhanh chóng được dập tắt nhưng cũng có tới trên 10ha mía bị thiệt hại.

Cơ quan chức năng địa phương đã tiến hành điều tra nguyên nhân, song chưa xác định được thủ phạm gây ra vụ cháy. Bởi vậy suốt trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua người trồng mía ở đây đứng ngồi không yên, nỗi lo cháy mía át hết cả không khí tết.

Mía bị chặt ngọn trước thời điểm thu hoach

Cùng với nỗi lo cháy mía, những năm gần đây người trồng mía ở thành phố Kon Tum còn phải hứng chịu một hình thức phá hoại sản xuất khác, đó là tình trạng chặt phá ngọn mía. Ngay từ tháng 10, tháng 11 hàng năm, khi cây mía còn chưa đến thời điểm thu hoạch, nhiều diện tích mía đã bị chặt cụt mất ngọn.

Ông Nguyễn Minh Mẫn, nhà ở tổ 7, phường Thống Nhất, thành phố Kon Tum trồng 7ha mía ở cánh đồng Ô Kà Tá, xã Đăk Rơ Wa cho biết, đối tượng chặt phá ngọn mía là những người chăn nuôi bò: Họ chặt từ tháng 10 nghĩa là thời điểm mía chưa được thu hoạch. Mình cứ ra đầu này giữ thì họ chạy lại đầu kia. Giữ suốt nhưng rồi cũng không giữ được. Chúng tôi cũng đã có nhờ bên xã can thiệp bằng cách tuyên truyền vào sáng thứ hai chào cờ hàng tuần. Nhưng mà nói thì nói họ vẫn chặt ngọn mía nên thất thoát của chúng tôi rất là nhiều.

Càng đến thời điểm cuối năm, khi lượng cỏ cho bò vào mùa khô khan hiếm thì tình trạng chặt phá ngọn mía càng xảy ra nhiều. Suốt từ sáng đến chiều tối, dạo qua những tuyến đường ra cánh đồng mía Ô Kà Tá ở xã Đăk Rơ Wa, hay Ô Chuối phường Nguyễn Trãi… dễ dàng bắt gặp cảnh người đi chặt ngọn mía trở về với bó lớn, bó nhỏ chở trên xe máy, thậm chí sử dụng cả xe cải tiến để vận chuyển. Hiện tại không chỉ người chăn nuôi bò đi chặt ngọn mía đã xuất hiện một số đối tượng chuyên đi chặt ngọn mía để bán cho những người có nhu cầu.

Ông Đoàn Minh Thiên, nhà ở phường Lê Lợi, nhận đầu tư từ Công ty CP Đường Kon Tum trồng 80ha mía cho biết, mía vừa bị chặt ngọn, vừa bị giẫm đạp đổ gẫy, thậm chí có tình trạng cố tình không chỉ chặt ngọn mà còn chặt sâu lấy cả phần thân cây mía khiến thiệt hại càng lớn. Sốt ruột nhưng đành bất lực.

“Khi mình bắt gặp họ chặt ngọn mía bực mình lắm nhưng không biết phải làm sao? Đánh thì không đánh được. Nói nhẹ thì họ không nghe. Mình cứ nhắc người này thì người khác lại vào. Mình nhắc ở đây thì họ lại đi chỗ khác họ chặt. Nói chung là không quản lý nổi” - ông Đoàn Minh Thiên ngán ngẩm.  

Điều mà ông Mẫn, ông Thiên cũng như những người trồng mía ở thành phố Kon Tum cho là tế nhị, ít dám nói ra đó là tâm lý sợ bị trả thù. Mía thì bạt ngàn, mùa khô như đống bùi nhùi chỉ cần vô ý để rơi tàn thuốc đã hối không kịp nữa là ai đó cố tình. Nỗi sợ hãi ấy cứ đeo đẳng người trồng mía đến lúc thu hoạch xong mới thở phào nhẹ nhõm.    

Nhiều năm chứng kiến cảnh mía cụt ngọn, ông Nguyễn Văn Nhương - Phó trưởng Phòng Đầu tư và Thu mua, Công ty CP đường Kon Tum cho rằng: Đây là hành vi phá hoại sản xuất vì việc chặt ngọn mía dẫn đến thiệt hại cả về năng suất và chất lượng.

“Khi cây mía bị chặt đọt lượng đường sác lô za trong cây mía mất đi vì chuyển hóa thành glu cô za để nuôi mầm mía. Với những diện tích bị chặt ngọn nhiều chất lượng mía giảm khoảng 30% và sản lượng giảm từ 20 đến 25%. Không những vậy đến khi thu hoạch diện tích mía bị chặt đọt chất phi đường nhiều nhà máy chế biến rất khó khăn” - ông Nguyễn Văn Nhương lý giải.         

Không thể tự ngăn chặn tình trạng chặt phá ngọn mía để bảo vệ sản xuất, người trồng mía ở thành phố Kon Tum cũng như Công ty CP đường Kon Tum đã có kiến nghị với chính quyền địa phương tăng cường việc đảm bảo an ninh trật tự ở những cánh đồng mía. Thậm chí quá sốt ruột trước những thiệt hại gây ra bởi nạn chặt ngọn mía, một số hộ trồng mía ở xã Đăk Rơ Wa còn tự bảo nhau góp tiền hỗ trợ lực lượng chức năng địa phương tăng cường công tác tuần tra ngăn chặn. Tuy nhiên tình trạng này vẫn xảy ra và tồn tại nhiều năm nay.

Tình trạng chặt ngọn mía diễn ra thường xuyên khó khăn chặn

“Trên địa bàn xã Đăk Rơ Wa tình trạng người dân tự ý vào thu hoạch mầm, cũng như chặt ngọn khi mía chưa đến kỳ thu hoạch vẫn xảy ra. Đứng trước thực trạng này chúng tôi cũng đã chỉ đạo công an, cũng như tổ chức tuyên truyền dưới thôn triển khai các biện pháp vận động bà con không thực hiện hành vi để ảnh hưởng tới chất lượng cũng như thu nhập của hộ trồng mía. Chúng tôi cũng đang tích cực triển khai để làm sao hạn chế giảm thiệt hại cho hộ trồng mía” - ông Phan Thanh Nam - Chủ tịch UBND xã Đăk Rơ Wa cho biết.

Với tổng diện tích khoảng 1.000ha, địa bàn thành phố Kon Tum chiếm tới 80% lượng mía nguyên liệu của tỉnh. Vụ mía năm nay cùng với giá thu mua thấp, nhà máy thu mua chậm thì nguy cơ xảy ra cháy mía và tình trạng chặt phá ngọn mía đang khiến người trồng mía ở địa phương này đứng ngồi không yên.

Để người trồng mía có thể yên tâm chờ đến lượt thu hoạch cũng như tiếp tục đầu tư cho mùa vụ sau, việc đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ sản xuất trên những cánh đồng mía ở thành phố Kon Tum cần phải được thực hiện quyết liệt, triệt để hơn nữa.

Bài, ảnh: Khoa Điềm