Kỷ niệm Lý Sơn

Cột cờ trên đảo Lý Sơn. Ảnh: TN

Một ngày hè năm 2014, trong cái nắng khô giòn rát rạt, buổi sáng, chúng tôi đi ô tô từ thành phố Quảng Ngãi đến cảng Sa Kỳ để lên tàu ra huyện đảo Lý Sơn. Chiếc tàu cao tốc trông có vẻ khá cũ kỹ nhưng vững chãi. Lặng gió nên cảm giác chòng chành, nôn nao ban đầu nhanh chóng qua đi. Càng ra khơi, tàu càng lướt êm. Đứng ở phía mũi tàu, hứng làn gió biển lồng lộng, ngắm cảnh trời mây mênh mông sóng nước, từng đàn cá chuồn thấy động vội bay là đà trên mặt nước thật thú vị. Sau hơn 1 giờ, con tàu chở hơn 180 hành khách đến từ các tỉnh, thành cập bến Lý Sơn. Mới 8 giờ sáng mà không gian đã ngập tràn sắc nắng.

Huyện đảo Lý Sơn được thành lập vào năm 1992 trên cơ sở chia tách huyện Bình Sơn (tỉnh Quảng Ngãi), gồm 3 đảo (đảo Lớn, đảo Bé và hòn Mù Cu) hợp thành, với hơn 20.460 dân, phân bố thành 3 xã (An Vĩnh, An Hải và An Bình ).

Xã An Hải- trung tâm huyện đảo Lý Sơn nhỏ bé và yên bình. Những con đường rộng chừng 4 - 5m, nhiều đoạn đã rải nhựa khang trang, song có chỗ còn cấp phối thô sơ, loanh quanh một chút lại trở về điểm bắt đầu. Lẫn trong những nếp nhà trệt nằm san sát, đã nổi lên vài mái nhà cao tầng khang trang. Bên cạnh những chiếc xe máy vội vã, là đôi ba chiếc xe đạp nhẩn nha. Hàng quán cũng nhỏ hẹp, đơn sơ với mấy  bộ  bàn ghế cũ.

Chỉ với chưa đầy 10km2, song Lý Sơn có đến gần 50 đình, chùa, miếu mạo thờ tự được ngư dân lập ra. Ở nơi đầu sóng ngọn gió, ngày đêm đối mặt với hiểm nguy, gian khó, nên người dân đảo trọng về tâm linh âu cũng là điều dễ hiểu.

Chùa Hang hay còn gọi là “Thiên khổng Thạch Tự” nằm ở phía Đông Bắc đảo, dưới chân núi Thới Lới. Được lập ra cách đây khoảng 400 năm, là bằng chứng sinh động về quá trình khai phá và xây dựng đảo của cư dân Đại Việt. Nơi thờ phụng tôn nghiêm của Chùa là khoảng không gian âm vào vách núi. Chùa có nhiều ngóc ngách kỳ thú, lại nằm ở vị trí đắc địa - dưới chân núi và sát mép biển, cảnh quan nên thơ, hùng vĩ nên là điểm đến thú vị cho du khách. Ngày 10/8/2014, đúng dịp Lễ Vu Lan, có rất đông bà con phật tử và người dân trên đảo tụ họp về lễ Phật và chung tay chuẩn bị bữa cơm chay đầm ấm.

Âm Linh Tự ở thôn Tây, xã An Vĩnh là nơi dân đảo thờ Đội Hùng binh Hoàng Sa, được xây dựng vào giữa thế kỷ 17, là di tích lịch sử quan trọng phản ánh một cách trung thực và chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Nhà trưng bày Đội Hoàng Sa Bắc Hải được xây dựng theo lối thiết kế mái đình truyền thống, trước sân nhà trưng bày có tượng Đội Hùng binh Hoàng Sa. Gần 200 tư liệu, hơn 100 hiện vật có giá trị khoa học được trưng bày ở đây góp phần minh chứng một sự thật lịch sử quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa từ lâu đã là một bộ phận không thể tách rời của lãnh thổ Việt Nam. Mô hình chiếc thuyền cổ của người dân chài thuở xưa làm bằng loại gỗ không mối mọt với cánh buồm lộng gió, bánh lái đặc trưng. Trên thuyền có đầy đủ các vật dụng thiết yếu phục vụ cuộc sống hằng ngày của người dân chài xưa. Tất cả đều đem đến sự cảm nhận chân thực, gần gũi về một cuộc sống gian khổ nhưng đầy chất can trường, sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy, sóng to gió lớn của người dân vùng đảo. Trong số những tư liệu được trưng bày, có nhiều bài vị được xếp rất thứ tự. Trên mỗi tấm bài vị đều khắc tên người đội trưởng Đội Hoàng Sa Bắc Hải dẫn quân đi bảo vệ biển chủ quyền của dân tộc.

Ở Lý Sơn, cuối năm 2013, cột cờ Tổ quốc được xây dựng trên núi Thới Lới, cách trung tâm xã An Hải hơn 2km. Cột cờ cao 20m, đường kính bệ cột 3m, mặt hướng ra Hoàng Sa là biểu tượng khẳng định chủ quyền Việt Nam trên vùng biển, đảo của Tổ quốc.

Trồng tỏi trên đảo. Ảnh: T.N

Hơn 10 năm kể từ lần đầu về thăm Lý Sơn, huyện đảo bây giờ đã đổi thay, phát triển. Nhiều điểm đến mãi để lại dấu ấn trong hành trình khám phá, trải nghiệm của du khách gần xa.  

Thanh Như