Hạn chế thất thu, ngăn ngừa trục lợi

Tháng 10/2016, UBND tỉnh ban hành Chỉ thị 10/CT-UBND về tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh. Mục tiêu là chấn chỉnh tình trạng gian lận về đo lường, hóa đơn và các hành vi mua bán xăng dầu ngoài hệ thống phân phối, gây thất thu ngân sách, tạo sự cạnh tranh không bình đẳng trong kinh doanh xăng dầu.

Một trong những giải pháp mà Chỉ thị 10 xác định “đột phá và quan trọng” là khẩn trương tiến hành niêm phong (dán tem) toàn bộ đồng hồ tổng trên các phương tiện đo xăng dầu trên địa bàn tỉnh.

Bắt đầu từ tháng 11/2016, liên ngành gồm Thuế, Công thương, Khoa học – Công nghệ chính thức triển khai việc dán tem niêm phong các cột bơm xăng, dầu.

Dán tem niêm phong góp phần tăng thu ngân sách và lành mạnh hóa hoạt động kinh doanh xăng dầu. Ảnh: H.L

Thời điểm dán tem, đại diện Cục Thuế tỉnh cho biết, ngành chức năng rất khó khăn trong quản lý nguồn gốc xăng tại các cửa hàng bán lẻ. Ngân sách cũng thất thu do lượng xăng dầu trôi nổi tuồn ra thị trường khá lớn.

Bên cạnh đó, môi trường kinh doanh doanh xăng dầu cũng có những biểu hiện thiếu lành mạnh, chưa bình đẳng giữa các cơ sở kinh doanh xăng dầu; quyền lợi của người tiêu dùng cũng có lúc, có nơi bị xâm hại.

Tuy công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh đã có những biến chuyển tích cực, nhưng vẫn còn thất thu thuế do cơ sở kinh doanh vi phạm chế độ kế toán và sử dụng hóa đơn chứng từ; việc sử dụng bảng kê bán lẻ hàng hóa chỉ mang tính hình thức, đặc biệt, phần lớn các cơ sở không đăng ký kiểm định bộ đếm và bồn chứa- đại diện Cục Thuế nhấn mạnh.

Vì vậy, để đảm bảo chống thất thu thuế và hạn chế gian lận đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu, cần thiết phải áp dụng giải pháp dán tem niêm phong đồng hồ tổng các trụ bơm xăng dầu.

Sau 7 năm triển khai, số liệu thống kê mới nhất từ Cục Thuế tỉnh cho biết, đã có 400 trụ bơm của 87 cửa hàng thuộc 44 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh được dán tem niêm phong.

Khi tem được dán đồng nghĩa với việc người bán sẽ không thể tự ý thay đổi chỉ số lượng xăng dầu đã bán ra, bởi chỉ cần một tác động nhỏ, chiếc tem sẽ bị rách.

Định kỳ vào ngày đầu và ngày cuối của tháng, quý, cơ quan thuế phối hợp với Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng đến cơ sở kinh doanh xăng dầu để ghi chỉ số trên đồng hồ tổng của từng cột bơm xăng, xác định lượng xăng, dầu bán ra trong kỳ thông qua chỉ số đầu kỳ và cuối kỳ.

Sau đó đối chiếu với tờ khai của người nộp thuế, đối chiếu với hóa đơn đầu vào của nhà cung cấp, nếu có chênh lệch cơ quan thuế sẽ tiến hành xử phạt và truy thu thuế theo quy định.

Dán tem niêm phong. Ảnh: HL

Trường hợp doanh nghiệp phát hiện tem niêm phong bị rách, hỏng hoặc các cột bơm xăng dầu cần sửa chữa liên quan đến việc bóc dỡ tem niêm phong cần thông báo kịp thời với cơ quan quản lý thuế trực tiếp và Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng để được giải quyết.

Thực tế cho thấy, giải pháp dán tem đồng hồ tổng trên các phương tiện đo xăng dầu thực sự phát huy hiệu quả trong việc quản lý tốt lượng xăng dầu bán ra, làm cơ sở tính doanh thu, tính thuế.

Theo số liệu từ ngành chức năng, chỉ riêng trong tháng 2/2023, tổng sản lượng xăng, dầu tiêu thụ qua các trụ bơm đã được dán tem niêm phong của các doanh nghiệp là 8.650.325 lít, tăng 373.065 lít; tăng 4,5% so với cùng kỳ năm 2022. Doanh thu bán lẻ xăng, dầu qua các trụ bơm đã được dán tem niêm phong đạt 569 tỷ 965 triệu đồng, tăng hơn 410 tỷ đồng (tương ứng tăng 257 % so với tháng 2/2022).

Đại diện doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ở huyện Ngọc Hồi từng thừa nhận rằng, sau khi dán tem, doanh nghiệp phải tăng cường tính tự giác và gắn trách nhiệm có tính bắt buộc trong việc viết hóa đơn cho người tiêu dùng khi bán hàng, và như vậy sẽ ngăn chặn được việc khai man trốn thuế cũng như tình trạng tiêu thụ xăng dầu nhập lậu.

Về khía cạnh chống thất thu ngân sách, có thể thấy rất rõ qua hoạt động thu thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu.

Theo Nghị quyết số 30 ngày 30/12/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV, hiện nay mức thuế bảo vệ môi trường được áp dụng đối với xăng (trừ etanol) là 2.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 1.000 đồng/lít; dầu diesel là 1.000 đồng/lít.

Với việc dán tem, tình trạng nhập xăng, dầu trôi nổi trên thị trường về bán sẽ được khắc phục cơ bản, cơ quan thuế kiểm soát được lượng hàng nhập, hàng bán, đồng nghĩa với việc mức thu thuế bảo vệ môi trường sẽ thực chất và không thất thoát.

Từ những hiệu quả ấy, theo đại diện Cục Thuế tỉnh, hiện liên ngành tiếp tục theo dõi, phối hợp với các cơ sở kinh doanh xăng dầu, tiến hành dán tem bổ sung đối với các cơ sở kinh doanh có các trụ bơm mới đầu tư và các trụ bị hỏng đã hoàn thành việc sửa chữa.

Tiến hành kiểm định thiết bị đo đếm và niêm phong, giám định những tem đã có dấu hiệu hư hỏng, để đánh giá việc thực hiện công tác niêm phong theo quy định.

Tiếp tục giám sát chặt việc phá niêm phong tem, đảm bảo khi thực hiện phải có biên bản của đại diện cơ quan thuế địa phương hoặc cơ quan kiểm định chất lượng trước khi đơn vị tiến hành sửa chữa theo đề án.

Triển khai kịp thời công tác kiểm định số công tơ đo đếm và lập hồ sơ dán tem đối với các đơn vị mới phát sinh, các đơn vi thay thế trụ bơm cũ.   

Hồng Lam