Về thăm Khu Căn cứ Tỉnh ủy

Khu Căn cứ Tỉnh ủy Kon Tum - nơi tổ chức thành công 4 kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh (vào các năm 1960, 1965, 1968, 1971) - vừa được Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh long trọng tổ chức các hoạt động chào mừng 65 năm thành lập vào sáng 26/4, đã tô đậm thêm sự kiên cường, quả cảm, tô đậm thêm dấu mốc, địa danh đã đi vào lịch sử, ghi nhớ công ơn của cha anh trên mảnh đất Măng Ri (huyện Tu Mơ Rông).

Trong những ngày ghi dấu kỷ niệm, chào mừng các sự kiện lịch sử có ý nghĩa hết sức quan trọng không chỉ với vùng đất Kon Tum mà với cả đất nước, từng đoàn người hăm hở bước những bậc dốc cao lên thăm Khu Căn cứ. Có người đến thăm lại nơi họ đã có những năm tháng thanh xuân dẫu phải trải qua bao gian lao, vất vả và cả hiểm nguy nhưng lúc nào cũng tràn ngập quyết tâm, ý chí chiến đấu, chiến thắng. Có những thanh niên đang ở lứa tuổi đôi mươi đến để thắp nén tâm nhang bày tỏ lòng tri ân và được dịp hiểu hơn về tinh thần mưu trí, sự hy sinh anh dũng của cha anh trong những năm tháng chiến tranh gian khó, ác liệt. Từ những người vào sinh ra tử trong những năm tháng chiến tranh đến những người sinh ra và lớn lên sau hòa bình, khi đến nơi đây tất cả đều gặp nhau ở niềm xúc động, kính phục, tri ân.

Các đại biểu tham quan khu trưng bày, tư liệu ở Khu Căn cứ Tỉnh ủy. Ảnh: N.P

Nơi đây, mỗi gốc cây, mỗi ngọn cỏ, mỗi bậc thang, mỗi con đường đi, mỗi lán trại, căn hầm được phục dựng đều chất chứa những dấu tích của lịch sử. Cách đây 65 năm về trước (cuối năm 1959), Ban cán sự Đảng tỉnh quyết định chuyển cơ quan từ xã Ngọc Tem (huyện Kon Plông) đến lập căn cứ tại xã Măng Ri (huyện Tu Mơ Rông). Có được đặt chân đến nơi đây mới thấy với địa thế hiểm trở, hệ thống đồi núi liên hoàn nằm trong quần thể núi Ngọc Linh, Khu Căn cứ nằm trên núi cao cách 1.900m so với mực nước biển, bao quanh rừng già, phải đi bộ đường dốc dựng đứng (tính riêng từ ngã ba Tỉnh lộ 672 lên Khu Căn cứ Tỉnh ủy đã khoảng chục cây số) làm cho địch khó khăn trong việc phát hiện, tấn công. Nhưng ngược lại, đây là địa bàn thuận lợi về hệ thống liên lạc, có các làng đồng bào Xơ Đăng một lòng theo Đảng, theo Bác, theo cách mạng định cư, sinh sống đã tạo nhiều thuận lợi cho cơ quan của tỉnh trong quá trình hoạt động, giữ thế phòng ngự, an toàn.  

Men theo các con đường dốc quanh co là các lán trại từng là các vị trí làm việc của các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các cán bộ, đảng viên ở các ban, các bộ phận. Nhiều người khi được bước vào phòng làm việc của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, được đi trong căn hầm nhỏ hẹp nối từ phòng làm việc của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lên mặt đất để di chuyển lên hầm trú ẩn và đi sang các lán trại khác đã không khỏi bồi hồi, xúc động. Phòng làm việc là lán trại nhỏ được dựng bởi tranh tre nứa lá, những vật liệu khai thác ngay chính nơi núi rừng Ngọc Linh hùng vĩ và trong đó chỉ có một vài vật dụng phục vụ sinh hoạt, làm việc được bố trí hết sức giản dị, đơn sơ. Thế nhưng, chính từ căn phòng làm việc này và chính ở Khu Căn cứ này, trong khoảng thời gian từ cuối năm 1959 đến nửa cuối năm 1972, trong điều kiện chiến tranh gian khó ác liệt, trên bom, dưới đạn, điều kiện sinh hoạt vô cùng khó khăn, thiếu thốn, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các cán bộ trong thời kỳ ấy đã không nề hà gian khổ, dũng cảm, mưu trí đề ra các chiến lược, sách lược quan trọng để lãnh đạo quân và dân Kon Tum kháng chiến, giành nhiều thắng lợi tiêu biểu, góp sức cùng cả nước giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Đoàn viên thanh niên tham quan các vị trí nhà làm việc trong Khu Căn cứ. Ảnh: NP

Chiến tranh nay đã lùi xa 49 năm. Chừng ấy thời gian chưa đủ để xoa dịu bao đau thương mất mát, nhưng lại chính là phép đo để những con người, những vùng đất mà lịch sử đã lựa chọn như Khu Căn cứ Tỉnh ủy ở xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông càng nhận được nhiều tình yêu thương, sự trân quý, kính phục, biết ơn, tự hào. Chính sự mưu trí, dũng cảm của các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các cán bộ, đảng viên công tác ở Khu Căn cứ Tỉnh ủy và nghĩa tình của đồng bào Xơ Đăng trong những năm tháng chiến tranh gian khó, ác liệt đã mãi ghi dấu trong trái tim của lớp lớp thế hệ người Kon Tum.

Khu Căn cứ Tỉnh ủy tại xã Măng Ri đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh và mới đây đã được tỉnh tiếp tục đầu tư trên 18 tỷ đồng tôn tạo, phục dựng, sửa chữa, xây dựng. Đường lên Khu Căn cứ vẫn dốc cao dựng đứng nhưng nay đã được đổ bê tông; các lán trại, phòng làm việc được phục dựng trên cơ sở giữ vẹn nguyên bản; phòng trưng bày các hiện vật lịch sử, tranh ảnh, tư liệu ghi dấu lại chặng đường lịch sử 65 năm qua.

Cách Khu Căn cứ Tỉnh ủy không xa là những thôn làng người Xơ Đăng định cư, trường học kề trạm xá, nhà sàn, nhà kiên cố khang trang. Người dân nơi đây xưa kiên cường trong kháng chiến, nghĩa tình, chở che cho cơ quan của tỉnh, cho cán bộ hoạt động, nay tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, nỗ lực trên mặt trận xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Sau 49 năm đất nước thống nhất, sau 65 năm Khu Căn cứ Tỉnh ủy Kon Tum được thành lập, với sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước và của tỉnh, sự nỗ lực của chính những con người Xơ Đăng kiên trung, vùng đất Măng Ri hôm nay có nhiều khởi sắc. Con trẻ được học chữ ngay điểm trường thôn, người dân đau ốm có bác sĩ khám, chữa bệnh, các tuyến đường giao thông trong xã, ra huyện, nối qua vùng Mường Hoong, Ngọc Linh (huyện Đăk Glei) đã được trải thảm nhựa, bê tông. Người dân còn được vay các nguồn vốn ưu đãi, được tập huấn kỹ thuật để phát huy thế mạnh là sâm Ngọc Linh và các loại dược liệu, từng bước xây dựng cuộc sống ấm no ngay chính trên quê hương.   

Từ Khu Căn cứ Tỉnh ủy được thành lập từ 65 năm trước với bao gian khó, bao hy sinh, nay đã được trùng tu, tôn tạo, gửi gắm biết bao sự tri ân, trân trọng, tình cảm yêu thương, kính quý của mỗi người dân Kon Tum. Ai nấy đều tự nhủ lòng mình luôn nhắc nhớ để tri ân những cống hiến, hy sinh, để biết trân trọng, yêu quý hơn những giá trị của cuộc sống hôm nay và để tiếp nối, hiện thực hóa những khát vọng, ước mơ của thế hệ cha anh đi trước.

Nguyên Phúc