Mạn đàm về thành phố tuổi trăng tròn

Thành phố Kon Tum đang ở vào độ tuổi đẹp nhất, tuổi trăng tròn. Thành phố Kon Tum lại là vùng đất mang nhiều dấu ấn lịch sử, có dòng sông Đăk Bla như một dải lụa mềm uốn lượn càng làm cho không gian mát mẻ, kỳ bí, lung linh, huyền diệu hơn, nhất là khi về đêm.

Sự trẻ trung luôn gợi lên những điều tươi mới cùng những dấu ấn lịch sử trong quá trình dựng xây, phát triển và sự hài hòa, ưu ái của thiên nhiên làm cho thành phố Kon Tum luôn có sức hấp dẫn với du khách, nhất là những người ưa khám phá cái mới.

Từng gặp nhiều du khách khi tham quan Phố đêm Đăk Bla, tôi thấy du khách rất thích thú khi  đưa mắt nhìn dòng sông, rồi nhìn ngược lên cầu Đăk Bla hay nhìn xuôi dòng, giữa lung linh ánh điện và nước chảy lượn lờ lấp lánh, gió mơn man thổi khiến khách xao lòng. Có người luôn miệng thốt: “Kon Tum đẹp và tuyệt vời quá!”.

Cầu qua sông Đăk Bla - công trình kỷ niệm 110 năm thành lập tỉnh (1913 – 2023) - từ Tỉnh lộ 671 đi Quốc lộ 14 là công trình đẹp, ấn tượng. Ảnh: V.N

Tôi có quen với một số kiến trúc sư, khi bàn về các thành phố ở Tây Nguyên, ai cũng khen Kon Tum là thành phố trẻ, hiền hòa và thơ mộng, ít nơi sánh bằng. Các kiến trúc sư rất ấn tượng với dòng sông Đăk Bla. Theo các kiến trúc sư, nếu địa phương có sự quy hoạch hài hòa, có các chính sách thu hút mạnh các nhà đầu tư, nhất là những nhà đầu tư có tiềm lực thì thành phố Kon Tum sẽ có sự bứt phá mạnh hơn, không gian sống sẽ lung linh, huyền diệu hơn. Các yếu tố thiên thời, địa lợi ngày càng được phát huy, thành phố Kon Tum trong tương lai sẽ là nơi đáng đến, đáng sống.

Trên thực tế, trong thời gian qua, thành phố Kon Tum có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Từ một thị xã nhỏ như “lòng bàn tay”, đi vèo đã hết, sau khi tái lập lại tỉnh, nhất sau khi lên đô thị loại III năm 2009, với sự quan tâm của Trung ương, của tỉnh, sự nỗ lực của Thành ủy, UBND thành phố, cán bộ và nhân dân, thành phố Kon Tum có sự phát triển nhanh. Dễ thấy, từ duy nhất một cầu bê bông và một cầu treo bắc qua sông Đăk Bla, đến hôm nay, thành phố Kon Tum có hàng loạt cầu bắc qua sông Đăk Bla. Các cây cầu mới xây hiện đại và đẹp. Riêng cầu Đăk Bla - công trình kỷ niệm 110 năm thành lập tỉnh (1913 – 2023) - từ Tỉnh lộ 671 đi Quốc lộ 14 (nối giữa phường Nguyễn Trãi và phường Quyết Thắng) là công trình để lại nhiều ấn tượng nhất, là điểm nhấn quan trọng cho thành phố. Dưới cầu này là đập dâng làm cho nước sông Đăk Bla luôn đầy, không còn lộ đáy. Dòng chảy sông lượn lờ, dùng dằng, sống động hơn, đáng yêu hơn.

Theo các nhà phong thủy, vùng đất nào có sông nước hữu tình lượn lờ, dùng dằng, sống động và  có núi ôm vòng (núi Chư Hreng) như vậy là vùng đất có địa thế đẹp, tương lai sẽ có bước phát triển mạnh mẽ.

Thực tế cũng cho thấy, người Ba Na từ bao đời nay khi chọn nơi định cư lập nghiệp lâu dài đã chọn lập làng dọc theo dòng sông Đăk La.  Các làng Kon Tum Kơpâng, Kon Tum Kơnâm, Plei Tơ Nghia,  Kon Klor, Kon Rờ Bàng, Kon Hngo Ktu… ở thành phố Kon Tum đẹp và trù phú. Thực dân Pháp khi đặt chân đến Kon Tum, định hình địa giới hành chính cũng chọn Kon Tum làm nơi đặt tỉnh lỵ.

Du khách đến thành phố Kon Tum thường đến tham quan Nhà thờ gỗ. Ảnh: VN

Kế thừa những giá trị truyền thống tốt đẹp của đồng bào DTTS ở địa phương, những di tích lịch sử và không gian kiến trúc xưa, trải qua quá trình xây dựng và phát triển, nhất là trong những năm gần đây, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, thành phố Kon Tum không ngừng được mở rộng và phát triển không gian đô thị, nhất là phát triển mạnh về hướng Nam tạo ra những dấu ấn mới. 

Và cũng chính vì vậy, mặc dù trong những năm gần đây do tác động của dịch Covid-19 và ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu, nhưng kinh tế thành phố Kon Tum vẫn có sự tăng trưởng khá: năm 2021 tăng 10,06%, năm 2022 là 11,95% và năm 2023 là 12,48%.

Cơ cấu kinh tế thành phố chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ; giảm dần tỷ trọng ngành nông, lâm nghiệp. Giá trị sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp năm 2023 đạt 3.546 tỷ đồng, tăng 14,7% so với năm 2022.

Sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng hàng hóa, ngày càng đi vào chiều sâu, ứng dụng công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến và thị trường tiêu thụ. Thành phố hiện có gần 1.950 ha cây trồng ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, đồng thời hình thành một số cánh đồng lớn với những cây trồng chủ lực như rau hoa, củ quả, cây ăn quả, mía, cà phê… gắn với mã số vùng trồng, hướng đến xuất khẩu đang tạo ra bước phát triển mới trong sản xuất nông nghiệp.

Từ những chuyển biến trên, năm 2023, thu nhập bình quân đầu người của thành phố Kon Tum ước đạt 63,2 triệu đồng, tăng hơn 4 lần so với khi mới thành lập; tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 0,73%; có 11/11 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 6/10 phường đạt chuẩn văn minh đô thị. Đời sống người dân ngày càng được ổn định và phát triển.

Trong quy hoạch tỉnh Kon Tum thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, về các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá phát triển, thành phố Kon Tum được xác định là đô thị trung tâm và là một trong ba động lực tăng trưởng cùng với Khu du lịch sinh thái Quốc gia Măng Đen và Khu kinh tế cửa khẩu Quốc tế Bờ Y. Cùng với những chủ trương, chính sách của Nhà nước đầu tư cho Tây Nguyên, chắc chắn thành phố Kon Tum sẽ có bước phát triển mạnh hơn, hài hòa hơn và đẹp hơn.    

Văn Nhiên