Đến bao giờ bất cập giá nước sinh hoạt được giải quyết?

Số liệu thống kê thể hiện, mạng lưới cấp nước của Công ty Cổ phần Cấp nước Kon Tum (KOWACO) cơ bản bao phủ 10/21 xã, phường của thành phố Kon Tum; cung cấp nước sạch cho khoảng 18.292 hộ/27.747 hộ, chiếm 64,95% tổng số hộ nội thành.

Đối với khách hàng sử dụng nước vào mục đích sinh hoạt, KOWACO thu tiền theo quy định tại Quyết định số 30/2020/QĐ-UBND ngày 10/11/2020 của UBND tỉnh. Đối với các đối tượng sử dụng nước sạch vào mục đích hoạt động sản xuất vật chất và kinh doanh dịch vụ, KOWACO đang áp giá nước là 15.775 đồng/m3 (giá chưa có thuế GTGT 5%), giá đã bao gồm thuế GTGT và phí bảo vệ môi trường là 18.142 đồng/m3.

Đáng lưu ý là KOWACO áp dụng mức giá nước chung đối với tất cả các hộ có buôn bán, kinh doanh. Điều này làm không ít khách hàng cho rằng không phù hợp và gây thiệt hại về kinh tế. Vì vậy, đã nhiều lần phản ánh, kiến nghị tại các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND tỉnh, thành phố.

Việc áp giá nước sạch cho khách hàng diện ‘’sản xuất, kinh doanh’’ đang có bất cập. Ảnh: H.L

Ông Nguyễn Thành L. (phường Duy Tân, thành phố Kon Tum) cho biết, đã mấy lần phản ánh với đại biểu HĐND 2 cấp về bất cập trên.

Các hộ gia đình sử dụng mặt bằng để ở và kết hợp kinh doanh, hộ kinh doanh không sử dụng nước cho kinh doanh (như cửa sắt, tạp hoá, quần áo) lại bị áp giá nước như các hộ có sử dụng nước phục vụ kinh doanh (như ăn uống, quán cà phê, rửa xe) là rất bất hợp lý- ông L. nói.

Ông Trần Huy D. (phường Quang Trung) cũng cho rằng, sẽ là bất hợp lý và chưa công bằng khi một nhà bán tạp hóa nhưng bị áp đơn giá nước sinh hoạt giống hộ kinh doanh ăn uống.

Tại văn bản số 4287/UBND-KTTH ngày 7/12/2023, UBND tỉnh cũng nhìn nhận việc áp dụng giá đã thỏa thuận giữa đơn vị cấp nước và người sử dụng nước chưa đúng và chưa chính xác theo quy định.

Trách nhiệm này thuộc về Sở Tài chính, cơ quan chịu trách nhiệm theo dõi quá trình triển khai, kể cả xác định, quản lý giá cung cấp nước sạch. Các cơ quan kiểm tra cũng chưa phát hiện được sự nhầm lẫn của KOWACO trong thực hiện các quy định của Thông tư 75- văn bản 4287 cho hay.

Tiếp đó, ngày 20/12/2023, UBND tỉnh có văn bản số 4421/UBND-KTTH và ngày 23/1/2024, UBND tỉnh có văn bản số 239/UBND-KTTH yêu cầu KOWACO khẩn trương rà soát, điều chỉnh giá nước sinh hoạt cho phù hợp, sớm nghiên cứu, xây dựng phương án giá theo quy định tại Thông tư số 44/2021/TT-BTC ngày 18/6/2021 của Bộ Tài chính.

Tại Kết luận thanh tra số 04/KL-TTr ngày 23/7/2024, Thanh tra tỉnh xác định, nhiều hộ gia đình chỉ dùng nước cho mục đích sinh hoạt, dù có có phát sinh các hoạt động kinh doanh, dịch vụ; hoặc có dùng nhưng không phải là mục đích sử dụng chính (như các hộ gia đình buôn bán thuốc tây, thời trang, hàng gia dụng, vật liệu xây dựng), nhưng trên hợp đồng chỉ thể hiện một mục đích sử dụng nước là sản xuất, kinh doanh dịch vụ, nên phải chịu mức giá nước sạch áp dụng cho mục đích này.

Sẽ không hợp lý khi áp giá nước sạch của hộ bán tạp hóa như hộ kinh doanh ăn uống. Ảnh: HL

Cũng theo Kết luận thanh tra số 04, đã nhiều lần Sở Tài chính và các cơ quan, địa phương đề nghị KOWACO điều chỉnh hợp đồng sử dụng nước và thu tiền sử dụng nước theo từng mục đích sử dụng; hoặc có giải pháp phân loại nhóm khách hàng sử dụng nước vào mục đích kinh doanh, để áp giá phù hợp tình hình thực tế, nhưng doanh nghiệp chưa thực hiện.

Về phần mình, KOWACO có giải trình rằng, giai đoạn 2021-2022, khách hàng có ý kiến về việc bị áp giá nước sản xuất, kinh doanh là chưa hợp lý,  doanh nghiệp đã kiểm tra thực tế tại hộ khách hàng và chuyển đổi giá nước đúng mục đích sử dụng. Theo thống kê, đã có 71 hộ được chuyển từ giá nước kinh doanh, dịch vụ sang giá sinh hoạt.

Tuy nhiên, trong các năm 2022-2023, có nhiều ý kiến, kiến nghị của người dân về việc áp giá nước chưa đúng với tình hình sử dụng thực tế chưa được quan tâm giải quyết. 

Điều đáng quan tâm là, Thông tư 44/2021/TTBTC Quy định về khung giá, nguyên tắc, phương pháp xác định giá nước sinh hoạt được Bộ Tài chính ban hành từ tháng 6/2021 (thay thế Thông tư liên tịch số 75/2012/TTLT – BTCBXD - BNNPTNT ngày 15/5/2012), nhưng đến nay KOWACO chưa thực hiện rà soát, lập lại phương án theo quy định.

Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng áp “đồng giá” đối với khách hàng “sản xuất, kinh doanh dịch vụ”, thay vì phân rõ mục đích cụ thể cho từng mục đích sử dụng nước.

Kết luận thanh tra số 04 nêu rõ, trách nhiệm thuộc về KOWACO khi lập hợp đồng dịch vụ cấp nước với khách hàng nhưng không phân biệt cụ thể mục đích sử dụng nước để xác định giá tiêu thụ nước sạch.

Đồng thời, không thỏa thuận với khách hàng sử dụng nước cho nhiều mục đích khác nhau để kịp thời điều chỉnh theo đề nghị của Sở Tài chính và các cơ quan, địa phương, dẫn đến việc cử tri ý kiến, kiến nghị nhiều lần, kéo dài.

Được biết, ngày 1/4/2024, KOWACO gửi phương án giá nước sạch trên địa bàn thành phố Kon Tum đến Sở Tài chính thẩm định. Tuy nhiên, qua rà soát, phương án này còn một số nội dung chưa đảm bảo về cơ sở pháp lý, nên cơ quan có thẩm quyền chưa thể thẩm định, cần phải chỉnh sửa.

Trong lúc này, hẳn là KOWACO cần có động thái làm việc với khách hàng sử dụng nước sinh hoạt có phát sinh hoạt động kinh doanh, dịch vụ và sản xuất vật chất để thỏa thuận, thống nhất áp giá phù hợp.

Có như vậy thì câu hỏi “đến bao giờ bất cập giá nước sinh hoạt được giải quyết” mới có đáp án sớm hơn.

Hồng Lam