Chú trọng thực hiện công tác dân số trong tình hình mới

Những năm qua, triển khai thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW (ngày 25/10/2017) của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới, cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm, chỉ đạo, huy động sự vào cuộc tích cực của ban, ngành, đoàn thể và triển khai đồng bộ, cụ thể nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số, phù hợp yêu cầu dân số và phát triển  trong tình hình mới.

Theo đó, cấp ủy, chính quyền các cấp đã tăng cường quán triệt, phổ biến, đưa chỉ tiêu về công tác dân số vào nghị quyết, chương trình công tác hằng năm, qua đó, giúp cán bộ, đảng viên nhận thức đúng về quan điểm, chính sách, nhiệm vụ về công tác dân số, xác định đây là vấn đề chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị.

Các hoạt động chăm sóc sức khỏe trẻ em được quan tâm. Ảnh: T.H

Các ngành chức năng, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền đến các tầng lớp nhân dân về quy mô, cơ cấu, chất lượng dân số; giáo dục và tư vấn về sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình; vận động các đối tượng trong độ tuổi sinh sản thực hiện kế hoạch hóa gia đình, hạn chế tình trạng sinh con thứ ba. Trong đó, tập trung tuyên truyền, phổ biến công tác dân số trong vùng đồng bào DTTS, có đạo. Lồng ghép các nội dung về công tác dân số với việc xây dựng gia đình hạnh phúc, phòng chống bạo lực gia đình, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững”. Qua đó, từng bước nâng cao nhận thức, trách nhiệm, thúc đẩy mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng dân cư thay đổi hành vi để thực hiện đúng chính sách dân số.

Mạng lưới cung cấp dịch vụ dân số - kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản cũng được chú trọng đầu tư xây dựng và phát triển rộng khắp. Đến nay, toàn tỉnh có 99% xã, phường, thị trấn đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã; 100% trạm y tế có viên chức phụ trách công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; 100% trạm y tế có nữ hộ sinh hoặc y sĩ sản nhi phụ trách công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản - chăm sóc sức khỏe trẻ em.

Những năm qua, ngành Y tế triển khai nhiều hoạt động nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em như Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh, hoạt động “chăm sóc dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời”; duy trì thường xuyên, đều đặn công tác theo dõi cân nặng và chiều cao, đánh giá tình trạng dinh dưỡng và theo dõi tăng trưởng của trẻ em dưới 2 tuổi, dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng. Thực hiện lồng ghép tư vấn xét nghiệm HIV và các biện pháp giảm lây nhiễm HIV từ mẹ sang con cho phụ nữ mang thai khi sử dụng dịch vụ khám thai tại các cơ sở y tế; chăm sóc, điều trị sớm ARV cho phụ nữ nhiễm HIV trong thời kỳ mang thai và các biện pháp nhằm giảm lây nhiễm HIV từ mẹ sang con. Đồng thời, triển khai xây dựng 56 mô hình câu lạc bộ không sinh con thứ 3; 30 mô hình điểm dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh; 13 câu lạc bộ sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên.

Việc nâng cao chất lượng dân số, góp phần quan trọng vào phát triển bền vững. Ảnh: TH

Ngoài ra, tỉnh ta đã xây dựng được đội ngũ cộng tác viên dân số hoạt động tại các thôn (làng) đông đảo với khoảng 900 người. Đây là  lực lượng có vai trò nòng cốt trong việc tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực dân số,  và là nhân tố quan trọng trong việc hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch về công tác dân số - kế hoạch hoá gia đình.

Nhờ đó, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình trên địa bàn tỉnh có chuyển biến tích cực.Tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ được tiếp cận các dịch vụ kỹ thuật ngày càng tăng dần theo từng năm, năm 2020 là 58,5%, năm 2021 là 59,8%, năm 2022 là 61,1%, năm 2023 gần 61%. Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có chiều hướng giảm, từ 15,3% (năm 2020) xuống còn 13,35% (năm 2023). Tỷ số giới tính khi sinh (năm 2023) đạt là 108 bé trai/100 bé gái, đạt kế hoạch đề ra.

Nhằm góp phần điều chỉnh mức sinh, nâng cao hơn chất lượng dân số, vừa qua, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện và nâng cao các biện pháp hỗ trợ, khuyến khích để người dân sinh ít con nhằm đạt mức sinh thay thế, duy trì đến năm 2030. Trong đó, tập trung triển khai ở những địa bàn trọng điểm là tại các xã có mức sinh con thứ 3 trở lên cao.

Việc thực hiện tốt công tác dân số góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững. Tuy nhiên, để đạt kết quả cao hơn nữa cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và của mỗi người dân, mỗi gia đình.     

Thùy Hương