Thanh mát nước gạo rang

Ngày nắng nóng, đến thăm nhà chị, tôi được mời một ly nước gạo rang sực nức mùi thơm. Nhấp nhẹ một ngụm nhỏ, cảm giác mát lành và sảng khoái lan khắp người, làm tôi phải tấm tắc khen mãi.

Nghe khách khen, chị cũng vui, và chia sẻ đây cũng là món đồ uống mà chị rất yêu thích, nên dành nhiều thời gian và tâm huyết để làm.

Sở dĩ nói dành nhiều thời gian và tâm huyết là bởi vốn dĩ đây là thức uống dân dã ở quê, nhưng khi lên phố thì không phải dễ dàng có được, từ khâu chọn nguyên liệu đến các vật dụng cần thiết để chế biến.

Nước gạo rang là thức uống bình dân mà người ở quê nhà chị thường dùng. Chị kể, ngày trước, ông nội chị nghiện nước trà lắm, nhưng vì mất ngủ nên bà nội thường rang gạo để sẵn, pha nước hàng ngày cho ông uống thay  trà. Thật bất ngờ là một người nghiện trà như ông mà cuối cùng vẫn bị nước gạo rang của bà “chinh phục”.

Nước gạo rang rất thơm ngon. Ảnh minh họa

Mỗi sáng thức dậy, thay vì pha trà uống, ông lại pha nước rạo rang. Chị theo ông nên cũng hay được uống nước gạo rang hàng ngày. Cái mùi thơm thơm, hơi ngòn ngọt của hạt gạo cộng với cái màu hơi ngả vàng của nước gạo rang cuốn hút bọn con nít như chị lắm. Ông pha một bình gạo rang, chị chạy đi chơi ba đồng bảy đổi cũng tìm về rót nước gạo rang để uống.

Mỗi ngày ông pha hai cữ nước gạo rang, sáng và chiều. Ông không để qua buổi, vì sợ thức uống bị ôi thiu, nhất là vào những ngày nắng nóng.

Mẹ chị kể, cũng nhờ nước gạo rang thay thế nước trà mà ông bớt bệnh mất ngủ. Và cái bụng vốn dĩ hay “ọc ạch” của chị cũng đỡ hẳn.

Để làm được mẻ gạo rang thơm ngon, bà nội cũng tốn công sức lắm. Bà chọn gạo thật kỹ, phải là gạo mới, hạt to đều, rồi rang trên bếp củi. Chị nhớ, mỗi lần rang gạo, bà canh lửa kỹ lắm. Bà nói, không được để lửa nhỏ, hạt gạo sẽ bị chì; nhưng cũng không để lửa quá lớn, dễ làm hạt gạo cháy xém.

Khi rang phải luôn tay đảo, khi nào nghe tiếng nổ lép bép thật đều của những hạt gạo thì hạ lửa, canh hạt gạo chuyển từ màu trắng đục sang vàng thì nhấc xuống bếp, để nguội, rồi cho vào hũ thủy tinh cất dùng dần.

Khi ông bà không còn, vì cuộc sống khó khăn nên mẹ chị lâu lâu mới làm gạo rang pha nước cho cả nhà uống. Mỗi lần có thời gian làm gạo rang, chị nhớ mẹ đều nhắc đến ông, bà. Mẹ học được cách rang gạo từ bà, pha nước gạo rang từ ông nên mùi nước gạo rang của mẹ chị làm thơm ngon không lẫn vào đâu được.

Trong ký ức chị ngày nhỏ, mùi thơm của nước gạo rang là một thứ gì đó rất gần gũi mà thân thương. Chị cũng nghe nói uống nước gạo rang rất tốt. Vậy thôi. Còn tốt như thế nào, vì sao tốt thì chịu.

Chỉ biết là khi mệt mỏi, ngửi mùi thơm của nước gạo rang là tinh thần sảng khoái hẳn, còn nếu được thưởng thức một ly nước gạo rang thì như được truyền thêm năng lượng. Nhớ những ngày hè oi bức, chỉ cần được uống một ly gạo rang mẹ làm mọi mệt nhọc đều tan biến.

Sau này lớn lên, chị mới biết, nước gạo rang có rất nhiều công dụng. Trong đó, nổi bật là cung cấp một nguồn năng lượng dồi dào. Cụ thể là hàm lượng carbohydrate tự nhiên và tốt cho sức khỏe. Cơ thể sẽ nhanh chóng được nạp năng lượng sau khi uống một ly nước gạo rang vào mỗi sáng.

Nước gạo rang còn giúp hạn chế mất nước. Trong thời tiết mùa hè oi bức thì uống nước gạo rang là một sự lựa chọn tuyệt vời khi các thành phần trong nước gạo rang vừa có chất dinh dưỡng, vừa bù đắp sự mất nước trong mùa hè. Sử dụng nước gạo rang trong mùa hè thay thế cho nước lọc, nước sôi để nguội cũng là một trong những thói quen tốt nên được duy trì.

Ở phố, để chế biến gạo rang, chị phải nhờ người thân chọn mua gạo mới ở dưới quê gửi lên, rồi còn mua hẳn bếp củi, cái trã rang bằng đất nữa, để sẵn trong nhà.

Nhưng khổ nỗi không phải lúc nào cũng có nguyên liệu ngon và thời gian để thực hiện nên có dịp nào rang được mẻ gạo, dù không được khéo léo như bà, như mẹ nhưng chị gói ghém rất cẩn thận để dành dùng dần. Và chị cũng thường dùng gạo rang để áp dụng các phương thức chữa bệnh dân gian mà ngày trước bà và mẹ chị hay làm, đặc biệt là bệnh tiêu chảy của trẻ; hoặc trong nhà có ai đó mới ốm khỏi, cơ thể còn suy nhược.

Chị kể, ở thành phố này có một số quán ăn cũng pha nước gạo rang phục vụ khách, rất lạ miệng với nhiều người, còn với chị lại là điểm cuốn hút. Vậy nên lâu lâu thèm hương vị của nước gạo rang, chị lại tìm đến quán ăn sáng này để có cơ hội được thưởng thức món đồ uống thanh mát, bình dị mà tốt cho sức khỏe này.

SÔNG CÔN