“Được nắng”
Sau những cơn mưa dài lê thê, với mỗi người quanh năm chân lấm tay bùn như ông, vui mừng nhất là từng ngày “được nắng”.
Mưa tầm tã từ chập tối, nhưng gần sáng thì ngớt dần, rồi tạnh hẳn. Lại sẽ “được nắng” lắm đây. Ông vui vì ý nghĩ đó, khi chợt thức trước cả tiếng gà gáy báo ngày mới đến.
Ấm nước đang reo trên cái bếp củi đã đỏ lửa. Bên cạnh, bà nhanh tay vo gạo. Trời hửng thì mọi việc đã đâu vào đấy. Nồi cơm chín thơm thơm mùi lá dứa. Chảo cá nục kho từ chiều vừa được hâm lại. Nồi canh bầu non với tép khô ngọt lừ. Trong lúc ông và thằng cháu lớn ăn cơm thì bà đã kịp “vào” hết cà-mèn với những thức ăn gọn nhẹ ấy. Đủ một bữa trưa ngoài đồng.
Khoảnh ruộng của nhà ở gần đập nước, hôm trước đã được hẹn “ca” máy, nhưng vì mấy bữa rồi cậu hàng xóm có khá đông bà con “đặt hàng” nên ông chủ động nhường. Sáng nay, ngoài hai ông cháu, bà tranh thủ nhờ thêm mấy cô thôn nữ đã phơi xong lúa sớm của gia đình để cùng gặt.
Khoảnh ruộng chỉ hơn 2 sào, nếu làm “cuốc” máy thì chẳng mấy, nhưng cậy đến liềm thì nhanh cũng mất già một buổi. Được nắng, đập xong đến đâu, ông bung bạt tại ruộng phơi luôn đến đấy, chặp chiều mới gom lại hết, chở thẳng về nhà, mai tiếp tục phơi.
Người làm nông như ông ở vùng đồi đất không ít khe thung này, đã quen rồi mỗi năm hai mùa nắng - mưa rõ rệt, mỗi năm hai vụ (Đông - Xuân và Mùa). Đông - Xuân thì chẳng có gì phải băn khoăn vì lúa gặt tháng 4, tháng 5, vẫn còn nắng gắt nắng nồng, không lo “ứ” lúa. Riêng vụ mùa thì thu hoạch vào thời điểm cuối mưa. Lo nhất là trúng đợt bão rớt, mưa nhiều, lúa đã chín rồi mà có khi không dám gặt.
|
Người làm đồng như ông, tuy ruộng không nhiều, nhưng trải qua bao mùa, càng thấm thía hơn cái may “được nắng”. “Được nắng” cho lúa mau mau chắc hạt. Gặt trúng kỳ lúa vàng là hối hả gặt đập, vội vàng phơi phóng cho nhanh. Bao ngày một nắng hai sương, ai mà không qua cái cảnh “chạy mưa” mỗi lần phơi lúa.
Rõ là, đơn giản thế này: Gặp ngày được nắng, đổ lúa ra sân đầu sáng, làm siêng cào, tủa nhiều lần. Được nắng được gió hong hanh, yên tâm đến chiều thì gom lại, hôm sau đem ra phơi tiếp. Chẳng may gặp lúc trời “ương”, đầu hôm nắng vàng, trong ngày lại khác, chạy tới chạy lui, cất đi, phơi lại, chẳng nhanh tay cách gì cho kịp.
Người làm nông như ông, bây giờ đã đỡ nhọc nhằn. Lúa chín thường khi không cần ra tay gặt-đập, máy sấy khô sẵn sàng hỗ trợ lúc cần. Chẳng như mấy năm trước, có lúc thất thường, gặt xong lại gặp mưa dài, mấy ngày liền không ngớt. Làm lụng những mong hanh thông, thuận lợi. Nhưng với những người không nhiều đất đai, đồng ruộng như ông, vẫn dễ dàng hơn, nhờ những ngày được nắng.
Được nắng, nên lúa cấy sạ đã là lúa sạch, lúa chín rồi, lúa lại thơm ngon.
Được nắng chẳng riêng cho mùa lúa chín khô. Được nắng, đám rau vườn nhà dầm mưa chẹp nhẹp kịp lúc hong hơi thoát khỏi úa vàng, úng nước. Được nắng, chỉ riêng cây lộc vừng hoa đỏ trước hè cũng như rực rỡ hơn lên.
Được nắng, sáng nay, thằng cháu lớn của ông đã vội theo mấy anh em hàng xóm lụi hụi đi rừng, lấy thêm mớ măng cho gia đình cải thiện.
Được nắng, những miếng măng luộc ươm vàng gặp “trớn”, sẽ mau khô…
Được nắng, lát măng khô vàng, dai đều, có thể cất dành cho đến sang năm.
Làm nông, không gì vui bằng trong những tháng mưa dầm dã, lê thê, vẫn đón chờ những ngày được nắng.
Thanh Như