Đổ rác đúng giờ

Nhà tôi nằm đầu con hẻm nhỏ nhưng đông dân cư trên đường Duy Tân. Nơi đầu hẻm có một gốc cây to, tán lá của cây che mát cả một khoảng rộng.

Đáng tiếc là đoạn vỉa hè có gốc cây to này bị biến thành nơi để cư dân trong hẻm “gửi tạm” những túi rác vào bất kỳ lúc nào họ muốn. Càng bất bình hơn thùng đựng rác được đặt ngay cạnh gốc cây.

Đã vài lần, tôi gõ cửa các nhà hàng xóm đề nghị họ không mang rác ra vứt ở vỉa hè nữa. “Anh chị hãy chờ đến giờ công nhân môi trường đi gom rác, từ 5 giờ chiều trở đi đấy, mới đem rác ra bỏ, chứ như thế này thì ô nhiễm lắm”- tôi đề nghị.

Nhưng ai cũng phủ nhận. Có người thậm chí còn nổi nóng vì bị tôi “đổ tiếng oan”. Nhưng rác thì vẫn xuất hiện mỗi ngày, bất cứ khi nào, trong tình trạng “thùng một bên và rác một bên”.

Tôi từng phàn nàn với chị trưởng thôn rằng, rác ở đâu ra mà nhiều thế không biết. Rằng, ước gì một ngày nào đó, tôi thức giấc, bước ra cổng và không nhìn thấy những bì rác vứt lăn lóc dưới gốc cây ấy nữa.

Tăng cường tuyên truyền người dân không vứt rác bừa bãi. Ảnh: H.L

Chị trưởng thôn nhấm nhẳng: Thì cũng từ các gia đình xung quanh đấy xả ra cả. Đấy, như trưa hôm qua, tôi đi qua xóm, thấy cô V. đang ném bì rác to tướng dưới gốc cây nên gọi lại nói không được đổ rác sai giờ. Cô ấy kêu phải tranh thủ đổ ngay, chứ vỏ tôm, cua mà để đến chiều thì hôi không ai chịu nổi.

Rồi được dịp, chị trưởng thôn “xả” một tràng: Nghe vậy tôi mới nói: Ơ hay, cô này hay nhỉ, cô không chịu được, vậy ném ra đây, chó mèo tha lung tung, dễ mọi người chịu được chắc. Công ty Cổ phần Môi trường đô thị đã thông báo thời gian đưa rác thải sinh hoạt ra vỉa hè là từ 17 giờ đến 20 giờ 30 phút rồi.

Cô ấy có vẻ ngạc nhiên lắm, nói: “Lạ nhỉ. Người dân muốn đổ rác lúc nào thì đổ, miễn sao đúng chỗ quy định là được, sao lại quy định giờ như hành chính thế? Người ta bận tối tăm mặt mũi, lúc nào rảnh thì đổ rác này, nếu đúng giờ mới được đổ rác thì chết”.

Tôi nói với cô V: Đành rằng việc quy định giờ đổ rác hơi… hành chính thật, nhưng cũng vì cái chung cả. Trên thực tế, thời gian gần đây, ở nhiều tuyến đường, không ít người vẫn còn tâm lý “chỉ cần sạch nhà”, còn ngõ sạch hay không thì không cần biết nên đưa rác ra vỉa hè bất kỳ lúc nào, làm mất vệ sinh và mỹ quan đô thị, nên họ mới phải quy định vậy mà thôi.

Đấy cô xem, như ở đầu hẻm ta đây, đúng là minh chứng rõ ràng nhất của việc sạch nhà nhưng chưa sạch ngõ nhé. Lúc nào cũng có những bì rác vương vãi, do kiểu đổ rác “tranh thủ” vào sáng, trưa, chiều, tối cả,  gây ô nhiễm và mất mỹ quan quá. Nếu như rác được bỏ đúng giờ, được công nhân vệ sinh môi trường dọn ngay thì  đâu như thế.

Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về cuộc trò chuyện với chị trưởng thôn. Đã đến lúc cần đẩy mạnh truyền thông thay đổi tư tưởng “sạch nhà hơn sạch ngõ” ở không ít người.

Nhìn rộng ra, trên nhiều tuyến đường cũng có tình trạng túi rác chất đầy gốc cây, cột điện từ sáng sớm, phơi trong mưa, nắng đến chiều tối mới được thu gom.

Trước đây, vào năm 2017, Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Kon Tum đã có thông báo đến các khu dân cư về giờ thu gom rác. Theo đó, người dân chỉ bỏ rác ra vỉa hè từ 17 giờ đến 20 giờ 30 phút hàng ngày, và từng tuyến đường đều có lịch gom rác cụ thể trong tuần.

Việc gom rác sẽ được công nhân của Công ty Cổ phần Môi trường đô thị tiến hành vào sáng sớm và ban đêm để không ảnh hưởng đến cộng đồng và cũng thuận tiện hơn cho người dân vì ban ngày đi làm vắng nhà.

Nhưng dù cố gắng đến mấy thì vẫn chưa thể làm cho mỗi đường phố, khu dân cư, nơi công cộng sạch rác, bởi ý thức giữ gìn, bảo vệ môi trường đô thị của không ít người dân còn hạn chế.

Trong đó đáng phàn nàn nhất là tình trạng đem rác ra đường bất kể sáng, trưa, chiều, tối. Không hiếm trường hợp, công nhân môi trường vừa thu dọn xong, đẩy xe đi được vài chục mét, thì đằng sau có người đem rác đổ ngay. Và như thế, phố xá lúc nào cũng có rác.

Có những túi rác vứt ra đường giữa trưa, trời nắng, mùi hôi tanh bốc lên, lan tỏa một vùng, khiến mọi người khó chịu. Đó là chưa nói đến những ngày có mưa lớn, nước mưa đẩy rác trôi xuống hệ thống thoát nước làm tắc nghẽn cả cống rãnh.

Việc làm này ảnh hưởng không nhỏ đến mỹ quan chung của cả đường phố, gây ô nhiễm môi trường.

Để có một thành phố Kon Tum sạch đẹp mỗi ngày, không chỉ cần nỗ lực rất lớn của đội ngũ cán bộ, công nhân Công ty Cổ phần Môi trường đô thị mà còn cần sự chung tay góp sức của mỗi người dân.

Bắt đầu từ việc bỏ rác đúng chỗ, đúng giờ.

Mới đây, tại Quy định về quản lý chất thải trên địa bàn tỉnh (ban hành kèm theo Quyết định số 13/2023/QĐ-UBND ngày 4/4/2023 của UBND tỉnh) nêu rõ: Chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ các cá nhân, hộ gia đình phải được phân loại, thu gom và chuyển đến các điểm tập kết đúng thời gian, đúng nơi quy định, đảm bảo vệ sinh môi trường.

Vì vậy, bên cạnh việc làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhằm thay đổi hành vi bỏ rác tùy tiện của các hộ dân, đã đến lúc chính quyền thành phố cần có chế tài cụ thể để xử phạt hành vi vứt rác trên đường phố, bỏ rác không đúng giờ.

Hồng Lam