Cua đồng mùa mưa

Cua đồng ngày mưa vừa nhiều lại vừa ngon, chắc thịt. Ảnh: NP

Lúc này, mưa nhiều, nước từ các ao, hồ, sông, suối, ruộng đồng dâng cao mang theo nguồn dinh dưỡng dồi dào, những con cua đồng lại bò ra khỏi hang dầm mình trong dòng nước tìm thức ăn. Cua đều tăm tắp, chắc nịch.

Tận hưởng lộc của đất trời, của ruộng đồng, người chuyên đi đánh bắt cá cua đồng có ngày kiếm được cả chục cân. Còn những người muốn khám phá, muốn quay trở lại thuở mò cua bắt ốc, đi vòng quanh các bờ ao, bờ ruộng cũng kiếm được mớ cua nấu tô canh rau tập tàng.

Mới nhắc đến canh cua đồng nấu với rau tập tàng thôi là đã thấy thèm, thấy nhớ. Thuở mà ở thôn quê nhà nhà đều khó khăn, đám con trẻ sau bữa học lại theo người lớn đầm mình trên đồng ruộng kiếm mớ cá, mớ cua cải thiện bữa ăn cho cả nhà. Những hôm được mớ cua, thể nào mang về cũng xóc xóc rửa qua vài ba lần nước, rồi kỳ cạch làm, kỳ cạch giã, lọc. Vườn quê bao giờ cũng sẵn các loại rau, chỉ cần đội chiếc nón lá, tay cắp chiếc rổ tre đi vòng quanh vườn, vài cọng rau muống, rau lang, ít rau mùng tơi, rau dền, rau cải, thêm vài lá lốt cho thơm thơm là đủ cho nồi canh cua đồng dịu mát. Cũng các loại rau đó, để thay đổi vị, tùy hôm mà có thể bớt loại rau này, thêm loại rau kia, thỉnh thoảng thêm trái mướp ngọt nấu cùng. Nồi nước cua bỏ chút muối, khi nấu nhỏ lửa, quấy nhẹ tay, riêu cua màu nâu nâu sẫm kết thành từng tảng nhỏ nổi lên trên màu xanh sẫm của rau tập tàng nấu chín, màu trăng trắng của mướp ngọt, chỉ nhìn cũng đã thấy ngon.

Nhớ nồi canh cua đồng thuở xưa, cứ đến mùa mưa – mùa cua đồng, thể nào cũng tranh thủ ngày cuối tuần thong thả, ghé chợ chọn mua mớ cua đồng chắc thịt. Nhìn các bà, các cô từ các làng ven phố hồ hởi đặt những thau cua đồng thành dãy dài chào bán mà mê. Con nào con nấy màu đỏ sẫm, chắc nịch. Cũng vất vả lắm mới có những thau cua đồng đó, lội nước, lội bùn cả ngày, các bà, các cô kể vậy. Nhưng vất vả tí mà có thêm thu nhập từ lộc ruộng đồng ngày mưa nên chẳng ai nề hà. Những bữa cơm mùa mưa cả nhà hôm nào cũng sum vầy quanh nồi canh cua với mớ rau quanh nhà, món mặn là cua đồng rang muối, có hôm còn đổi vị sang lẩu cua đồng. Mấy nhà có con nhỏ, các bà, các cô vẫn nhắc nhau đến mùa này cua nhiều lại ngon, chịu khó chế biến các món ăn từ cua đồng để có can xi tự nhiên cho xương con chắc khỏe. Bữa ăn đủ đầy, lại có đồng vào đồng ra từ tiền bán cua để mua thêm bộ áo quần, đôi dép cho sắp nhỏ vào năm học mới nên ai cũng vui.

Mua được món cua đồng ngon, lại kỳ cạch  gỡ cua, lấy gạch, lại giã, lọc cua, chế biến món này, để dành làm món kia. Nhưng gì thì gì cứ phải có nồi canh cua đồng nấu rau tập tàng như năm nảo năm nào. Không được đủ đầy các loại rau như vườn nhà năm xưa thì cũng gắng góp gom vài ba loại. Có hôm đổi vị, chỉ mua độc mớ rau đay, nồi canh sóng sánh, riêu cua hòa lẫn rau ngon đến lạ.

Cua đồng nhiều, lại ngon, lại rẻ, mùa cua đồng nhất định phải nấu nồi bún riêu cua cho cả nhà thưởng thức. Món bún cua đồng khâu chuẩn bị hơi kỳ công chút. Ngoài số lượng cua phải nhiều, khâu làm cua lâu hơn còn phải chuẩn bị thêm món rau ghém gồm cọng rau muống chẻ, ít giá, hoa chuối và đủ các loại rau húng thơm. Tẩn mẩn lấy gạch cua phi thơm với hành củ, thịt ba chỉ thái nhỏ, cà chua thái hạt lựu, nước cua đặc lọc đợt đầu...  Bưng bát bún riêu cua đồng, lấy muỗng múc chút nước bỏ vào miệng, ngọt thơm ngay từ đầu lưỡi. Thanh ngọt vị cua xen lẫn vị chua chua của mẻ, của khế, lại thêm vị ngầy ngậy béo từ thịt ba chỉ thái nhỏ, vị thơm thơm rau ghém.

Nào đâu dừng lại với những bữa ăn gia đình. Cua đồng dân dã, đời thường, cứ tưởng “quê kiểng”, “nhà nghèo” năm nao nay được đưa lên bàn tiệc sang trọng với món lẩu cua đồng, hay bình dân hơn chút là món mắm cua đồng hút khách ở các hàng quán nhỏ. Ai nấy đều gật gù các món chế biến từ cua đồng dễ ăn mà bổ dưỡng vô cùng.

Cứ thử tưởng tượng cảnh trời mưa mưa này, cả nhà xúm xít bên mâm cơm với món canh cua đồng nấu rau tập tàng, hay ríu ran gọi mời bên nồi bún riêu cua ngọt ngọt vị cua chua chua vị mẻ thì bao mệt nhọc cả ngày trời cũng dần tan biến. Bình dị, mộc mạc thôi nhưng tô canh cua đồng nấu rau tập tàng, tô bún riêu cua đồng vẫn luôn gợi nhớ, khiến những ai lớn lên từ đất quê ruộng làng, những ai được dịp thưởng thức mãi luyến lưu.

NGUYÊN PHÚC