Cành mai nở muộn

Chẳng phải là người rành chơi cây cảnh, nhưng tôi vẫn luôn nghĩ, cũng như con chim bay lượn hót ca vang trên bầu trời bao giờ cũng khác với con chim nuôi nhốt trong lồng, nên làm sao có thể so sánh những cây mai được uốn éo các thế trồng trong chậu với những cây mai cắm rễ sâu vào đất mà chắt chiu vị ngọt ngào của xứ sở, tự do vươn cành đẻ nhánh, đâm chồi nảy lộc ngay trước mỗi khoảnh sân nhà nơi này.

Chẳng biết vô tình hay hữu ý, chẳng biết rủ rê nhau hay cùng chung nỗi niềm yêu mai, những người nông dân ở vùng ven phố thị trong thời buổi “tấc đất tấc vàng” này như đồng loạt lưu giữ ngay giữa khoảnh sân nhà những cây mai vàng xòe tán rộng. Như trả lời cho lai lịch những cây mai, chủ nhà đúng chuẩn “lão nông tri điền”, dáng người chắc nịch, mái tóc pha sương đang lúi húi chăm chút những cành cây cao gầy, khẳng khiu, chúm chím những bông vàng, những lộc lá xanh non như thổi thêm hồn xuân vào đất trời. Lão cười xòa mà kể rằng những cây mai này đã mấy chục năm tuổi rồi. Rời quê hương xứ Nẫu lên lập nghiệp ở Kon Tum, sau khi có nhà cửa tạm ổn định, việc đầu tiên mà những người trai trẻ nay đã là những ông, những bà là mang cây hoa mai giống từ quê nhà trồng ngay trước sân nhà cho thỏa nỗi nhớ quê hương.

Rực rỡ mai vàng. Ảnh minh họa

Cũng chất phác, cũng mộc mạc, cũng sức vươn lên mạnh mẽ như con người trên vùng đất mới, những cây mai này chỉ cần đào hố trồng xuống, tưới tắm chút nước mỗi ngày, sau mươi hôm, cây bình thản bén rễ, đâm chồi, nảy lộc. Qua tháng qua năm, những cây mai cứ thế mà lớn lên, cứ đứng trước sân nhà mà nhìn thời gian trôi đi, cứ nhìn hết đám trẻ này lại đến đám trẻ khác tụ tập bên dưới gốc cây hết nhảy dây, bắn bi, lại chuyển sang trốn tìm, chuyện trò con trẻ. Còn với lão,  trước Tết tầm một tháng, lại hô hào cháu con cùng nhau ríu rít lặt lá để đón những nụ hoa mở mắt từ những cành cây khẳng khiu. Vậy là Tết năm nào cũng vậy, cây mai vàng như sứ giả ngày xuân thắp sáng sắc vàng cả khoảnh sân, gợi cái nô nức, bình yên của một năm mới bắt đầu.

Ra Giêng, những bông hoa nở đúng vào dịp Tết dần rơi rụng. Trên những cành cây lấm lấm chồi xanh non, xen lẫn những bông mai vàng khiêm nhường nở muộn. Không vàng rực rỡ cả cây như ngày Tết, những cành mai vàng nở muộn gợi nhớ một cái Tết vừa qua nhưng xuân chưa dứt, khiến lão nông mê mai vừa kéo dài được thời gian thưởng lãm, vừa có thêm thời gian chăm chút cho cây mai để Tết sau, xuân sau đón những mùa hoa mới.

Còn bao lữ khách qua đường như tôi nhìn những cành mai nở muộn cảm giác Tết đã qua nhưng mùa xuân luôn dịu dàng, ấm áp xung quanh. Cảm giác như những bông mai nở muộn kia bình thản, chẳng vội vàng, chẳng đua chen, thong thả đợi nắng ấm lên mới bung nụ khoe sắc bên những lá non mơn mởn. Cảm giác chúng vào lúc mãn khai nhất, chọn nở lúc nắng vàng trong trẻo nhất, như muốn vươn lên trước bao la, mênh mông của đất trời. Cảm giác như muốn bù đắp cho sự lỗi hẹn ngày Tết, như kéo dài những ngày xuân, kéo dài niềm vui thưởng lãm của những người yêu hoa mai vậy.

Mà những cây mai này cũng lạ, vừa rực rỡ bông hoa tận hiến cho người, cho đời những ngày Tết, đến ra Giêng vẫn ngời ngời sức sống, những chùm lộc lá xanh non đua chen những bông hoa nở muộn trong nắng ấm. Cái khẳng khiu của cành, xen lẫn màu xanh chiếc lá non, màu vàng mỏng manh tinh khiết của sắc hoa cuối mùa như tô thắm cho vẻ đẹp của đất trời, tô điểm thêm sắc xuân, kéo dài dư vị ngày Tết.

Màu vàng của những bông mai nở muộn trong nắng xuân sao mà tha thiết. Ngắm nhìn vẻ đẹp giản dị, khiêm nhường, đầy chất xuân ấy, tôi bất giác thầm đọc câu thơ trác tuyệt về hoa mai của Thiền sư Mãn Giác: “Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận/Đình tiền tạc dạ nhất chi mai” (Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết/Đêm qua sân trước nở nhành mai)…

NGUYÊN PHÚC