Xăng sinh học E5: Cần “đòn bầy” để kích cầu tiêu dùng
Xăng E5 không xa lạ với người tiêu dùng bởi nhiên liệu sinh học này đã được lưu thông trên thị trường tỉnh ta từ năm 2015; đến nay, loại xăng này đã được bán đại trà trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, để dòng nhiên liệu xanh này thực sự được người tiêu dùng tin tưởng, sử dụng rộng rãi thì vẫn cần có những giải pháp kích cầu tiêu dùng.
Xăng E5 - nhiên liệu đa lợi ích
Theo quy định của Chính phủ, từ ngày 1/1/2018 chỉ cho phép sản xuất, kinh doanh xăng E5 RON92 và xăng khoáng RON95. Việc làm này nhằm góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, giảm dần sự lệ thuộc vào xăng khoáng, cải thiện môi trường và tạo thu nhập bền vững cho khu vực nông nghiệp. Chỉ còn vài ngày nữa là đến thời điểm này.
Tại tỉnh ta, hầu hết các đơn vị kinh doanh xăng dầu đã đưa xăng E5 vào bán đại trà thay thế cho xăng RON92 từ ngày 30/11, chỉ còn một số ít cửa hàng do còn lượng xăng RON92 tồn kho chưa tiêu thụ hết thì mới lùi thời gian thực hiện. Nhưng đến trung tuần tháng 12 thì các cửa hàng này cũng cơ bản chuyển đổi xong.
Trên thực tế, việc sử dụng xăng E5 cho thấy những lợi ích thiết thực.
Theo các chuyên gia trong ngành xăng dầu, xăng E5 là nhiên liệu chứa 5% thể tích cồn sinh học và 95% thể tích xăng khoáng. Loại xăng này thích hợp với mọi động cơ chạy bằng xăng như ô tô, xe máy, không ảnh hưởng đến động cơ, giảm đáng kể lượng khí độc thải ra môi trường…
Theo đánh giá của Bộ Công thương, hiện nay, trên thế giới có khoảng hơn 60 quốc gia đang sử dụng phổ biến các loại xăng sinh học E5, E10, có nước đã sử dụng từ cách đây hơn 40 năm. Trong bối cảnh nguồn tài nguyên dầu mỏ, khí thiên nhiên đang dần cạn kiệt, nguồn nhiên liệu sinh học đang là giải pháp xanh được nhiều nước trên thế giới sử dụng.
Ở nước ta, cồn sinh học – nhiên liệu phối trộn tạo ra xăng E5 được sản xuất từ các sản phẩm nông nghiệp. Vì vậy, việc phát triển xăng E5 sẽ là cơ hội lớn giúp các nhà máy sản xuất ethanol Việt Nam tận dụng được các nguồn nguyên liệu có sẵn này để phát triển ổn định; đồng thời giúp cho người dân ở các vùng trồng mì nguyên liệu bớt khó khăn vì bán được sản phẩm.
Hiện nay, Nhà nước đang hỗ trợ người dùng xăng E5 với mức 500 đồng/lít thông qua việc trích lập quỹ bình ổn giá thấp hơn so với xăng A95 và A92 và hỗ trợ 250 đồng/lít cho các đầu mối kinh doanh xăng dầu để bảo đảm có lãi.
Chính vì vậy, người dân khi tiêu thụ xăng E5 đã tiết kiệm được một khoản tiền từ chính sách ưu đãi này. Bên cạnh đó, các nghiên cứu khoa học cho thấy khí thải gây hiệu ứng nhà kính từ xe sử dụng xăng sinh học ít hơn xe sử dụng xăng khoáng nên sử dụng xăng E5 cũng là góp phần bảo vệ môi trường sống.
Thực tế đó cho thấy, việc sử dụng, tiêu thụ xăng E5 đã mang lại lợi ích kép cho cả môi trường và kinh tế của người dân.
Vẫn cần những cú hích
Xăng E5 ít nhiều đã được người tiêu dùng quan tâm. Một bộ phận người tiêu dùng hiện nay cũng đã bớt khắt khe hơn so với như những ngày đầu xăng E5 có mặt trên thị trường.
Tuy nhiên, để xăng E5 tiêu thụ rộng rãi và phổ biến hơn vẫn cần có cú hích vì đây là loại nhiên liệu còn mới; rất nhiều người chưa thật sự hiểu về thành phần cũng như công dụng của loại xăng này.
Hiện nay, một bộ phận không nhỏ khách hàng vẫn còn đắn đo, lo ngại trước quyết định có dùng xăng E5 hay không. Lo ngại và băn khoăn nhất của người dân khi sử dụng xăng E5 là gây hỏng máy móc, làm giảm tuổi thọ của động cơ.
Như vậy, nếu so sánh giữa lợi ích về mặt xã hội như bảo vệ môi trường, góp phần thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và lợi ích của cá nhân thì dĩ nhiên người tiêu dùng sẽ phải đặt lợi ích của bản thân lên trước.
Ðể giải đáp vấn đề này, ngành chức năng cần có những giải pháp tuyên truyền, vận động, phổ biến kiến thức để người dân hiểu đúng và thay đổi quan niệm trong tiêu dùng.
Song trên thực tế, hiện nay, công tác tuyên truyền, vận động người dân chuyển sang sử dụng xăng sinh học E5 trên địa bàn tỉnh còn khá mờ nhạt. Ngoài thời gian đầu khi mới đưa vào bán thử nghiệm, một số cửa hàng có treo những băng rôn, khẩu hiệu thì hiện nay gần như không có nơi nào thực hiện. Nhân viên các cửa hàng cũng chẳng kêu gọi hay vận động người dân dùng xăng E5 mà cứ ai yêu cầu sao thì bán vậy.
Các ngành chức năng, các địa phương cũng không thấy có động thái nào trong công tác này.
Rõ ràng, công tác tuyên truyền về hiệu quả và ích lợi nhiều mặt khi sử dụng xăng E5 chưa được chú trọng và làm tốt.
Bên cạnh đó, chính sách về giá bán của xăng E5 của ngành Xăng dầu cũng chưa thực sự hấp dẫn người tiêu dùng. Bởi với mức giá chênh lệch chỉ khoảng 1.200 - 1.500 đồng/lít so với xăng RON95 thì với nhiều người tiêu dùng chưa đủ thuyết phục để họ ưu tiên chọn lựa xăng E5 khi vẫn còn những nghi ngại về khả năng xảy ra sự cố.
Vẫn biết việc sử dụng xăng E5 có nhiều lợi ích; nhưng để thay đổi thói quen của người tiêu dùng đòi hỏi các ngành, các cấp cần triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, khoa học, trong đó tuyên truyền, vận động và có các hành động nêu gương kết hợp với việc giảm giá bán để người dân thấy được lợi ích kinh tế.
Các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc sản xuất, vận chuyển, buôn bán xăng sinh học sao cho bảo đảm chất lượng, hạn chế tới mức thấp nhất các sự cố có thể xảy ra...
Nếu làm tốt những vấn đề này chắc chắn người tiêu dùng sẽ mặn mà với xăng sinh học E5 chứ không thể cứ để “hữu xạ tự nhiên hương”.
Nhìn rộng hơn, chỉ khi thay đổi được thói quen sang sử dụng xăng E5 của người dân thì khi đó mới dần chuyển sang sử dụng các loại xăng sinh học khác như E10, E15... như mục tiêu mà Chính phủ đã đề ra.
Thuỳ Hương