Đừng để thủ tục hành... là chính

Cải cách thủ tục hành chính, thực hiện giải quyết các thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông là một khâu quan trọng và được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình cải cách hành chính.

Cải cách thủ tục hành chính nhằm bảo đảm tính pháp lý, hiệu quả, minh bạch, công bằng trong quá trình giải quyết công việc hành chính. Thế nhưng, dù qua nhiều nỗ lực cải cách, thủ tục hành chính vẫn chưa loại bỏ được những rườm rà, chồng chéo dễ bị lợi dụng để tham nhũng, gây khó khăn cho các tổ chức và công dân.

Người dân làm TTHC tại bộ phận 1 cửa P.Thắng Lợi. Ảnh: Q.Đ

Lấy đơn cử từ chuyện người bạn của tôi (xin được giấu tên) mới bỏ nghề buôn bán hàng nông sản, chuyển sang kinh doanh dịch vụ lưu trú (nhà nghỉ). Để được phép kinh doanh, bạn tôi đã phải tất tả đi lại hàng tháng trời lo hàng loạt “giấy phép con”, “giấy phép cháu”, tốn một số tiền không nhỏ, mà chỉ nghe kể lại cũng hoa mắt.

Việc đầu tiên, bạn tôi đến UBND phường sở tại để đăng ký địa điểm kinh doanh, sau đó tới Phòng Tài chính – Kế hoạch thành phố để làm giấy phép đăng ký kinh doanh. Ôm một bộ hồ sơ về nhà, bạn phải khai vào tờ khai đăng ký kinh doanh theo mẫu, rồi photo công chứng Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, hộ khẩu, chứng minh nhân dân... Nhân viên tiếp nhận hồ sơ cho giấy hẹn sau 1 tuần trở lại nhận kết quả.

Tiếp đó, bạn đến Chi cục Thuế để đăng ký mã số thuế, thuế môn bài; rồi qua cơ sở khắc dấu để làm con dấu.

Chặng tiếp theo, bạn tôi phải xin cấp giấy phép đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy. Hồ sơ có rất nhiều loại giấy tờ, nào là bản sao có công chứng Giấy  đăng ký kinh doanh hộ cá thể, bản sao chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu, sơ đồ chi tiết mặt bằng ngôi nhà, đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về phòng cháy chữa cháy, phương án phòng cháy chữa cháy...

Chưa hết, còn một thủ tục nữa, đó là xin giấy phép an ninh trật tự. Bạn đến Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội để làm bản cam kết an ninh trật tự, bản khai lý lịch mang về xin xác nhận của địa phương, giấy đăng ký kinh doanh hộ cá thể cho thuê nhà, biên bản kiểm tra xác nhận về phòng cháy chữa cháy của cơ quan công an, bản sao chi tiết sơ đồ mặt bằng ngôi nhà... Mất 2-3 lần, bạn tôi mới khai đủ, nộp đủ hồ sơ.

Xong các thủ tục với Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, bạn tôi lại phải lên Sở VH-TT&DL để làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện để kinh doanh dịch vụ lưu trú. Sau nhiều lần đi lại, mời cán bộ Sở xuống kiểm tra, thẩm định, đóng lệ phí theo quy định, phải hơn một tháng sau, mới lấy được giấy chứng nhận.

Tưởng đã hết, nhưng vẫn còn thủ tục nữa là khai báo tạm trú. Hồ sơ khai báo tạm trú cũng rất phức tạp, mỗi phường quy định một kiểu. Phần giấy tờ photo thì có hợp đồng thuê nhà, hộ khẩu, chứng minh nhân dân của chủ, kèm theo đó là bản khai đăng ký tạm trú của chủ cơ sở và những người làm công.

Những bản khai trên công an phường yêu cầu phải có, nhưng theo quy định, công an phường không được phép bán cho người dân những mẫu bản khai này. Thành thử khổ chủ đành chạy ngược chạy xuôi tìm các nơi bán đơn để mua, rồi chạy về phường nhờ hướng dẫn khai, đem nộp...

Bạn tôi chật vật bỏ ra vài tháng ròng đi tới đi lui, hao tốn mười mấy triệu đồng cho thủ tục đăng ký kinh doanh dịch vụ lưu trú. Bạn kể, mỗi lần làm một loại thủ tục, các biểu mẫu kê khai viết đến mỏi tay, hoa cả mắt. Và mỗi lần qua một “cửa ải”, ngoài việc đóng đủ các loại phí và lệ phí theo quy định, phải có “phong bì” đi kèm thì mọi chuyện mới suôn sẻ được…

Nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh từng cho hay, hiện có 386 ngành, nghề kinh doanh đòi hỏi phải có điều kiện đi kèm. Trong đó có 895 điều kiện kinh doanh "cấp 1" (giấy phép "cha"), 2.129 điều kiện "cấp 2" (giấy phép "con") và 1.745 điều kiện "cấp 3" (giấy phép "cháu"). Các quy định này thuộc phạm vi quản lý của 16 bộ, ngành và rất rắc rối. Có những ngành, điều kiện kinh doanh chung thì nằm ở luật, nghị định, nhưng điều kiện "con, cháu, chắt" thì nằm ở thông tư, quyết định, thậm chí công văn của các bộ.

Điều đó cho thấy vì sao chỉ có mỗi cái giấy phép kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ mà bạn tôi phải đi lại hàng tháng trời với biết bao thủ tục nhiêu khê đến thế.

Sốt ruột trước tình trạng này, mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo các bộ, ngành, UBND các địa phương đẩy mạnh hơn nữa công tác cải cách hành chính, đặc biệt là đơn giản hóa bộ thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp làm ăn kinh doanh.

Chỉ đạo của người đứng đầu Chính phủ đã rõ, mong rằng các bộ, ngành, địa phương sớm triển khai thực hiện nghiêm túc.

Cao Cường