Ấm lòng học sinh nghèo

Một phụ huynh đã bộc bạch với chúng tôi, hẳn rằng, sẽ không riêng gia đình họ mà còn rất nhiều những gia đình khó khăn khác nữa đã thật sự cảm thấy ấm lòng trước mùa tựu trường năm nay. Đơn giản, mức thu học phí năm học 2016-2017 này không tăng. 

Giờ lên lớp của các em học sinh xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei. Ảnh: M.T

Có thể với những gia đình, học phí ở bậc mầm non, phổ thông có tăng một chút, chỉ vài chục nghìn đồng mỗi tháng thì cũng chẳng đáng là bao. Nhưng, thực tế cuộc sống xung quanh và trên các phương tiện thông tin đại chúng, chúng ta không quá khó để bắt gặp những em học sinh vì hoàn cảnh gia đình, chỉ vì vài chục nghìn, vài trăm nghìn đồng đành phải chấp nhận dở dang giấc mơ học hành.

Ai cũng biết, đầu năm học nào cũng vậy, các bậc phụ huynh, đặc biệt là phụ huynh nghèo lại bộn bề nỗi lo toan khi phải đối mặt với hàng chục khoản tiền trường. Trăm thứ bà rằn phải mua, phải sắm, phải nộp. Nào là đồng phục cho con, sách vở, các khoản đóng nộp đầu năm. Mỗi gia đình lại không chỉ có một con đi học. Mỗi khoản mỗi chút, mỗi đứa một ít góp lại thành nhiều, đè nặng lên đôi vai các bậc phụ huynh nghèo.

Vẫn biết rằng, việc chăm lo, bảo đảm điều kiện cho con em mình học tập là trách nhiệm, nghĩa vụ và nguyện vọng chính đáng của các bậc làm cha mẹ song họ cũng không thể không băn khoăn, suy nghĩ trước các khoản chi phí cho con nhân dịp đầu năm học mới. Giảm bớt gánh nặng lo toan cho phụ huynh, tại kỳ họp thứ 2 HĐND tỉnh khóa XI mới đây, các đại biểu đã thống nhất giữ nguyên mức thu học phí như năm trước.

Thực tế, nguyên tắc xác định mức thu học phí đối với giáo dục phổ thông là phải phù hợp với điều kiện kinh tế của từng địa bàn dân cư, khả năng đóng góp thực tế của người dân và tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng hàng năm. Theo tính toán, chỉ số giá tiêu dùng bình quân của tỉnh năm 2015 tăng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 33,36% cuối năm 2010 xuống 11,5% vào cuối năm 2015. Một cơ sở quan trọng khác, đó là khung học phí mới do Chính phủ quy định tại Nghị định 86 (2/10/2015) thay thế Nghị định 49 (14/5/2010) đã hết hiệu lực quy định phương pháp tính mức thu học phí được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng tăng bình quân hàng năm. Trên cơ sở đó xác định mức thu học phí mới cho các cấp học, theo từng địa bàn dân cư.

Như vậy, tăng học phí là điều không phải bàn cãi vì nằm trong lộ trình đổi mới nhằm huy động các nguồn lực, giảm chi ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, khi đời sống của người dân ở từng khu vực, đặc biệt ở vùng miền núi như Kon Tum còn nhiều  khó khăn thì với nhiều gia đình để cho con cái được trọn đường con chữ từ bậc mầm non, cho đến phổ thông, đại học sẽ là cả hành trình gian nan. Hơn nữa, trong những tháng đầu năm 2016 này, người dân trên địa bàn tỉnh vừa trải qua đợt thiên tai hạn hán với những thiệt hại nặng nề, nếu tăng học phí sẽ tác động không nhỏ đến điều kiện kinh tế của người dân và ảnh hưởng việc học của con em gia đình khó khăn. Cộng với việc, ngày 28/6/2016, Bộ Tài chính có văn bản số 8777/BTC-QLG về việc phối hợp quản lý, điều hành giá dịch vụ giáo dục, theo đó đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng lộ trình về học phí phù hợp, tránh điều chỉnh học phí cùng thời điểm với giá dịch vụ y tế để hạn chế tác động đột biến đến giá tiêu dùng. Do vậy, việc HĐND tỉnh thông qua nghị quyết chưa điều chỉnh tăng mức học phí năm học 2016-2017 theo chỉ số giá tiêu dùng là việc làm được dư luận đồng tình cao vì không chỉ có ý nghĩa với từng cá nhân, mà còn có ý nghĩa xã hội nhân văn rất sâu sắc.

Vấn đề ở chỗ, các cấp, ngành trong thời gian tới cũng cần đánh giá lại thực trạng mức thu giá dịch vụ giáo dục (học phí) hiện nay tại tỉnh và xây dựng lộ trình điều chỉnh học phí (mức học phí, thời điểm điều chỉnh), sử dụng khoản tăng thu học phí như thế nào... làm cơ sở quy định mức học phí giáo dục cho các năm học tiếp theo.

Hơn nữa, điều mà những phụ huynh, đặc biệt phụ huynh nghèo mong muốn, cùng với sự quan tâm của tỉnh trong việc giữ nguyên mức học phí thì trong mùa tựu trường năm nay các trường học cũng cần cân nhắc, xem xét các khoản thu một cách hợp lý. Đừng để phụ huynh nghèo phải toát mồ hôi với các khoản thu thỏa thuận như: quỹ trường, quỹ lớp, xã hội hóa giáo dục, tiền ăn bán trú… năm học nào cũng tăng dần đều theo kiểu “đến hẹn lại lên”!

Nguyên Phúc