Xây dựng nông thôn mới ở Ngọc Tem: Trăn trở xã nghèo

Nỗ lực trong gian khó

Ngọc Tem có xuất phát điểm thấp khi thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp, kết cấu hạ tầng còn nhiều hạn chế. Tuy nhiên, xác định xây dựng nông thôn mới là chương trình lớn, tổng thể, toàn diện nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nên xã đã nỗ lực thực hiện từng bước, từng phần. Nhờ thế, sau hơn 6 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, đến nay xã Ngọc Tem cũng đã đạt được 9/19 tiêu chí.

Anh Đinh Hồng Quế - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Về nguồn lực trong xây dựng nông thôn mới, ngoài nguồn vốn hỗ trợ Trung ương, tỉnh và vốn lồng ghép từ các chương trình mục tiêu thì hầu như Ngọc Tem không huy động được gì từ người dân. Ấy cũng là điều dễ hiểu, bởi thu nhập của hầu hết người dân địa phương còn quá thấp, làm chưa đủ ăn lấy gì để đóng góp.

“Vì vậy, công tác tuyên truyền là một trong những yếu tố quan trọng, bởi khi người dân hiểu đúng và đủ về vai trò, trách nhiệm cũng như quyền lợi của mình sẽ phát huy được sức mạnh, tự nguyện, tự giác tham gia thực hiện các phần việc trong khả năng. Cán bộ, đảng viên phải đi trước làm gương để quần chúng làm theo” - anh Quế chia sẻ.

Nhờ vậy, trong những năm qua, Ngọc Tem đã huy động được những phần việc nằm trong khả năng của dân đó là góp công, hiến đất, hoa màu khi làm đường giao thông nông thôn.

Ấn tượng đầu tiên khi chúng tôi tới Ngọc Tem là những con đường nông thôn được bê tông hoá phẳng lì, những con đường xóm, nội đồng dù chưa có điều kiện để thảm bê tông cũng được bà con tu sửa, bồi đắp chắc chắn để đảm bảo thuận lợi cho việc đi lại và vận chuyển nông sản.

Nhà cửa được bà con dựng chắc chắn, nhờ đó mà Ngọc Tem đã hoàn thành tiêu chí nhà ở dân cư – một trong những tiêu chí khó đối với nhiều xã nghèo. Xã Ngọc Tem cũng đẩy mạnh các phong trào thi đua dọn vệ sinh thôn xóm, xây dựng lối sống văn hoá ở thôn, làng; tạo môi trường xanh, sạch đẹp tại nơi sinh hoạt và nơi ở của mình.

Trong những năm qua, người dân Ngọc Tem đã góp công, hiến đất để làm đường giao thông nông thôn

Để từng bước cải thiện thu nhập cho người dân, xã Ngọc Tem đã vận động người dân đẩy mạnh sản xuất, mở rộng diện tích trồng cây lâm nghiệp, nhất là cây keo lai; phát triển chăn nuôi đại gia súc.

Trên địa bàn xã đã có những tổ hợp tác đầu tiên như tổ hợp tác chăn nuôi bò sinh sản ở thôn Điek Nót, Điek Tem; tổ hợp tác trồng cây chùm ngây thôn Điek Pét bước đầu đã được người dân tham gia nhằm mục đích đưa tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất lao động

Với sự hỗ trợ của Nhà nước, sự chung tay góp sức của cả hệ thống chính trị, sự hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn nên xã đã đạt được những kết quả nổi bật.

Tiêu biểu như thu nhập bình quân đầu người hiện đạt 16 triệu đồng/năm, tăng gần gấp đôi so với khi mới triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới. Cơ sở hạ tầng ngày càng được hoàn thiện, diện mạo nông thôn đã có những bước khởi sắc rõ rệt.

Vẫn còn bộn bề nỗi lo

Mặc dù, trong những năm gần đây, xã đã có bước phát triển cả về kinh tế và xã hội, nhưng để xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới như kế hoạch đề ra, Ngọc Tem vẫn còn rất nhiều khó khăn. Trong giai đoạn 2016-2020, để hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới, nhiệm vụ đặt ra đối với Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ngọc Tem là rất lớn.

Cũng theo anh Đinh Hồng Quế, trăn trở lớn nhất và có thể nói là bài toán khó của xã là làm sao để cải thiện thu nhập của người dân nhằm thực hiện đạt tiêu chí thu nhập bình quân đầu người. Tiếp đến là mục tiêu hạ tỷ lệ hộ nghèo về mức chuẩn 7%  cũng rất khó bởi hiện nay xã còn tới 61,7% số hộ nghèo…

Theo đó, để đạt mức thu nhập 40 triệu đồng/người vào năm 2020 theo như tiêu chí nông thôn mới là cả một thách thức với Ngọc Tem. Nguyên nhân là xã thuần nông nhưng sản xuất của người dân lại phụ thuộc vào thiên nhiên và thương lái. Hiện nay, người dân chủ yếu sản xuất lúa và mì; diện tích cây lâm nghiệp, công nghiệp còn ít, đa số bà con vẫn giữ tập quán canh tác cũ, chưa mạnh dạn đưa các giống cây trồng có năng suất cao vào sản xuất và áp dụng thâm canh 2 vụ.

Nguồn thu của người dân Ngọc Tem chủ yếu vẫn là hạt lua, củ mì

“Bên cạnh đó cũng phải nói rằng, trong công cuộc giảm nghèo, sự nỗ lực phấn đấu vươn lên thoát nghèo của mỗi hộ nghèo là nhân tố quyết định thành công, tuy nhiên, phần lớn hộ nghèo thiếu vốn, còn thụ động trong việc tiếp cận phương thức sản xuất mới; thiếu năng lực phấn đấu vươn lên; một số hộ còn có tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước đã làm cản trở quá trình giảm nghèo. Số hộ thoát nghèo có nguy cơ tái nghèo hàng năm còn rất cao, kết quả giảm nghèo chưa bền vững. Khi đời sống của người dân còn nghèo thì khó mà huy động được nguồn lực để thực hiện những phần việc khác” – anh Quế bày tỏ.

Bên cạnh đó, tình trạng tảo hôn, tỷ lệ hộ sinh con thứ ba trở lên hiện tại vẫn còn cao nên tiêu chí về văn hóa xã cũng chưa thực hiện được. Rồi những tiêu chí như an ninh - trật tự xã hội, môi trường dù đạt được rồi thì việc giữ cũng không dễ vì khoảng cách giữa đạt và không đạt vốn mong manh, thiếu bền vững.

Mặc dù việc xây dựng nông thôn mới ở xã Ngọc Tem còn nhiều khó khăn, số tiêu chí hoàn thành chưa nhiều, nhưng không thể phủ nhận những nỗ lực của cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân trên địa bàn thời gian qua. Với tiền đề này, thời gian tới, cùng với sự hỗ trợ của tỉnh, của huyện, tin rằng hành trình xây dựng nông thôn mới của xã sẽ thuận lợi hơn và sẽ về đích đúng hẹn.

Bài, ảnh: Thiên Hương