Đầu tư cho nông nghiệp 4.0

Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã và đang tác động đến nhiều lĩnh vực của toàn cầu. Nếu cuộc cách mạng công nghiệp lần 1 là máy hơi nước, lần 2 là máy phát điện, lần 3 là điện tử, thì lần 4 được gọi là cuộc cách mạng số. Thông qua các công nghệ như internet, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây..., con người sẽ chuyển hóa toàn bộ thế giới thực thành thế giới số. 

Năm 2013, tại Đức đã xuất hiện cụm từ công nghiệp 4.0, mở đường để các lĩnh vực khác cũng phải có bước chuyển tương ứng, trong đó có nông nghiệp.

Nông nghiệp 4.0 chính là tập trung chủ yếu vào sản xuất thông minh dựa trên các thành tựu đột phá trong công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ nano. Nông nghiệp 4.0 là thay đổi phương thức quản lý nông nghiệp. Theo đó, nông nghiệp 4.0 sẽ mở đường cho những hoạt động sản xuất chính xác, chặt chẽ mà con người không cần có mặt trực tiếp.

Tại Việt Nam, đến thời điểm này không khó để có thể bắt gặp những nông dân ứng dụng thiết bị cảm biến nhằm số hóa các yếu tố như nước, phân, thuốc, độ ẩm, ánh sáng và chuyển nó vào các thiết bị kết nối intenet như máy tính, điện thoại. Họ có thể đi bất cứ đâu nhưng vẫn biết rõ tình hình trang trại.

Bức tranh về nông nghiệp 4.0 sẽ là một quy trình khép kín bằng công nghệ như giống chất lượng cao, phân bón thông minh, thuốc trừ sâu thảo dược; canh tác chính xác, giảm hao hụt giống và giảm khí thải nhà kính; tự động hóa từ thu hoạch, bảo quản, vận chuyển và chế biến; ứng dụng điện toán đám mây để truy xuất nguồn gốc.

Nông nghiệp 4.0 đang trở thành xu hướng tất yếu. Ở góc độ tích cực hơn, nông nghiệp 4.0 giúp tăng tốc độ sản xuất rất nhanh, không giới hạn quy mô, vì vậy quy mô nhỏ cũng có thể tăng tốc được.

Thu hoạch lúa ở xã Đăk La, huyện Đăk Hà. Ảnh: L.S

Khi áp dụng nông nghiệp 4.0, tốc độ từ khâu nghiên cứu đến ứng dụng công nghệ, rồi cho ra sản phẩm rất nhanh, từ lúc bỏ tiền đầu tư đến khi có lãi chỉ trong một thời gian ngắn. Đây là lợi thế của nông nghiệp 4.0 giúp tháo gỡ nhiều bất lợi của nền sản xuất nhỏ.

Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ còn giúp tăng cường kết nối mạnh, tạo cơ hội tốt cho người sản xuất tiếp cận thông tin thị trường, cũng như với người tiêu dùng.

Để bắt nhịp nông nghiệp 4.0 với trình độ phát triển hiện nay, giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Văn Bộ- nguyên Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam khuyến nghị, các hộ sản xuất không nhất thiết áp dụng công nghệ cao ở tất cả các công đoạn. Trong chuỗi sản xuất của ta vẫn phải áp dụng thành tựu của công nghệ 2.0 là cơ giới hoá vì vẫn còn nhiều công đoạn thực hiện bằng tay, hoặc tự động hoá sản xuất theo dây chuyền. Như vậy có thể hài hoà công nghệ của các cuộc cách mạng công nghiệp khác nhau cho phù hợp với từng đối tượng, sản phẩm. Các cánh đồng rất nhỏ vẫn ứng dụng nông nghiệp 4.0 thông qua kết nối trực tiếp giữa người sản xuất với người tiêu dùng. Công nghệ giúp mô hình sản xuất, quản lý được tối ưu hoá, không qua hệ thống trung gian, nhờ đó người nông dân bán được sản phẩm với giá tốt, còn người tiêu dùng có được hàng hoá chất lượng cao và có thể truy xuất được nguồn gốc. Việc này sẽ giải quyết được vấn đề lớn hiện nay là người tiêu dùng thiếu niềm tin ở người sản xuất. Vì vậy, đây chính là công đoạn mà những nhà đầu tư nông nghiệp có thể ứng dụng rộng rãi trước tiên.

Dương Lê