Cơ hội phát triển kinh tế xanh, bền vững

Biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng gay gắt cho thấy chọn năng lượng tái tạo là một trong những trụ cột phát triển bền vững. Những vùng nắng gió tưởng chừng khô cằn ở miền Trung, Tây Nguyên giờ đây đã trở thành nơi sản sinh ra hàng triệu kilowatt điện sạch mỗi ngày. Từ một quốc gia phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch, nước ta đang nổi lên như một điểm sáng trong khu vực về chuyển đổi năng lượng.

Với những lợi ích như làm giảm lượng khí CO₂ và các loại khí gây hiệu ứng nhà kính, từ đó hạn chế hiện tượng ấm lên toàn cầu; khai thác nguồn năng lượng sẵn có tại chỗ, giúp giảm phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu; phát triển năng lượng tái tạo tạo ra nhiều việc làm mới trong các lĩnh vực kỹ thuật, vận hành, bảo trì, nghiên cứu và sản xuất thiết bị. Do đó, việc phát triển năng lượng tái tạo không chỉ thúc đẩy nền kinh tế, mà còn tạo ra nhiều việc làm cho cộng đồng dân cư địa phương.

Năng lượng sạch là hướng đi bền vững hiện nay. Ảnh: Q.T

Ở tỉnh Kon Tum, để phát triển nguồn tài nguyên năng lượng sạch, tỉnh đã thống nhất để các nhà đầu tư khảo sát, lập hồ sơ bổ sung vào quy hoạch phát triển năng lượng điện 32 dự án với tổng quy mô công suất khoảng 6.782,637MWp. Đến nay, đã có 152 hệ thống điện mặt trời mái nhà đấu nối trung áp với công suất 123.839 kWp và 1.292 hệ thống điện mặt trời mái nhà đấu nối hạ áp với công suất 37.357 kWp.

Ngoài năng lượng mặt trời, tỉnh cũng có tiềm năng lớn về năng lượng gió. Với vị trí địa lý nằm ở độ cao trung bình từ 500 -700m so với mực nước biển, sở hữu tốc độ gió ổn định và tương đối mạnh. Đây là điều kiện lý tưởng cho việc phát triển các dự án điện gió.

Hệ thống điện gió được đầu tư tại huyện Đăk Glei. Ảnh: QT

Theo ông Lê Như Nhất - nguyên Giám đốc Sở Công thương, thời gian qua, thay đổi trong định hướng của tỉnh ưu tiên năng lượng tái tạo là một thông điệp rõ ràng cho thấy hướng đi tích cực trong việc giảm phát thải, đồng thời tạo nền tảng thu hút đầu tư lâu dài. Việc khuyến khích mô hình điện mặt trời áp mái, hỗ trợ lưới điện thông minh cũng mở ra cơ hội để mỗi hộ gia đình, doanh nghiệp chủ động tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng.

Cùng với đó, sự vào cuộc mạnh mẽ của cả chính quyền và khối tư nhân đã mở ra một chu kỳ phát triển mới, nơi điện mặt trời, điện gió không còn là công nghệ thử nghiệm mà trở thành ngành kinh tế thực sự. Các doanh nghiệp ngày càng làm chủ hơn về công nghệ, lắp đặt, vận hành, góp phần giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng.

Theo các chuyên gia lĩnh vực năng lượng, ở tỉnh Kon Tum nói riêng và khu vực Tây Nguyên nói chung, điện gió, điện mặt trời quy mô lớn và thậm chí điện sinh khối - tất cả đang tạo nên một hệ sinh thái năng lượng tái tạo đầy triển vọng. Nếu được triển khai đồng bộ, những nguồn năng lượng này không chỉ tạo ra dòng điện xanh mà còn mang theo hàng loạt cơ hội phát triển kinh tế - xã hội.

Ông Đặng Thanh Long - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cho rằng, hiện các dự án năng lượng sạch đã trở thành cú hích cho hạ tầng giao thông, logistics và dịch vụ đi kèm. Nơi từng chỉ có nông nghiệp nhỏ lẻ, nay hình thành các khu công nghiệp xanh, nhà máy sản xuất thiết bị năng lượng, kéo theo công ăn việc làm cho người dân địa phương. Việc phát triển năng lượng tái tạo không hề tách rời khỏi sinh kế, mà trái lại, đang mở rộng cơ hội tiếp cận công bằng cho các cộng đồng nông thôn.

Bên cạnh đó, về lĩnh vực môi trường, việc giảm phát thải không khí, đồng nghĩa với chất lượng sống được cải thiện rõ rệt. Những vùng trước đây ô nhiễm vì nhiệt điện than, giờ có thể định hướng lại theo hướng kinh tế xanh, thân thiện hơn với thiên nhiên.

Ông Lê Như Nhất - nguyên Giám đốc Sở Công thương cho hay: “Ở cấp doanh nghiệp, xu hướng xanh hóa chuỗi cung ứng đang thúc đẩy các nhà máy sản xuất đầu tư điện mặt trời mái nhà, giảm phát thải để đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường quốc tế. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao hình ảnh mà còn mở rộng khả năng xuất khẩu, đặc biệt những nơi yêu cầu nghiêm ngặt về xuất xứ carbon”.

Năng lượng tái tạo không còn là khái niệm xa vời, mà đã trở thành nền tảng cho một nền kinh tế mới, kinh tế xanh, tuần hoàn và bền vững. Với quyết tâm rõ ràng, sự đồng hành của khu vực tư nhân, con đường hướng tới năng lượng sạch là hoàn toàn khả thi.

Chuyển dịch sang năng lượng tái tạo không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là một cơ hội lớn để phát triển xanh, bền vững và bao trùm. Để làm được điều đó, cần sự đồng hành của cả chính quyền, doanh nghiệp và người dân trong việc thay đổi nhận thức, ưu tiên đầu tư và khuyến khích sử dụng năng lượng sạch trong đời sống hàng ngày, góp phần phát triển kinh tế xanh, bền vững.

QUỐC TUẤN