Khi người con của làng làm du lịch

Tu Mơ Rông là một trong các huyện có tiềm năng du lịch rất lớn của tỉnh. Nơi đây có vô số các thác nước đẹp, mỗi địa điểm lại mang một vẻ đẹp riêng. Trong đó, xã Đăk Na được thiên nhiên ưu ái cho nhiều cảnh quan đẹp. Đó là những cánh rừng nguyên sinh, thác Siu Puông tuyệt đẹp; những đồi cỏ xanh mướt; hệ thống ruộng bậc thang và đồi săn mây. Nơi đây cũng là nơi lưu giữ kho tàng văn hóa vô giá của đồng bào DTTS Xơ Đăng. Những yếu tố này khiến du khách yêu quý và chọn Đăk Na là điểm tham quan, trải nghiệm.

Sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Đăk Na, Y Gia Nhi (làng Mô Bành, xã Đăk Na) mong muốn quảng bá vẻ đẹp thiên nhiên và bản sắc văn hoá của người Xơ Đăng đến du khách thập phương, nên chị đã cùng thanh niên trong làng lập tổ nhóm, liên kết để làm du lịch. Họ tổ chức nhận tour phục vụ khách đi dã ngoại, cắm trại, ngắm thác.

Du khách thích thú trải nghiệm cảnh sắc thiên nhiên ở Đăk Na. Ảnh: P.N

Lý do khiến Y Gia Nhi nảy ra ý tưởng này là hơn 2 năm trước, chứng kiến nhiều vị khách đến làng hỏi thăm đường lên thác Siu Puông, trong đầu chị nảy ra suy nghĩ, vì sao bản thân không tự thiết kế tour để dẫn khách tham quan cảnh đẹp địa phương. Nghĩ là làm, Y Gia Nhi lên mạng tìm hiểu về cách thiết kế tour, xây dựng các kênh quảng bá, kết nối với các công ty du lịch. Ngoài ra, chị còn liên kết với khoảng 60 người Xơ Đăng trong xã để lập các đội chiêng, múa xoang, đội xe thồ, đội ẩm thực để cùng phục vụ du khách.

Khi mọi thứ được chuẩn bị sẵn sàng, chị quyết định mở cửa nhận dẫn khách đi tham quan thác Siu Puông. Nhờ làm tốt quảng bá trên các nền tảng xã hội, lượng khách ngày càng đông, nên chị xây dựng thêm các tour dẫn khách đi dã ngoại, cắm trại, leo núi, săn mây. Có tour, chị phải phục vụ đến 30 khách.

Đến nay, chị Y Gia Nhi đã có 2 năm thiết kế tour cho du khách đi tham quan, thưởng lãm cảnh đẹp núi rừng, thiên nhiên xã Đăk Na. Mỗi năm, nhóm của chị phục vụ cho khoảng 800 khách ở các tỉnh thành trên cả nước. Những vị khách của chị đều là những người yêu thiên nhiên, đam mê trải nghiệm. Đặc biệt, có khoảng 60 người dân Xơ Đăng trong xã Đăk Na được hưởng lợi lớn từ việc liên kết làm du lịch với chị thông qua chở khách, phục vụ cồng chiêng, ẩm thực, bán đặc sản địa phương.

“Ngoài thu nhập mang lại cho khoảng 60 người dân, điều mình vui là được tự tay quảng bá vẻ đẹp du lịch, bản sắc văn hoá của địa phương, của người Xơ Đăng đến du khách trên cả nước. Mình cũng rất vui khi những người khách cũ được mình phục vụ, họ lại kết nối đoàn khách mới cho mình. Điều này chứng minh họ rất thích cảnh đẹp và văn hóa quê hương mình nên muốn chia sẻ cho người thân đến thưởng lãm”- Y Gia Nhi nói.

Đội xe ôm phục vụ du khách trải nghiệm ở Đăk Na. Ảnh: P.N

Theo Y Gia Nhi, trong định hướng sắp tới, chị sẽ tiếp tục cùng người dân trong làng phục vụ khách du lịch, nhưng hướng đến sự chuyên nghiệp hơn. “Hiện mình đã làm nhà sàn để đón khách. Các đội chiêng sẽ tăng cường tập luyện để sẵn sàng phục vụ khách, giúp hình ảnh Đăk Na lan tỏa mạnh mẽ trên cả nước”- chị Y Gia Nhi nói.

Khác với Y Gia Nhi, bên dãy Trường Sơn hùng vĩ, A Hiền (45 tuổi, làng Vi Rơ Ngheo, xã Đăk Tăng, huyện Kon Plông) cũng là người tiên phong và là hạt nhân đưa làng Vi Rơ Ngheo đến với du khách thập phương. Làng Vi Rơ Ngheo hiện nay đã được nhiều du khách biết đến là điểm du lịch cộng đồng ấn tượng và độc đáo. Hàng năm, Vi Rơ Ngheo đón hàng ngàn lượt khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm.

Để ngôi làng hút khách như hiện nay, thì anh A Hiền chính là người tiên phong trong ý tưởng hình thành làng Vi Rơ Ngheo độc đáo như hôm nay. Anh lặn lội lấy địa lan trong rừng về trồng và tận dụng những cành cây gỗ khô dựng thành hàng rào, tạo vẻ đẹp riêng cho căn nhà. Từ sự tiên phong A Hiền, người dân trong làng thấy đẹp nên cũng bắt đầu học theo anh vào rừng sưu tầm các loại lan để về trồng trong vườn và xung quanh hàng rào. Cho đến nay, tất cả 64 hộ dân trong làng Vi Rơ Ngheo đều có vườn địa lan, phong lan và cổng nhà được làm bằng những cành gỗ khô, tạo nên nét rất riêng và độc đáo.

 Hiện nay, người dân làng Vi Rơ Ngheo trồng được hàng  nghìn chậu hoa lan dọc các căn nhà, tạo vẻ đẹp đặc sắc và càng đẹp hơp khi vào mùa hoa nở (tháng 4 và tháng 5 hàng năm). Hoa lan không chỉ khoe sắc khi nở rộ mà các hàng rào bằng địa lan trở thành nét riêng cho từng nhà. Đây là nét đặc trưng khác biệt với Vi Rơ Ngheo so với các làng khác trên địa bàn tỉnh. Chính sự khác biệt và độc đáo này, cùng với vẻ đẹp của ngôi làng được bao bọc quanh núi rừng hoang sơ tạo ấn tượng thu hút du khách đến với Vi Rơ Ngheo.

Từ sự tiên phong của A Hiền đã xây dựng cho làng nét riêng. Đến nay, Vi Rơ Ngheo đã được công nhận làng du lịch cộng đồng và là một trong những ngôi làng thu hút đông đảo du khách nhất đến tham quan trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh.

Bà con đồng bào làng Vi Rơ Ngheo biểu diễn cồng chiêng phục vụ du khách. Ảnh: P.N

Để có được thành quả đó, A Hiền và hàng chục người dân trong làng đã tự bỏ tiền túi đi khắp các tỉnh thành phía bắc để học hỏi làm du lịch. Khi đã tích lũy chút kinh nghiệm, A Hiền cùng những người dân liên kết thành lập HTX du lịch cộng đồng Vi Rơ Ngheo (tháng 5/2023). Với cương vị là giám đốc HTX, A Hiền cùng các thành viên HTX xây dựng kế hoạch, đồng thời, vận động người dân sửa chữa nhà cửa, làm homestay, làm dịch vụ lưu trú, ăn uống, trải nghiệm văn hóa tại làng. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền quảng bá hình ảnh của làng, cũng như các tour trải nghiệm cụ thể trên các mạng xã hội. Nhờ đó, Vi Rơ Ngheo được nhiều du khách biết tìm đến tham quan, trải nghiệm. Trong năm 2024, Vi Rơ Ngheo đã đón hàng chục đoàn khách với hàng nghìn du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan. Và cũng nhờ đó mà bà con làng Vi Rơ Ngheo có thêm thu nhập, nâng cao đời sống.   

Vi Rơ Ngheo có được như hôm nay, thì người có công lớn chính là A Hiền. Điều đáng khâm phục ở A Hiền cho dù không được học hành đến nơi, đến chốn nhưng anh lại có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám làm để thay đổi cho cuộc sống bản thân và cho cộng đồng. Vì vậy, dù tuổi đời còn trẻ nhưng tiếng nói và uy tín của A Hiền luôn được người dân trong làng nể trọng.

Những người con của làng như Y Gia Nhi, A Hiền thực sự làm tấm gương vượt khó, dám nghĩ dám làm. Họ đã và đang âm thầm đưa vẻ đẹp của những ngôi làng, những nét văn hóa của đồng bào dân tộc mình vươn xa. Qua đó, góp phần gìn giữ phát huy văn hóa truyền thống và giúp người dân tăng thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống.

Phúc Nguyên