“Ngóng” trạm biến áp 110kV Đăk Glei

Thủy điện Đăk Ruồi 2 hơn 12 năm vẫn chưa thi công. Ảnh: C.N

Đồng loạt giãn tiến độ

Trên địa bàn huyện Đăk Glei có 13 vị trí thủy điện vừa và nhỏ được phê duyệt quy hoạch với tổng công suất lắp máy trên 190 MW. Hiện dự án Đăk Mi 1 - công trình có quy mô vừa, đang thi công có công suất 84MW. Với 12 dự án còn lại, có 11 dự án với công suất gần 96MW theo quy hoạch sẽ vận hành giai đoạn 2025-2030, 1 dự án đã đưa vào vận hành.

Tuy nhiên, nhiều năm qua, các dự án thủy điện nhỏ trên địa bàn huyện Đăk Glei gần như “án binh bất động”. Cụ thể, ngoài thủy điện Đăk Pru 1 vận hành từ năm 2018, có phương án đấu nối vào trạm biến áp (TBA) 110kV Đăk Glei, hiện đang đấu nối vào đường dây 22kV của địa phương, các dự án còn lại đều… giãn tiến độ.

Nguyên nhân của tình trạng trên chủ yếu là do TBA 110kV Đăk Glei để đấu nối, giải tỏa công suất cho các thủy điện ở Đăk Glei (trừ thủy điện Đăk Mi 1) chậm thi công.

Ngày 8/4/2025, Tổng Công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) có văn bản số 2644/EVNCPC-KH gửi UBND tỉnh Kon Tum nêu: Trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư còn nhiều khó khăn, EVNCPC đã cân nhắc và tạm thời giãn tiến độ thực hiện dự án này để ưu tiên bố trí vốn cho các dự án có tính chất cấp thiết hơn.

Với dự án, việc đấu nối để giải tỏa công suất điện là cấp thiết. Chúng tôi làm xong thủy điện, nếu TBA 110kV Đăk Glei chưa thi công thì điện làm ra bán cho ai- ông Hoàng Văn Trung, Phó giám đốc Công ty Cổ phần thủy điện Đăk Pru 3 khẳng định.

Dự án thủy điện Đăk Mek 3 có công suất 7,5MW là thủy điện nhỏ duy nhất đang thi công. Ông Nguyễn Văn Quân- Trưởng Ban quản lý dự án Công ty Cổ phần Đầu tư năng lượng điện Kon Tum (chủ đầu tư thủy điện Đăk Mek 3) cho biết: Sau khi có quyết định chủ trương đầu tư TBA 110kV Đăk Glei, tháng 9/2024, doanh nghiệp đã thi công tiếp sau thời gian dài gián đoạn. Công trình đã thi công được 60% khối lượng công việc, dự kiến đóng điện trong quý II/2026. Hiện TBA 110kV Đăk Glei chậm thi công gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp. Dự án sẽ tăng vốn đầu tư, vướng trong thủ tục pháp lý khi kéo dài thời gian triển khai dự án.

Khu nhà vận hành bỏ hoang. Ảnh: CN

Cấp thiết, nhưng vẫn phải đợi

Đăk Glei là huyện nghèo của tỉnh, thu ngân sách thấp, khoảng 40 tỷ đồng/năm. Các dự án thủy điện được kỳ vọng là giúp tăng thu ngân sách ổn định cho địa phương, góp phần phát triển kinh tế xã - hội, tạo việc làm, thu hút đầu tư cho địa phương.

Tỉnh Kon Tum và các nhà đầu tư đã nhiều lần kiến nghị, làm việc trực tiếp với Tổng Công ty Điện lực miền Trung về đẩy nhanh tiến độ công trình trên nhưng đến nay dự án vẫn chưa triển khai. “Việc sớm đầu tư TBA 110kV Đăk Glei và đấu nối là cần thiết, cấp bách”- Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Tuấn khẳng định trong văn bản số 885/UBND-KTN ngày 19/3/2025 gửi Tổng Công ty Điện lực miền Trung.

Trước thực tế trên, nhà đầu tư và chính quyền huyện Đăk Glei bày tỏ sự lo lắng. Ông Thái Văn Tưởng- Bí thư huyện Đăk Glei cho hay, để giải tỏa công suất các thủy điện tại huyện Đăk Glei, việc quan trọng, cấp thiết là sớm thi công TBA 110kv Đăk Glei. Việc chậm đầu tư TBA sẽ dẫn đến các dự án thủy điện trong Quy hoạch điện VIII, kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII trên địa bàn phải dừng lại, giãn tiến độ đầu tư vì không có vị trí đấu nối, ảnh hưởng đến khả năng đảm bảo an ninh cung cấp điện cho phát triển kinh tế -xã hội.

Ở góc độ địa phương, huyện đã báo cáo UBND tỉnh, kiến nghị với Tổng Công ty Điện lực miền Trung cố gắng sắp xếp bố trí kinh phí sớm đầu tư TBA. Các dự án thủy điện vận hành, sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, tạo việc làm cho người dân cũng như giúp tăng thu ngân sách ổn định tại địa phương.

Để tạo điều kiện cho các dự án thủy điện theo tiến độ được duyệt, không lãng phí tài nguyên năng lượng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, UBND tỉnh Kon Tum đã có văn bản đề nghị Tổng Công ty Điện lực miền Trung quan tâm, bố trí nguồn vốn triển khai đầu tư xây dựng dự án TBA 110kV Đăk Glei và đấu nối, hoàn thành, vận hành trong quý II/2026 theo chủ trương đầu tư đã được UBND tỉnh Kon Tum chấp thuận. Đồng thời có giải pháp nâng công suất TBA 110kV Đăk Glei trong giai đoạn 2026-2030 để đảm bảo giải tỏa công suất các dự án thủy điện trên địa bàn huyện Đăk Glei theo tiến độ thực hiện đã được Thủ tướng Chính phủ giao trong Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII.

Được biết, các doanh nghiệp, nhà đầu tư thủy điện ở Đăk Glei cam kết đồng hành góp 50% vốn để đầu tư TBA trên cùng Tổng Công ty Điện lực miền Trung.

Trong lúc đợi Tổng Công ty Điện lực miền Trung quyết định, chính quyền và doanh nghiệp đầu tư thủy điện ở Đăk Glei vẫn ngóng việc thi công TBA 110kV Đăk Glei từng ngày.

Cao Nguyên