"Không gian xưa" giữa lòng phố thị

Tiệm cà phê Gác Xép

Trên con đường Ngô Quyền nhộn nhịp người qua lại, quán cà phê Gác Xép như thành điểm nhấn, thu hút mọi ánh nhìn. Chẳng phải vì tiếng nhạc ồn ào, xao động cũng không phải sự hiện đại, bắt mắt, Gác Xép như một căn nhà cổ, nằm nhẹ nhàng giữa lòng thành phố. Giữa nhịp sống xô bồ, quán cà phê hoài niệm cuốn hút con người ta bởi sự bình yên, nhẹ nhàng.

Tiệm cà phê Gác Xép yên tĩnh giữa phố thị

Ngồi trong Gác Xép, cảm giác rất lạ! Không ghế nệm cũng chẳng điệu đà, kiểu cách, những chiếc bàn gỗ nhỏ xinh được bài trí gọn gàng trong không gian pha trộn chút xưa cũ đủ mang lại sự nhẹ nhàng, thoải mái.

Ban ngày, Gác Xép thu hút bởi sự cổ điển từ những chiếc bàn gỗ, chiếc radio cũ kỹ, thoảng chút hương từ những giỏ hoa, giỏ cây leo. Đêm xuống, dưới ánh vàng, đỏ lung linh của những chiếc đèn lồng cộng thêm ánh đèn dầu trước gió, cảm giác cứ như đang ngồi ở phố cổ Hội An trong những đêm rằm tháng 8 hoặc đang ở một căn nhà nhỏ của những năm 1980. Chẳng còn tiếng còi xe ting ting ồn ào, trước những ly cà phê nhỏ giọt bên ly trà đá sóng sánh vàng cùng tiếng guitar du dương, đủ để dâng trào cảm xúc.

Nhiều người tìm đến đây – chỉ một mình để tận hưởng sự yên tĩnh, thư giãn, chiêm nghiệm lại cuộc đời, bỏ mặc những lo toan sang một bên để ngắm nhìn cuộc sống. Nhiều nhóm bạn thân tuổi trung niên đến Gác Xép để quay ngược thời gian, sống lại những tháng ngày xưa cũ; ôn lại những hoài niệm thuở chăn trâu, thuở ăn cơm trộn khoai sắn. Hay nhiều bạn trẻ tìm đến để “check in” bởi sự hoài cổ, nhẹ nhàng khó tìm thấy ở phố thị.

Cửa hàng cà phê 1986

Một chàng trai yêu Kon Tum những năm 1986 đã dựng nên một “cửa hàng cà phê tám mươi thế kỷ trước” ở đường Hùng Vương. Đúng với tên gọi, đến quán, cảm giác như đang cầm trên tay một chiếc vé tuổi thơ để sống trong không gian xưa cũ của những tháng năm 1980. Cánh cửa được sơn màu xanh với những vết loang bởi mưa, bởi nắng; những tấm rèm họa tiết hoa nho nhỏ buông lơi bên cửa sổ mở toang hé lộ không gian bên trong đầy thú vị.

Bước vào quán, Kon Tum xưa hiện lên từ kỉ niệm với những làn tre làm bánh tráng, đôi quang gánh, những bộ bàn ghế cũ kỹ, những chiếc radio, điện thoại, máy ảnh đã phai màu hay những chiếc máy may bên những khung cửa sổ lá xách nhuộm màu thời gian. Dù mới vào lần đầu nhưng những chiếc ấm chén bằng đất, những trang báo giấy ố vàng, sờ tay ram ráp… tạo nên cảm giác như đã quen thuộc từ lâu lắm rồi.

Sáng sáng, những “cây cao bóng cả” đến đây để tìm sự yên tĩnh. Bên tách cà phê đen nhỏ tí tách, với tiếng nhạc Trịnh du dương, họ hàn huyên, tâm sự, lâu lâu lại “tỉ thí” qua những ván cờ tướng.

Quán “cũ” nhưng lại trở thành điểm đến hấp dẫn của lớp trẻ. Trưa trưa, tối tối, từng nhóm thanh niên, học sinh lại kéo nhau đến quán, vừa thưởng thức những cốc nước trái cây tươi mát, vừa tranh thủ ghi lại những khoảnh khắc đẹp bên không gian xưa. Đặc biệt, quán còn là địa điểm chụp hình cưới thú vị của nhiều cặp đôi thích sự hoài niệm, thích xưa cũ; trở thành khung cảnh chính trong cuốn kỉ yếu của nhiều lớp học trò.

Chủ quán cho biết, để có được không gian này là cả quá trình dài sưu tầm, tìm tòi từ chiếc tách uống trà đến cái rế đựng nồi cơm hay những gác mang rê chỉ còn trong kí ức tuổi thơ của nhiều người. Quán theo phong cách thập niên 1980 nhưng luôn thay đổi. Mỗi mùa một kiểu. Và Tết năm nay, quán sẽ ngập tràn không khí xưa qua những câu đối đỏ, bánh chưng, dưa hành…

Cà phê Eva

Nếu Gác Xép, cửa hàng cà phê 1986 hút con người ta bởi nét hoài cổ thì khi đặt chân vào quán cà phê Eva trên đường Phan Chu Trinh, cảm giác như đang vào một bảo tàng đậm nét văn hóa đặc trưng, cốt cách giản dị, chân chất của dân tộc Ba Na.

Quán cà phê Eva như một bảo tàng đậm nét văn hóa người Ba Na

Còn thú vị nào bằng khi bước vào quán cà phê mà cảm tưởng như đang lạc giữa thiên nhiên với nhiều cung bậc cảm xúc. Bên những bóng cây cổ thụ là hình ảnh mái nhà sàn với những bức tượng nhà mồ được đục đẽo trên những thân gỗ mộc mạc, sắp đặt ở nhiều vị trí trong quán khiến ai nấy đều ngẩn ngơ ngắm nhìn. Bên trên những mái nhà sàn rợp bóng mát, những chiếc cồng, chiêng được bày trí hợp lý, đưa khách về với kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể nhân loại - không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên.

Những sắc hoa với nhiều màu, đậm hương thơm từ từ đưa khách đến từng góc nhỏ. Đó là gian bếp rực đỏ của người Ba Na với chiếc ấm đen, dăm ba thanh củi, vài chiếc bình gốm tạo không gian ấm cúng; là tiếng đàn t’rưng âm vang dội vào bóng cây cổ thụ; là tiếng suối chảy róc rách trong như tiếng hát xa. Đó là những chiếc gùi đi rừng, những quả bầu khô, những chiếc đèn tre, những cái nia, cái sàn… Càng ngắm kỹ, mọi thứ càng đơn giản, mộc mạc, thân thuộc.

Đồ vật trong quán chủ yếu bằng gỗ nhưng được bài trí rất nhẹ nhàng, hài hòa, mang đậm cái hồn mộc mạc của con người nơi đây. Từ chiếc bàn gỗ giản dị hay chiếc xích đu, mỗi thứ đều tạo không gian thoải mái, ấm cúng, lãng mạn cho khách đến. Nếu để ý kĩ sẽ dễ nhận thấy, ở Eva, cần lãng mạn sẽ có không gian lãng mạn; thích ấm cúng khách cũng dễ dàng tìm thấy không gian phù hợp. Bởi vậy, quán là điểm đến của mọi lứa tuổi, mọi vị khách từ trong đến ngoài nước.

Dường như cuộc sống càng hiện đại, con người ta càng muốn tìm về những giá trị xưa cũ, gần gũi. Giữa cái se lạnh của tiết trời giao mùa thu sang đông, ngồi trong Eva, nhấp một ngụm cà phê nóng bên bản nhạc Trịnh, cảm giác thú vị còn gì bằng!

Từng đọc ở đâu đấy viết rằng: “Đến xứ cà phê Kon Tum, bạn có thể lỡ quên một món ăn, quên ghé một nhà thờ hay địa điểm nào đó nhưng nếu bỏ qua cà phê Eva với những lời đồn nức tiếng, chắc hẳn bạn sẽ phải ngậm ngùi”. Quả vậy! Nhiều người đến một lần rồi cứ đến mãi, bởi đã “phải lòng” tách cà phê nóng trong không gian đậm chất văn hóa, rất riêng, rất đậm nét này.

Bình An