“Khó mấy chúng tôi cũng cố”

Người dân thôn Dục Nhầy 2 cắt tranh về làm mái nhà rông. Ảnh: H.T

Đến thôn Dục Nhầy 2 (xã Đăk Dục), chúng tôi bắt gặp một vài người dân đang vác từng bó tranh đem về nhà rông. Ông Xiêng Var Nuôm – Bí thư chi bộ thôn Dục Nhầy 2 cho biết: Dân làng mình đang tranh thủ đi cắt tranh về để sửa nhà rông.

Theo lời của ông Nuôm, trước tình trạng mái nhà rông bị xuống cấp, thôn Dục Nhầy 2 đã tổ chức họp bàn, lấy ý kiến của người dân trước khi tiến hành tu sửa. Trong cuộc họp, khi chính quyền đưa ra ý kiến sẽ lợp lại mái nhà rông bằng cỏ tranh, ngay lập tức,100% các hộ dân trong thôn đều nhất trí.

Buổi họp kết thúc, ngay ngày hôm sau, cả làng đã bắt tay vào chuẩn bị. Phân công nhiệm vụ rõ ràng, chị em phụ nữ đảm nhiệm cắt tranh, còn đàn ông chẻ tre, đan nứa. Vì cỏ tranh ngày càng khan hiếm, các chị phải đi rất xa để tìm kiếm.

Chị Y Noam (51 tuổi) cho biết: Lợp tôn nhanh, tiết kiệm nhân công hơn nhưng làm vậy là mai một văn hóa truyền thống, dù khó khăn đến đâu, dân làng mình cũng cương quyết, một lòng giữ đúng nhà rông của dân tộc Jẻ -Triêng.

Chỉ một tuần sau ngày vận động, nguyên vật liệu được tập kết ở nhà rông sẵn sàng. “Hiện tại, nguyên vật liệu đã đầy đủ, dân làng trong thôn chọn ngày thuận lợi để tập hợp cùng sửa chữa lại nhà rông” – ông Nuôm cho biết.

Không chỉ có thôn Dục Nhầy 2, đứng trong ngôi nhà rông mới của thôn Đăk Răng (xã Đăk Dục) được làm hoàn toàn bằng các nguyên liệu: tre, nứa, gỗ…

Theo lời của già làng Brôl Vẻ, năm 2010, nhà rông trong thôn bị hỏa hoạn, cháy rụi. Năm 2011, người dân thôn Đăk Răng bắt tay làm lại nhà rông. “Lúc đầu họp thôn, ngoài số đông đồng ý làm nhà rông theo kiểu truyền thống, một số người chủ yếu là những người trẻ tuổi thích làm bằng tôn và bằng xi măng. Thấy như thế là không tốt, xa rời với văn hóa của dân tộc nên chúng tôi đã tuyên truyền để bà con hiểu. Sau một thời gian tuyên truyền, ai cũng nhất trí làm nhà rông bằng tranh, gỗ” - ông A Thiên - Trưởng thôn Đăk Răng chia sẻ.

Vì trong làng không còn tranh nên người dân phải lặn lội đến tận các xã Đăk Môn, Đăk Long (huyện Đăk Glei) để cắt tranh mang về. Tìm được tranh, dân làng lại tiếp tục họp và thống nhất làm đơn đề nghị chính quyền địa phương cho khai thác gỗ làm nhà rông. Khi được chấp thuận, đàn ông trong làng bắt đầu vào rừng xẻ gỗ, cả làng góp sức kéo về làng.

Với sự cố gắng và nhiệt tình của người dân, thôn Đăk Răng đã có ngôi nhà rông truyền thống. Thấy chúng tôi chụp ảnh nhà rông, gương mặt bà con ai cũng vui vẻ, rạng ngời. Không kìm được niềm vui, già Brôl Vẻ hào hứng: Khó tìm nguyên vật liệu, tốn thời gian mấy chúng tôi cũng cố. Vì nhà rông truyền thống này là niềm tự hào, là sức mạnh của sự đoàn kết, gắn bó tình yêu thương, đùm bọc, sự nỗ lực giữ gìn bản sắc của tất cả bà con đấy!

Hoài Tiến