Tập trung cao, quyết tâm lớn để thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới

Theo thống kê của Văn phòng điều phối Chương trình MTQG xây dựng NTM tỉnh, toàn tỉnh hiện có 48 xã đã được công nhận xã NTM (bằng 56,47% tổng số xã của toàn tỉnh), 8 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, số tiêu chí bình quân đạt 16,18 tiêu chí/xã. Bên cạnh đó, toàn tỉnh cũng có 76 thôn (làng) vùng đồng bào DTTS được công nhận đạt chuẩn NTM.

Không chỉ qua những con số thống kê, thực tế nhìn nhận, những năm qua, diện mạo nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh đã có những thay đổi căn bản, toàn diện. Hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật được đầu tư đồng bộ, đời sống vật chất, tinh thần của người dân khu vực nông thôn được nâng cao; văn hóa truyền thống của các dân tộc được giữ gìn và phát huy; an ninh trật tự được giữ vững.

Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực. Ảnh: TH

Phải nói rằng, trong điều kiện kinh tế -xã hội của tỉnh còn nhiều khó khăn, với xuất phát điểm xây dựng NTM khá thấp, thời điểm năm 2010, bình quân toàn tỉnh mới chỉ đạt 2,7 tiêu chí/xã, 66/81 xã có số tiêu chí đạt chuẩn dưới 5 tiêu chí, hệ thống hạ tầng cơ sở vùng nông thôn rất thiếu và không đồng bộ thì đây là kết quả đáng khích lệ. Điều đó, cho thấy nỗ lực lớn của tất cả các cấp, ngành từ tỉnh tới cơ sở cùng với sự chung sức đồng lòng của người dân trong quá trình xây dựng NTM.

Tuy nhiên, theo đánh giá của ngành chức năng, thời gian gần đây và đặc biệt là năm 2024, tiến độ thực hiện mục tiêu xây dựng NTM của các địa phương có phần chậm và có dấu hiệu chững lại.

Điều này đã được UBND tỉnh, các ngành, địa phương thẳng thắn nhìn nhận và chỉ ra tại cuộc họp đôn đốc, triển khai thực hiện hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM năm 2024 và cả giai đoạn 2021-2025 mới đây (chiều 29/10). 

Minh chứng là, năm 2024, chỉ tiêu của tỉnh đề ra là có thêm 5 xã đạt chuẩn NTM, nhưng kết quả đến nay vẫn chưa có xã nào được công nhận; huyện Ngọc Hồi phấn đấu đạt chuẩn huyện NTM, nhưng hiện tại, mới cơ bản đạt chuẩn 6/9 tiêu chí. Các địa phương nằm trong kế hoạch xây dựng huyện NTM giai đoạn 2021- 2025 đến nay mới chỉ đạt từ 3-5 tiêu chí. Đặc biệt, thành phố Kon Tum và huyện Kon Rẫy đã xin kéo dài mục tiêu sau năm 2025. Bên cạnh đó, huyện Tu Mơ Rông vẫn chưa có xã nào hoàn thành xây dựng NTM.

Ngay cả các xã đã được công nhận NTM cũng đang loay hoay, chật vật trong việc giữ chuẩn. Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có tới 25/48 xã không đảm bảo duy trì đạt chuẩn 19/19 tiêu chí theo bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021 - 2025.

Bên cạnh đó, theo kế hoạch năm 2023 và 2024, toàn tỉnh phấn đấu có 177 thôn (làng) vùng đồng bào DTTS đạt chuẩn thôn NTM. Tuy nhiên, hiện tại, mới chỉ có 76 thôn (làng) được công nhận. Có tới 4 huyện là Đăk Glei, Kon Plông, Đăk Tô và Tu Mơ Rông  vẫn chưa có thôn (làng) nào được công nhận.

Diện mạo các vùng nông thôn ngày càng khởi sắc. Ảnh: T.H

Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được xem là một trong những giải pháp quan trọng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định, nhưng chưa thực sự bền vững, tình trạng sản phẩm hết hiệu lực không tiếp tục tham gia đánh giá phân hạng lại nhiều. 

Những hạn chế này xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó khách quan là một số chính sách, văn bản hướng dẫn của các cơ quan Trung ương ban hành chậm làm cho các địa phương lúng túng trong thực hiện. Số chỉ tiêu, yêu cầu của Bộ tiêu chí quốc gia xã NTM và xã NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025 cao hơn so với các giai đoạn trước khiến các địa phương thuộc tỉnh miền núi như tỉnh ta gặp nhiều trở ngại. Nguồn lực đầu tư xây dựng NTM của nhà nước còn hạn chế, việc huy động các nguồn lực xã hội hóa khó khăn.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, không thể không nói tới các nguyên nhân chủ quan. Đó là, một số địa phương cơ sở chưa quyết liệt, thiếu quyết tâm cao trong chỉ đạo và thực hiện xây dựng NTM; thậm chí có những nơi còn “ngại” về đích NTM, vì theo quy định sau khi xã đạt chuẩn NTM một số chế độ, chính sách cho người dân, học sinh, cán bộ bị cắt hoặc giảm. Ngoài ra, một số xã sau khi được công nhận xã NTM có tư tưởng thỏa mãn, không còn tích cực, hăng hái nữa nên không giữ được “phong độ” khi yêu cầu xây dựng NTM ngày càng cao.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đề ra chỉ tiêu là đến năm 2025, toàn tỉnh có 60 xã (70,5% số xã của toàn tỉnh) trở lên đạt chuẩn NTM, 4 huyện và thành phố Kon Tum đạt chuẩn NTM hoặc hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Để hoàn thành nhiệm vụ này là một thách thức lớn, tuy nhiên, không vì khó mà thiếu quyết tâm. Thông điệp này đã được Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Tuấn nhấn mạnh ngay trong cuộc họp đôn đốc, triển khai thực hiện hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM năm 2024 và cả giai đoạn 2021 - 2025.

 Theo đó, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Tuấn yêu cầu, các địa phương, các ngành cần tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện với quyết tâm cao nhất để hoàn thành mục tiêu đề ra. Phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị, địa phương. Trong đó, trách nhiệm của Chủ tịch UBND cấp huyện đối với các chỉ tiêu về huyện NTM, thành phố hoàn thành nhiệm vụ NTM, xã NTM, xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu, thôn (làng) NTM và trách nhiệm của người đứng đầu các sở, ngành đối với các tiêu chí NTM được phân công phụ trách.

Có thể nói, nhiệm vụ đề ra trong xây dựng NTM cho các địa phương khá nặng nề. Nhưng tin rằng với kinh nghiệm đã có, quyết tâm cao của hệ thống chính trị cùng sự đồng thuận của người dân, công cuộc xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh sẽ đạt được mục tiêu đề ra, góp phần vào phát triển chung của tỉnh.

Thùy Hương