Từng bước giảm tình trạng sinh con tại nhà

Bác sỹ Đào Duy Khánh - Giám đốc Sở Y tế cho biết, trong năm 2018, hầu hết các huyện, thành phố trong tỉnh đều có các bà mẹ mang thai sinh con tại nhà, trong đó có các huyện như huyện Kon Plông 76,5%, huyện Kon Rẫy 63,2%, huyện Tu Mơ Rông 55,4%... (tỷ lệ này chủ yếu là các bà mẹ người DTTS).

Theo các kết quả điều tra của ngành Y tế tỉnh, các bà mẹ mang thai sinh con tại nhà (không có cán bộ y tế có chuyên môn chăm sóc), có thể gặp những tai biến khi sinh như: sản giật, vỡ tử cung, băng huyết, sa dây rốn, chuyển dạ kéo dài và thai nhi có thể gặp những tai biến suy thai, sang chấn, hạ thân nhiệt… Nếu những tai biến đó phát hiện, không được xử trí kịp thời sẽ gây tử vong mẹ và thai nhi.

Trong năm 2018, toàn tỉnh đã có 2 bà mẹ người DTTS bị tử vong, 1 bà mẹ ở xã Văn Xuôi (huyện Tu Mơ Rông) và 1 bà mẹ ở xã Ngọc Tem (huyện Kon Plông). Nguyên nhân tử vong là do các bà mẹ sinh con tại nhà bị băng huyết sau sinh, khi người nhà phát hiện và đưa đến cơ sở y tế muộn nên không thể xử lý kịp thời, dẫn đến tử vong.

Theo khảo sát và phân tích của ngành Y tế tỉnh, nguyên nhân sinh con tại nhà của bà mẹ DTTS vẫn còn cao là do nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh còn nhiều hạn chế; tập tục lạc hậu; cùng với tâm lý e ngại, xấu hổ của một bộ phận chị em DTTS khi sinh con không muốn người ngoài đỡ; khoảng cách từ khu dân cư đến cơ sở y tế còn xa, kinh tế khó khăn… Bên cạnh đó, vấn đề cung cấp dịch vụ về chăm sóc sức khỏe sinh sản tại một số trạm y tế trên địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS chất lượng còn hạn chế, chưa thu hút được người dân sử dụng dịch vụ.

Trước những thách thức đó, ngành Y tế tỉnh từng bước nỗ lực triển khai các hoạt động nhằm giảm tình trạng các bà mẹ mang thai ở vùng đồng bào DTTS sinh con tại nhà như tập trung tuyên truyền, giáo dục người dân, nhất là đối với đồng bào DTTS về thực hiện các biện pháp sinh đẻ an toàn; phát huy vai trò của đội ngũ cô đỡ thôn bản tổ chức truyền thông trực tiếp tại nhà để phù hợp với văn hóa, phong tục của bà con DTTS và phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tại địa phương, người có chức sắc như già làng, trưởng thôn... trong việc nâng cao nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Bên cạnh đó, ngành Y tế tỉnh thường xuyên nâng cao chất lượng cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em và thực hiện tốt công tác quản lý thai nghén tại tuyến xã; cung cấp các dịch vụ chăm sóc trước sinh, khi sinh và sau sinh có chất lượng tại các cơ sở y tế, trong đó chú trọng hỗ trợ và củng cố dịch vụ tại xã vùng khó khăn; phân công cán bộ y tế tuyến xã phụ trách về chuyên môn và giám sát hỗ trợ cô đỡ thôn bản; đào tạo, nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ y tế công tác tại tuyến xã; tổ chức giám sát, hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em từ tỉnh đến huyện và xã.

Cán bộ y tế tuyên truyền chăm sóc sức khỏe sinh sản bà mẹ và trẻ em. Ảnh: HN

Ông Đào Duy Khánh nhấn mạnh: Trong thời gian tới, ngành Y tế tỉnh tiếp tục thực hiện tốt công tác chỉ đạo, hỗ trợ tuyến dưới, chuyển tuyến an toàn trong các trường hợp cấp cứu sản khoa từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện, từ tuyến huyện đến tuyến xã và từ tuyến xã đến thôn; tiếp tục quản lý và sử dụng có hiệu quả cô đỡ thôn bản đã được đào tạo tại địa phương để tổ chức truyền thông trực tiếp tại nhà sao cho phù hợp với văn hóa, phong tục của bà con DTTS về các dịch vụ chăm sóc trước sinh, khi sinh và sau sinh; tiếp tục phối hợp với cả hệ thống chính trị tổ chức vận động và hỗ trợ các bà mẹ mang thai, trong đó chú trọng đến các bà mẹ ở vùng đồng bào DTTS đến sinh tại các cơ sở y tế để được cán bộ y tế có chuyên môn chăm sóc, nhằm phòng tránh được những tai biến đáng tiếc xảy ra đối với bà mẹ và thai nhi.     

Hà Nguyên