Thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nâng cao đời sống đồng bào DTTS - Bài 1: Đột phá vươn lên
Việc triển khai thực hiện Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững” có ý nghĩa quan trọng, được xem là một trong những giải pháp đột phá, căn cơ để sớm đưa các chủ trương, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, góp sức thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XVI của Đảng bộ tỉnh.
Giải pháp đột phá
Tỉnh ta có hơn 53% dân số là đồng bào DTTS, sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Những năm qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền địa phương, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào DTTS từng bước được nâng lên.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn một bộ phận đồng bào DTTS giữ nếp nghĩ cũ, chưa mạnh dạn thay đổi cách thức sản xuất, chưa biết cách áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chưa biết lựa chọn giống cây trồng, vật nuôi phù hợp… nên dù đã được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ, được “trao cần câu”, “trao con cá”, thậm chí trao cả “cần câu và con cá”, song đời sống vẫn gặp không ít khó khăn. Đến cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo người DTTS chiếm 93,74% tổng số hộ nghèo toàn tỉnh; tỷ lệ hộ cận nghèo người DTTS chiếm 90,4% tổng số hộ cận nghèo toàn tỉnh.
|
'Thực tế trên đòi hỏi cần phải có giải pháp đột phá để giải quyết gốc rễ vấn đề. Ngày 24/2/2021, tại Kết luận số 08-KL/TU Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã cho chủ trương triển khai thực hiện Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững”.
Thực hiện Kết luận số 08-KL/TU, ngày 22/4/2021, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phát động Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững”.
Ông Bùi Duy Chung – Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cho biết, từ khi thành lập tỉnh đến nay, toàn tỉnh luôn nỗ lực giúp người dân nói chung và đồng bào DTTS nói riêng giảm nghèo bền vững; tuy nhiên, chưa hình thành cuộc vận động. Nay, triển khai, xây dựng thành cuộc vận động, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh kêu gọi các cấp, các ngành, các đoàn thể chính trị - xã hội, đồng bào các dân tộc, các tôn giáo trong tỉnh đoàn kết, phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tuyên truyền, vận động, phát huy nội lực, chủ động sáng tạo, huy động mọi tiềm năng, lợi thế để thực hiện.
“Với sự vào cuộc đồng bộ, có mục tiêu cụ thể cho từng địa phương, từng đơn vị, Cuộc vận động sẽ giúp bà con đồng bào DTTS từng bước loại dần những phong tục, tập quán lạc hậu, vươn lên thoát nghèo bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội XVI Đảng bộ tỉnh đề ra” – ông Chung nhấn mạnh.
Kiên trì, kiên quyết với lộ trình, bước đi phù hợp
Trong kế hoạch thực hiện Cuộc vận động, các chỉ tiêu được xác định cụ thể. Trong đó, trọng tâm: phấn đấu đến năm 2025 có từ 70% trở lên số hộ đồng bào DTTS nghèo, cận nghèo thay đổi nếp nghĩ, bỏ dần những hủ tục, không trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước, tự lực vươn lên thoát nghèo bền vững; trên 25% số hộ đồng bào DTTS nghèo, cận nghèo có đời sống vật chất, tinh thần được cải thiện; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân từ 3-4%/năm…
Các chỉ tiêu cụ thể, các giải pháp về tuyên truyền, vận động, xây dựng các mô hình kinh tế đã được đưa ra. Hơn thế, những kết quả của việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, các chính sách hỗ trợ giảm nghèo từ trước đến nay là nền tảng giúp việc thực hiện Cuộc vận động thêm thuận lợi. Tuy nhiên, để thay đổi nếp nghĩ cũ, để thực hiện các cách làm mới là điều không đơn giản. “Cuộc vận động không thể thực hiện trong ngày một, ngày hai mà phải cả quá trình, mưa dầm mới thấm lâu” – ông Chung nhấn mạnh.
|
Từ trước đến nay, một bộ phận người dân mắc “bệnh” trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, không muốn thoát nghèo để hưởng lợi từ chế độ chính sách. Với tư tưởng thụ động, nhiều người nghèo không chủ động trong việc tìm cây giống, con giống phù hợp, không nỗ lực tích góp nguồn vốn để sản xuất mà chờ sự hỗ trợ của Nhà nước. Cộng thêm việc người dân còn rụt rè, chưa dám áp dụng khoa học, kĩ thuật vào sản xuất, chưa chủ động liên kết, tìm đầu ra cho sản phẩm..., nên việc thực hiện không dễ dàng.
Trong câu chuyện của mình, chị Uông Thị Trang – Phó Chủ tịch UBND xã Ia Chim (thành phố Kon Tum) nói rằng, dù đã định hướng xây dựng các hoạt động giúp dân giảm nghèo, tuy nhiên, chính quyền xã gặp khó vì nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, vẫn nặng tư tưởng “mì ăn liền”, chưa mạnh dạn trong đầu tư, sản xuất. Thực tế, không riêng nơi này, đó là thực trạng chung ở nhiều vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh.
Ngoài ra, nhiều vùng đồng bào DTTS, người dân còn nặng nề các hủ tục, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống kinh tế, an ninh trật tự tại địa bàn.
Trước những khó khăn ấy, Cuộc vận động được xem như một “cuộc cách mạng” với phương châm kiên trì, kiên quyết, không nóng vội, gượng ép cùng với lộ trình, bước đi phù hợp, cả hệ thống chính trị vào cuộc đồng bộ, quyết tâm đưa Cuộc vận động đến với từng thôn, làng. Trong đó, đòi hỏi phải đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp từng đối tượng, từng địa phương; hơn thế, cần cụ thể hóa nội dung Cuộc vận động gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, Phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” nhằm tạo sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Xác định rõ vai trò và tính cấp thiết trong việc thực hiện, đến nay, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã xây dựng sổ tay tuyên truyền Cuộc vận động bằng 5 tiếng dân tộc để định hướng công tác tuyên truyền. “Chúng tôi đang phân công cán bộ phối hợp với các địa phương đến tận cơ sở, từng bước giúp người dân thay đổi nếp nghĩ, cách làm, đồng thời tập trung xây dựng mô hình điểm để tuyên truyền, nhân rộng” – ông Bùi Duy Chung cho hay.
Với phương châm kiên trì, kiên quyết, không nóng vội, gượng ép cùng với lộ trình, bước đi phù hợp, cả hệ thống chính trị vào cuộc đồng bộ, quyết tâm đưa Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững” đến với từng thôn, làng, hướng đến mục tiêu giảm nghèo, xóa bỏ hủ tục, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS.
Hoài Tiến