Nỗi lo không của riêng ai
Giữa bộn bề thông tin về số ca nhiễm Covid-19 tăng từng ngày, địa bàn có người nhiễm Covid-19 ngày càng mở rộng, màu đỏ chiếm lĩnh gần trọn bản đồ hình chữ S, tôi lo lắng hơn mỗi khi đọc, được nghe về những người khai báo gian dối, không tuân thủ các quy định phòng, chống dịch.
Và tôi biết, nỗi lo ấy không của riêng ai.
Ngày 8/7, Bộ Y tế xác nhận, trong đợt bùng phát dịch Covid-19 lần thứ tư (ngày 29/4), cả nước đã có 57 tỉnh, thành phố ghi nhận ca bệnh Covid-19. Trên bản đồ phòng, chống Covid-19, màu đỏ chiếm lĩnh gần trọn bản đồ hình chữ S; chỉ còn lại 6 vùng xanh, cho thấy còn an toàn.
Tự hào thay, và cũng may mắn thay, Kon Tum là một trong những điểm xanh ít ỏi ấy. Đây là kết quả của những nỗ lực không mệt mỏi của cả hệ thống chính trị, các lực lượng chức năng và mỗi người dân.
Tôi đã chứng kiến những nỗ lực truy vết của các nhân viên y tế khi có thông tin ca F1. Đã ái ngại không dám nhìn vào đôi mắt đỏ kè vì thiếu ngủ của chị tổ trưởng tổ cộng đồng phòng, chống dịch bệnh. Suốt cả tuần, chị và các thành viên đã dẫn đường cho các nhân viên y tế đi từng ngõ, gõ từng cửa, gặp từng người để lấy thông tin.
Hiển nhiên, những gì các chị phải chấp nhận không chỉ là mất ngủ, mệt mỏi, mà còn là yếu tố rủi ro liên quan đến phòng dịch.
|
Tôi cũng đã không kìm được sự xót xa khi hay tin đứa cháu họ phải gửi 2 con, trong đó có bé mới hơn 1 tuổi, về nhà nội ở Bình Định để đi trực chốt kiểm dịch. Cả 2 vợ chồng cùng công tác trong ngành Y, nên không thể san sẻ cho nhau.
Bây giờ cháu đang như kiến bò trên chảo nóng, bởi dịch bệnh đã xuất hiện ở Bình Định, ngày càng diễn biến phức tạp. Về đón thì không được, mà ở đây thì lo lắng cho mấy bà cháu- cô mếu máo.
Lúc sau gọi lại, cô nói vội vàng: Cháu vào ca trực rồi ạ. Rồi tắt máy.
Tôi tin rằng, nhiều, rất nhiều người, khi chứng kiến những cảnh ấy, đều tự hứa với lòng mình, sẽ nghiêm túc chấp hành các quy định phòng dịch; sẽ góp hết sức mình vào công tác ngăn chặn dịch bệnh không để xâm nhập, lây lan vào tỉnh.
Rất tiếc, không phải là tất cả.
Ngay những ngày đầu tháng 7 này, dư luận xã hội “dậy sóng” trước thông tin vợ chồng tiểu thương bán trái cây tại chợ đầu mối Hóc Môn (Thành phố Hồ Chí Minh) về quê ở huyện Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng, được phát hiện nhiễm Covid-19 vào ngày 2/7. Đến ngày 3/7, Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Lâm Đồng ghi nhận thêm bốn ca nghi nhiễm Covid-19, đều là F1 của nữ tiểu thương.
Với ca bệnh này, Lâm Đồng chính thức có ca nhiễm Covid- 19 sau bao nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh, kể từ tháng 8/2020.
Điều đáng giận là, thay vì khai báo đến từ chợ Hóc Môn, hai vợ chồng nói đến từ Đăk Lăk để qua chốt kiểm dịch khi về quê, vào ngày 26/6. Chính vì vậy, lực lượng chức năng không phát hiện để đưa đi cách ly y tế.
Sau khi về quê, hai người này đến Trung tâm Y tế Đạ Tẻh thăm người thân. Bốn ngày sau, họ mới tới trạm y tế xã khai báo.
Vì sự gian dối ấy mà ít nhất có 4 ca dương tính Covid-19 liên quan đến nữ tiểu thương; có 25 F1 (có 6 nhân viên y tế), 135 F2 (có 16 nhân viên y tế) phải áp dụng các hình thức cách ly. Trung tâm Y tế huyện Đạ Tẻh và Trạm Y tế xã Mỹ Đức bị phong tỏa, phun xịt khử khuẩn để phòng dịch; 1 thôn với 700 người dân bị phong tỏa. Nhiều chốt kiểm dịch xung quanh huyện Đạ Tẻh được thành lập để kiểm soát Covid-19; người muốn rời khỏi huyện phải có giấy xác nhận âm tính nCoV hoặc tiêm đủ 2 mũi vaccine.
Nhắc lại những thông tin trên để thấy rằng, trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, bất cứ sự bất cẩn, lơ là hay gian dối nào đều có thể để lại hậu quả khó lường. Chỉ cần một trong số đó nhiễm bệnh, sẽ có hàng trăm, hàng nghìn con người phải lao vào trận đánh mới; kinh tế đình trệ, xã hội giãn cách.
|
Nhìn “người lại ngẫm đến ta”. Mới đây nhất, ngày 27/6, một đối tượng không đeo khẩu trang, trong người có hơi men vào khu vực chốt Sao Mai (thuộc địa bàn thôn 1, xã Hòa Bình, thành phố Kon Tum). Khi lực lượng trực chốt đề nghị đeo khẩu trang và khai báo y tế, đối tượng không chấp hành, sau đó lớn tiếng thách thức lực lượng trực chốt và đòi bỏ về.
Khi bị giữ lại, đối tượng đã hành hung và xé rách cầu vai của một chiến sĩ Cảnh sát giao thông (thuộc Công an thành phố Kon Tum) trực tại chốt, buộc lực lượng chức năng phải trấn áp.
Có trực tiếp chứng kiến công việc của đội ngũ nhân viên y tế và các lực lượng chức năng khác trực tại chốt kiểm dịch mới hiểu thấu áp lực mà họ đang phải chịu đựng. Bỏ qua những gian nan, vất vả về thời gian, thời tiết, hiểm nguy bởi dịch bệnh, thì áp lực lớn nhất lại đến từ không ít trường hợp thiếu ý thức, không chấp hành các quy định phòng dịch, khi bị nhắc nhở thì bất hợp tác, thậm chí là có hành vi chống đối.
Mỗi ngày, chốt phải kiểm tra thân nhiệt, lấy thông tin của hàng nghìn lượt người, đa số chấp hành tốt các quy định hay hướng dẫn của nhân viên trực, nhưng cũng có một số trường hợp vi phạm, phổ biến là không đeo khẩu trang hoặc đeo không đúng cách (như hở mũi, kéo xuống cằm), không tuân thủ hướng dẫn. Còn chuyện khai báo y tế thì đành dựa vào ý thức tự giác của mỗi người. Chỉ mong ai cũng khai báo trung thực, chịu trách nhiệm với lời khai của mình- một nhân viên y tế chia sẻ.
Đã có nhiều bài học đắt giá cho hành vi khai báo gian dối hay không chấp hành các quy định về phòng, chống dịch, nhất là 5K.
Có thể có những người cố tình vi phạm vì nghĩ “quanh mình ai cũng đeo khẩu trang cả, Covid thế nào được, nên mình việc gì phải đeo? Cũng có thể có người vô tình vi phạm, vì quên khẩu trang, hoặc bất cứ lý do nào khác. Với khai báo y tế cũng vậy, có muôn vàn lý do cho một tờ khai báo “qua loa và không trung thực”.
Xin hãy luôn nhớ rằng, không gian dối trong khai báo y tế, đeo khẩu trang khi ra ngoài và nơi công cộng chính là cách để ta bảo vệ chính mình và những người xung quanh.
Hãy nghĩ đến những người đang làm công tác chống dịch trước mặt mình. Hãy nghĩ đến những khó khăn, những hệ lụy có thể đến với bất cứ sự gian dối và bất cẩn nào của mình.
Trung thực trong khai báo y tế; tuân thủ nghiêm các biện pháp phòng dịch, nhất là 5K, là để góp sức xua đi nỗi ám ảnh mang tên Covid.
Ðiểm a khoản 3, Ðiều 7, Nghị định 117/2020 xử phạt 10-20 triệu đồng với người có hành vi “che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A...”. Trường hợp khai báo gian dối làm lây lan dịch có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điểm c khoản 1 Ðiều 240 BLHS; phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng.
Hồng Lam