Nỗ lực giải “bài toán” an cư cho đồng bào DTTS
Những năm qua, với sự hỗ trợ của Trung ương cùng sự nỗ lực của các địa phương, việc bố trí, sắp xếp ổn định dân cư trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả đáng kể. Dẫu còn những khó khăn nhất định, nhưng đây là cơ sở để tỉnh tiếp tục giải bài toán về “nơi ăn, chốn ở” cho người dân.
Ông Nguyễn Tấn Liêm- Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Việc quy hoạch, bố trí, sắp xếp dân cư ở những khu vực nông thôn, miền núi, nhất là ở vùng đồng bào DTTS là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước. Những năm qua, các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh chú trọng quan tâm giải quyết ổn định nơi ở cho nhiều hộ dân.
Cụ thể, triển khai thực hiện Quyết định số 882/QĐ-UBND của UBND tỉnh về Quy hoạch tổng thể bố trí dân cư trên địa bàn tỉnh Kon Tum giai đoạn 2015-2020 và định hướng đến năm 2025 đã đem lại những kết quả nhất định trong việc bố trí dân cư trên địa bàn tỉnh, giúp người dân chỗ ở ổn định để yên tâm xây dựng cuộc sống gia đình.
Theo đó, trong giai đoạn 2016-2020, cùng với nguồn ngân sách Trung ương, hằng năm tỉnh đã trích một phần ngân sách bố trí cho các địa phương thực hiện các dự án bố trí, sắp xếp lại dân cư. Bên cạnh đó, các địa phương chủ động huy động, lồng ghép các nguồn lực để việc triển khai thực hiện các dự án bố trí, sắp xếp dân cư phù hợp với quy hoạch và điều kiện thực tế, giúp người dân yên tâm với nơi ở mới, từng bước ổn định cuộc sống.
Các đơn vị, địa phương cũng thường xuyên tiến hành rà soát những thôn, làng, những hộ dân sinh sống trong khu vực dễ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi mưa lũ, sạt lở đất như ở ven sông, ven suối, ven sườn đồi dễ bị sạt lở, vùng trũng... để vận động các hộ di dời ra khỏi vùng nguy hiểm đến nơi an toàn trước khi xảy ra thiên tai. Đồng thời, xây dựng bản đồ tổng thể nguy cơ lũ quét và sạt lở đất; đề ra các kế hoạch, phương án tổ chức di dời và vận động, sơ tán, hỗ trợ người dân đến nơi ở mới, tạo điều kiện để an cư lạc nghiệp.
Chỉ tính từ năm 2016 đến nay, từ nguồn hỗ trợ của Trung ương và tỉnh, UBND các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh đã thực hiện bố trí, sắp xếp cho 389 hộ với 1.613 khẩu người dân vùng đồng bào DTTS có nguy cơ bị ảnh hưởng thiên tai, sạt lở đến ở tại 8 điểm dân cư mới. Tổng kinh phí thực hiện là trên 37,5 tỷ đồng.
Ngoài ra, UBND các huyện Đăk Glei, Kon Plông, Tu Mơ Rông, Ia H'Drai, Sa Thầy cũng đã chủ động di dời khẩn cấp 417 hộ với 1.547 khẩu tại vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi thiên tai, sạt lở phù hợp với địa hình của các địa phương. Trong đó, bố trí xen ghép 60 hộ với 212 khẩu được bố trí tại 7 điểm dân cư; bố trí nơi ở tập trung cho 349 hộ với 1.309 khẩu tại 6 điểm dân cư; ổn định tại chỗ cho 8 hộ với 26 khẩu được; tổng kinh phí thực hiện gần 109,8 tỷ đồng.
Việc quy hoạch, sắp xếp ổn định về nơi ở đã tạo điều kiện cho người dân ổn định cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất, nâng cao thu nhập, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
|
Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác định canh, định cư của tỉnh ta trong thời gian qua, ông Nguyễn Tấn Liêm cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế. Đó là, trong thực tế, nguồn kinh phí, quỹ đất còn ít nên việc bố trí tái định cư cho các hộ dân gặp nhiều khó khăn. Ở một số địa phương, công tác rà soát, khảo sát vị trí để quy hoạch, bố trí dân cư chưa phù hợp dẫn đến tình trạng người dân di chuyển đến khu tái định cư được một thời gian ngắn tiếp tục gặp nguy cơ sạt lở cao. Khu vực tái định cư có nơi chưa đáp ứng yêu cầu về duy trì bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp, chưa quan tâm đến xử lý ô nhiễm môi trường...
Để tiếp tục giải quyết hiệu quả “bài toán” đất ở, đất sản xuất, ổn định cuộc sống người dân, trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I (2021-2025), tỉnh ta đề ra kế hoạch sẽ giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho khoảng 39.486 hộ. Trong đó, hỗ trợ đất ở cho 2.623 hộ; hỗ trợ nhà ở cho 12.007 hộ; hỗ trợ đất sản xuất khoảng 11.349, hộ nước sinh hoạt khoảng 13.507 hộ. Nguồn vốn thực hiện ước tỉnh khoảng 368,94 tỷ đồng.
Đồng thời, triển khai thực hiện 15 dự án sắp xếp, ổn định dân cư cho 8.609 hộ tại địa bàn 8 huyện là Tu Mơ Rông, Kon Plông, Đăk Glei, Sa Thầy, Đăk Tô, Ngọc Hồi, Ia H’Drai, Đăk Hà. Trong đó, bố trí ổn định tập trung cho 687 hộ, bố trí ổn định dân cư tại chỗ cho 7.902 hộ, bố trí ổn định dân cư xen ghép cho 20 hộ. Nguồn vốn thực hiện các dự án này ước tính gần 454,75 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Tấn Liêm cho biết: Để thực hiện tốt mục tiêu đề ra, thời gian đến, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương trong việc đôn đốc, hướng dẫn các xã tuyên truyền, vận động người dân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật Nhà nước và tham gia vào việc bố trí, sắp xếp dân cư vùng thiên tai và vùng đặc biệt khó khăn trên địa bàn từng xã, huyện nhằm đảm bảo hiệu quả của các dự án. Đồng thời, phối hợp các sở, ban, ngành tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các huyện cân đối, lồng ghép các nguồn vốn để tập trung khắc phục một số khu tái định cư có nguy cơ sạt lở cao.
Có thể thấy, dù còn nhiều khó khăn, nhưng việc giải quyết “nơi ăn, chốn ở”, giúp dân cư vùng đồng bào DTTS ổn định cuộc sống là việc làm luôn được các cấp, các ngành của tỉnh quan tâm thực hiện. Qua đó, tạo đà để người dân phát triển sản xuất, cải thiện đời sống, góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế- xã hội, ổn định trật tự xã hội, đảm bảo quốc phòng- an ninh.
Thiên Hương