Miễn học phí: Giảm nỗi lo, thêm động lực

Trong phiên họp Bộ Chính trị ngày 28/2 để kiểm điểm, đánh giá kết quả triển khai bước đầu việc thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW, Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ Mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước. Thời điểm thực hiện từ đầu năm học 2025 - 2026 (tháng 9/2025 trở đi).

Bộ Chính trị giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính, một số bộ, ngành liên quan và các địa phương phối hợp cụ thể hóa và thực hiện nghiêm túc quyết định nêu trên.

Rất nhanh chóng, thông tin trên đã lan tỏa rộng rãi trên các phương tiện thông tin truyền thông cũng như mạng xã hội, và ngay lập tức nhận được sự đồng tình, ủng hộ của dư luận xã hội.

Ngay trong xóm nhỏ nơi tôi ở, thông tin Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ Mầm non đến hết THPT công lập từ đầu năm học 2025-2026 lan nhanh như cơn gió.

Nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn không còn nỗi lo học phí cho con em mình. Ảnh: HL

Cư dân xóm tôi đa phần là nông dân hoặc lao động tự do. Có người làm lúa nước ở Đăk Cấm, Đăk Blà; có người trồng rau ngay trong vườn nhà. Một số người làm thuê ở lò gạch trên Ngô Mây, chạy xe ôm, làm “thợ đụng”, thường sáng đi, tối về.

Tôi luôn quý mến họ, bởi sự nhiệt tình, thẳng thắn, chất phác như bày cả gan ruột. Và nhất là tinh thần lao động miệt mài, kiên trì, không ngại khó, ngại khổ và không bỏ cuộc.

Dù cuộc sống vẫn còn khó khăn, nhưng họ rất thân thiện, với nụ cười rạng rỡ tự nhiên khi gặp bất cứ ai. Đôi khi họ tổ chức nấu ăn với nhau, và sẵn lòng mời tôi dự.

Để đáp lại, thỉnh thoảng tôi tặng con cái họ quyển sách, cuốn vở, cây bút. Thỉnh thoảng, họ ngại ngùng hỏi mượn tiền để mua thuốc thang hoặc đóng học phí cho con.

Cho nên tôi không hề ngạc nhiên khi nghe được những tiếng thở phào nhẹ nhỏm, lời reo mừng tự đáy lòng của những người hàng xóm thân mến ấy, khi không còn phấp phỏng về nỗi lo tiền đâu đóng học phí cho con mình từ Mầm non đến khi tốt nghiệp THPT, bởi sắp tới đã có Nhà nước lo rồi.

Rõ ràng đây là một chính sách rất có ý nghĩa, giúp giảm đáng kể gánh nặng tài chính cho phụ huynh, đặc biệt là các gia đình có thu nhập thấp hoặc đông con.

Hay có thể nói, việc miễn học phí không chỉ giúp giảm gánh nặng cho phụ huynh, mà còn tạo thêm động lực để học sinh nói chung, học sinh nghèo nói riêng, có thêm cơ hội để nỗ lực học tập, hướng tới tương lai tốt đẹp hơn.

Chủ trương miễn học phí từ bậc Mầm non đến THPT đang nhận được sự đồng tình cao của nhân dân. Ảnh: H.L

Năm học 2024 – 2025, mức thu học phí tại các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập chưa tự đảm bảo chi thường xuyên thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 33/2024/NQ-HĐND ngày 11/7/2024 của HĐND tỉnh.

Theo đó, học phí mỗi tháng của học sinh cấp học Mầm non là 52.000 đồng (vùng 1), 30.000 đồng (vùng 2) và 25.000 đồng (vùng 3); cấp học THCS là 40.000 đồng (vùng 1), 23.000 đồng (vùng 2) và 19.000 đồng (vùng 3); cấp học THPT là 52.000 đồng (vùng 1), 30.000 đồng (vùng 2) và 25.000 đồng (vùng 3).

Với mức thu ấy, đúng là với nhiều gia đình có điều kiện kinh tế khá trở lên thì không đáng kể gì, nhưng còn nhiều hơn những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp.

Và với họ, khi còn nặng gánh mưu sinh thì mấy chục nghìn mỗi tháng, mấy trăm nghìn mỗi năm nộp học phí vẫn là “gánh nặng”, đôi khi mang quyết định một đứa trẻ có thể tiếp tục đến trường hay không.

Hãy nghe anh Trần Văn Sáu- một nông dân trong xóm tôi chia sẻ: Nếu tính cả học phí, cùng những khoản chi khác thì hàng năm, gia đình tôi cũng phải chi khá nhiều cho việc học tập của 3 đứa con đang học. Vì vậy, khi biết tin năm học sau  miễn học phí, tôi cảm thấy vui và nhẹ nhõm.

Tôi tin rằng, không chỉ riêng anh Sáu, mà hầu hết phụ huynh có con đang theo học tại các trường công lập trên cả nước, ngay cả những nhà không có con học phổ thông, hoặc những nhà có điều kiện kinh tế, đều chung niềm hân hoan, phấn khởi với thông tin miễn học phí.

Nhất là những gia đình nghèo, đông con đang phải lo lắng giữa việc cho con đến trường hay nghỉ học  ở nhà trông em, làm việc nhà vì không đủ tiền đóng học phí, thì miễn học phí sẽ góp phần giúp các em không bị gián đoạn việc học.

Bởi vậy, không nên đánh giá chính sách miễn học phí dưới góc độ “một món tiền nhỏ”, mà cần cảm nhận được sự vui mừng, phấn khởi của những gia đình có điều kiện khó khăn, những học sinh nghèo, từ đó mới thấy những tác động to lớn của chính sách lên đời sống xã hội, nhất là trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước.

Tôi đồng tình với nhiều ý kiến rằng, với việc miễn học phí từ Mầm non đến THPT, sự học của trẻ em đã được Nhà nước bảo đảm bằng một hành động thiết thực.

Đây cũng là chính sách chiến lược đầu tư vào con người, tạo nền tảng để Việt Nam bứt phá và vươn xa.       

Hồng Lam