Làm tốt công tác hòa giải

Tòa án nhân dân thành phố Kon Tum hiện có 6 hòa giải viên được bổ nhiệm. Đa số các hòa giải viên đều là thẩm phán, kiểm sát viên, thư ký tòa án, luật sư đã nghỉ hưu, có nhiều năm kinh nghiệm trong công tác chuyên môn, hiểu biết về luật pháp. Cùng với đó, các hòa giải viên là người có uy tín trong cộng đồng nên họ có khả năng thuyết phục, hòa giải, đối thoại thành công, tạo được sự tín nhiệm của đương sự.

Với những yếu tố thuận lợi trên, từ 1/1/2021 đến 31/8/2022, Tòa án nhân dân thành phố Kon Tum đã chuyển sang hòa giải, đối thoại 109 vụ việc. Trong đó, đã tiến hành hòa giải 105 vụ ( 95 vụ thành công, 10 vụ không hòa giải được) và còn 4 vụ đang giải quyết. Qua đó, giải quyết hiệu quả các tranh chấp mà không phải mở phiên tòa xét xử; giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho các bên liên quan.

Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án có hiệu lực từ ngày 1/1/2021. Trước những lợi ích như tiết kiệm chi phí, thời gian cho công dân; giúp bảo mật thông tin cá nhân..., ngay sau khi Luật có hiệu lực, Tòa án nhân dân 2 cấp đã đưa vào chương trình nhiệm vụ trọng tâm của tòa án. Đồng thời, triển khai tuyên truyền, phổ biến Luật, các hoạt động triển khai Luật.

Đặc biệt, để đảm bảo phục vụ thi hành Luật, Tòa án nhân dân tỉnh và Tòa án nhân dân một số huyện, thành phố đã bố trí phòng hòa giải riêng cho hòa giải viên làm việc. Cùng với đó, trang bị cơ sở vật chất, đảm bảo phục vụ nhiệm vụ.

Một buổi hòa giải tại Tòa án nhân dân thành phố Kon Tum. Ảnh: H.T

Với những nỗ lực thực hiện, tòa án nhân dân 2 cấp đã chuyển sang thủ tục hòa giải, đối thoại 411 vụ việc/1873 đơn đã tiếp nhận. Số vụ việc tòa án ra quyết định công nhận kết quả hòa giải thành là 22 vụ (tỷ lệ 54%). Thông qua đó, đã giảm thiểu được một số lượng án phải thụ lý giải quyết theo thủ tục tố tụng, giảm bớt khối lượng công việc thực tế cho thẩm phán, thư ký.

Việc thi hành Luật mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên, việc triển khai cũng gặp nhiều khó khăn. Để được bổ nhiệm làm hòa giải viên, ngoài kinh nghiệm, kỹ năng hòa giải, đối thoại; có sức khỏe đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ được giao, người đảm nhiệm nhiệm vụ cần phải có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải, đối thoại do cơ sở đào tạo của Tòa án nhân dân Tối cao cấp. Chính vì thế, hiện nay, một số đơn vị vẫn thiếu hòa giải viên. Đặc biệt, Tòa án nhân dân huyện Tu Mơ Rông và Ia H’Drai chưa có hòa giải viên.

Ngoài ra, Luật không quy định thư ký giúp việc cho hòa giải viên nên việc tống đạt các văn bản còn gặp khó khăn, nhất là trong xác định sự vắng mặt của đương sự.

Để tháo gỡ các khó khăn, công tác tuyển chọn, bổ nhiệm hòa giải viên được  tòa án nhân dân 2 cấp quan tâm. Hiện tại, dù số lượng hòa giải viên chưa đủ, nhưng đổi lại, các hòa giải viên đều nhiệt tình, khi được đương sự lựa chọn đã đồng ý đi đến các đơn vị chưa có hòa giải viên để hòa giải. Nhờ đó, nhiệm vụ được triển khai hiệu quả và tạo được sự tin tưởng cho đương sự.

Thoạt đầu, khi triển khai thực hiện Luật, vì chưa hiểu vấn đề, nhiều đương sự không đồng thuận với việc hòa giải, đối thoại. Tuy nhiên, được hòa giải viên phân tích, giải thích rõ, đồng thời chuẩn bị tốt việc hòa giải, bố trí thời gian, điều kiện cơ sở vật chất phù hợp, dần dần đương sự đã hiểu được ý nghĩa, lợi ích mà hòa giải, đối thoại mang lại. Đến nay, rất nhiều đương sự đã lựa chọn hòa giải viên giải quyết đơn khởi kiện của mình sau khi được tuyên truyền về Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án.

Với những lợi ích thiết thực, để nâng cao hiệu quả thi hành Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án, tòa án nhân dân 2 cấp đã đề ra nhiều giải pháp đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hòa giải, đối thoại tại tòa; đồng thời, mỗi hòa giải viên tự rèn luyện, nâng cao trình độ, năng lực, kỹ năng hòa giải, thực hiện tốt nhiệm vụ của mình để mang lại hiệu quả trong quá trình thực hiện.

Hoài Tiến