Công khai đổi tiền trên mạng xã hội dịp trước Tết
Còn hơn 10 ngày nữa đến Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021. Nhưng trước thời điểm này khoảng một tháng, có không ít người công khai lên các trang mạng xã hội rao đổi các loại tiền mới với nhiều mệnh giá và tỷ lệ phần trăm chi phí khác nhau kèm theo những lời quảng cáo như chi phí thấp, giao dịch nhanh, 100% tiền mới, tiền thật... Họ ngang nhiên quảng cáo việc này trên mạng xã hội, trong khi tất cả đều biết rằng làm như vậy là vi phạm pháp luật.
Do quan niệm dân gian, năm mới cái gì cũng mới, kể cả tiền lì xì, tiền mừng tuổi cũng phải là tiền mới nên nhu cầu đổi tiền mới những ngày trước Tết tăng cao. Đây là dịp để những cá nhân hoạt động kinh doanh dịch vụ đổi tiền mới trên địa bàn càng sôi động, công khai, mặc dù tất cả đều biết đây là việc làm bị pháp luật nghiêm cấm. Nhưng vì ham lợi trước mắt và lợi dụng sự sơ hở trong công tác quản lý tiền tệ của các cơ quan chức năng, không ít người công khai kinh doanh dịch vụ đổi tiền trên mạng xã hội và hoạt động này càng cận Tết càng nở rộ. Tùy từng mệnh giá, từng địa bàn, từng cá nhân mà chi phí đổi tiền mới có sự chênh lệch khác nhau, nhưng thường dao động từ 6% - 15%. Tiền mệnh giá càng nhỏ thì chi phí tỷ lệ phần trăm quy đổi càng cao.
|
Nếu như những năm trước đây, các cá nhân rao bán tiền mới trên mạng xã hội thường công khai chi phí, thì năm nay, tất cả chi phí chênh lệch phần trăm đều được giấu kín, khách hàng cần thì inbox trực tiếp trên fanpage hoặc gọi trực tiếp số hotline của trang. Không chỉ đổi nội tệ, mà hoạt động kinh doanh đổi ngoại tệ cũng công khai. Đối với ngoại tệ, phổ biến nhất là tờ 1 và 2 đô la Mỹ được nhiều người ưa chuộng. Để dễ bề hoạt động, các cá nhân chuyên đổi tiền mới cũng thành lập các hội, nhóm trên các trang mạng xã hội.
Nhằm tìm hiểu rõ, trong vai người có nhu cầu đổi tiền mới loại mệnh giá 10.000 đồng, chúng tôi liên hệ với một vài chủ tài khoản Facebook ở thành phố Kon Tum và ở huyện Ngọc Hồi - những người trong những ngày gần đây liên tục đăng trên trang cá nhân của mình rao bán tiền mới với nhiều mệnh giá khác nhau, có cả đô la Mỹ.
Qua trao đổi vài câu bằng hệ thống tin nhắn Messenger trên Facebook, một chủ tài khoản ở thành phố Kon Tum cho biết, để có nhiều tiền mới, phải tranh thủ liên hệ với người quen làm trong ngành ngân hàng từ nhiều tháng trước. “Đối với khách hàng chưa quen biết, nếu muốn đổi tiền mới thì phải đặt cọc trước một ít tiền để tạo niềm tin bằng hình thức chuyển khoản hoặc bằng hình thức nộp card điện thoại di động cho người bán” - người này cho hay.
Khi tôi đặt vấn đề muốn đổi 2 triệu đồng tiền mệnh giá 10.000 đồng thì người đổi liền ra giá 9%. Tức nếu đồng ý, tôi bỏ ra 2.180.000 đồng, chỉ đổi được 2.000.000 đồng. Nếu muốn đổi tiền mệnh giá 5.000 đồng thì mức chênh lệch sẽ từ 12% - 15% (tùy theo người đổi). Người này cho biết, mặc dù năm nay Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo siết chặt việc đổi tiền mới tại các ngân hàng nhưng tỷ lệ phần trăm chênh lệch như năm nay không cao hơn so với mọi năm. Khi được hỏi “mua bán tiền” không sợ bị xử lý à? Người này cho biết: “Nhiều năm nay cứ vào dịp gần Tết thì tôi lại kinh doanh thêm nghề đổi tiền nhưng có sao đâu”.
Theo thông tin quảng cáo của hầu hết những người đổi tiền thì tiền đem ra đổi là tiền mới 100% chưa qua sử dụng, còn nguyên cọc, nguyên seri, đối với tờ tiền 1 và 2 đô la thì đã qua sử dụng nên không còn nguyên seri. Đáng chú ý, năm nay mệnh giá tờ tiền loại 10.000 và 20.000 đồng được nhiều khách hàng ưa chuộng nhất. Nhiều người cho biết, thời gian càng gần đến Tết Nguyên đán thì mức phí đổi sẽ càng cao vì lúc này tiền mới khan hiếm dần.
Càng nhiều người có nhu cầu đổi tiền lẻ tiền mới đi mừng tuổi, lì xì, lễ chùa, biếu tặng thì dịch vụ buôn bán, kinh doanh đổi tiền lẻ, tiền mới dịp Tết càng phát triển. Thực tế, thói quen đổi tiền mới mừng tuổi, tiền lẻ để đi lễ đã hình thành nhiều năm nay nên để thay đổi không phải việc đơn giản. Mặc dù ai cũng biết rằng, tiền lì xì, mừng tuổi, đi lễ chùa không nhất thiết phải là tiền mới còn nguyên seri là mới chuyển tải được thông điệp mừng tuổi, mừng Xuân. Thế nhưng, hiện nay vẫn tồn tại trong suy nghĩ của nhiều người Tết đến, ít nhiều gì cũng phải kiếm cho được tiền mới nên không ít người chấp nhận mất nhiều tiền hơn để đổi tiền mới.
Ông Dương Văn Hân - Giám đốc Ngân hàng TMCP Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh (HDbank) - Chi nhánh Kon Tum cho biết, thực hiện chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, trước Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, Ban lãnh đạo đơn vị quán triệt nhân viên của mình thực hiện nghiêm túc không đổi tiền mới, tiền lẻ vì mục đích thương mại. Đồng thời, đơn vị sẽ có hình thức xử lý kỷ luật nếu phát hiện trường hợp cán bộ chi nhánh có hành vi lợi dụng, tiếp tay cho việc đổi tiền mới không đúng quy định.
Theo điểm a, khoản 5, Điều 30 Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ, phạt tiền từ 20-40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật. Nếu tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp 2 lần. Mặc dù đã có quy định rõ ràng, nhưng tình hình “mua bán tiền mới” vẫn diễn ra công khai trên mạng xã hội thời gian qua. Thiết nghĩ các cơ quan chức cần vào cuộc quyết liệt hơn để ngăn chặn tình trạng trên.
MINH QUANG