Chú trọng giáo dục, trang bị kỹ năng sinh tồn

Cũng ở Hà Nội, cách đây khoảng một tháng, các phương tiện truyền thông đã đưa tin, chị gái mới 11 tuổi khi thấy em trai bị đuối nước, người tím tái, mềm nhũn, nhờ học được ở trường và trên ti vi những kỹ năng thổi ngạt, ép tim đã nhanh chóng sơ cứu em trai trước khi đưa đến cơ sở y tế, giúp em vượt qua được giai đoạn nguy kịch.

Những câu chuyện, những tình huống quyết định sinh tử đó một lần nữa là lời nhắn nhủ không chỉ riêng cho mỗi người mà còn với các cấp, các ngành và toàn xã hội về sự cần thiết phải quan tâm giáo dục, trang bị những kỹ năng sinh tồn, kỹ năng ứng phó, xử lý trong các tình huống nguy cấp.

Thực tế trong cuộc sống dù chẳng ai muốn nhưng biết bao hiểm họa, bất trắc như hỏa hoạn, thiên tai lũ lụt, đuối nước, bỏng, điện giật, tai nạn thương tích… vẫn xảy ra. Hệ lụy là ngoài mất mát, thiệt hại về của cải thì biết bao người phải chịu những tổn thương về tâm lý, tinh thần, chập chờn những nỗi sợ hãi, âu lo, biết bao người phải khép lại giấc mơ khi còn rất trẻ. Sau những câu chuyện buồn chẳng thể buồn hơn đó, nhiều người vẫn hay nói “giá như” với bao day dứt, đau đớn, nuối tiếc, xót xa. Giá như và giá như. Giá như sớm quan tâm, sớm biết những kỹ năng thoát hiểm, kỹ năng ứng phó, sơ cứu ban đầu, giá như bình tĩnh hơn một chút, giá như được nhắc nhở, hướng dẫn nhiều hơn việc sử dụng các thiết bị sinh nhiệt, giá như được học bơi…

Lấy đơn cử ngay như chuyện đuối nước. Hầu như năm nào trên cả nước nói chung và Kon Tum nói riêng cũng đều xảy ra, nhất là vào dịp hè và những trường hợp bị tử vong đa phần đều không biết bơi và không được sơ cứu đúng cách. Cha ông ta có câu: Có phúc con biết lội, có tội con biết trèo. Xét theo nghĩa đen hay nghĩa bóng thì câu nói này muốn nhắc nhở, nếu biết bơi lội sẽ có cơ hội sống sót cao hơn khi gặp những bất trắc về sông nước.

Không riêng chuyện hỏa hoạn, chuyện đuối nước, khi đối mặt với những hiểm họa, bất trắc, hầu như chúng ta đều sợ hãi, hoảng loạn. Tuy nhiên, nếu mỗi người được trang bị những kỹ năng sinh tồn sẽ phần nào bình tĩnh hơn để ứng phó, xử lý tình huống trong những phút giây mang tính quyết định sinh tử, bảo đảm được an toàn không chỉ cho bản thân mà cả mọi người xung quanh.

Mô hình dạy bơi miễn phí cho học sinh của nhóm tổng phụ trách Đội thành phố Kon Tum và Liên đội Trường THCS-THPT Liên Việt Kon Tum. Ảnh: NP

Ý thức được tầm quan trọng của việc trang bị kỹ năng sinh tồn để mỗi người có thể sử dụng duy trì sự sống trong bất kỳ môi trường nào, những năm gần đây, các cấp, các ngành đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn. Các lớp tập huấn, các trại huấn luyện, các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội… đều có những giới thiệu, bài viết, clip, đồ họa hướng dẫn những kỹ năng sinh tồn khi đối mặt với thiên tai, hỏa hoạn, bất trắc. Đặc biệt, Chương trình Giáo dục phổ thông năm 2018 đã đưa vào giảng dạy trong nhà trường các kỹ năng sống, kỹ năng thoát hiểm cho học sinh ngay từ bậc tiểu học. Một số chương trình như: “Học kỳ quân đội”, “Học làm chiến sĩ công an”, các lớp dạy bơi… được nhà trường, cơ quan, đơn vị tăng cường phối hợp triển khai nhằm trang bị cho mỗi người, đặc biệt là trẻ em những kỹ năng ứng phó với hiểm họa một cách cụ thể.

Thế nhưng vì nhiều lý do, hoặc quá hoảng loạn, hoặc chưa được trang bị cặn kẽ, bài bản, hoặc quá chủ quan nên không quan tâm, hoặc quá bận rộn với công việc không có thời gian để tìm hiểu, không có thời gian để hướng dẫn con cái… nên khi đối mặt với hiểm họa không ít người đã thiếu các kỹ năng ứng phó và càng trở nên hoảng loạn, dễ bị tổn thương, thiệt hại cả về người và của. 

Tập luyện cho trẻ kỹ năng xử lý tình huống. Ảnh: NP

Sẽ ít bị tổn thương hơn, sẽ ít bị thiệt hại hơn nếu mỗi người được trang bị các kỹ năng sinh tồn, kỹ năng ứng phó các tình huống nguy hiểm để tự bảo vệ bản thân, bảo vệ cộng đồng. Ngay từ hôm nay, cùng với nhà trường, với các cấp, các ngành, mỗi người, mỗi gia đình nên tự ý thức, quan tâm giáo dục, trang bị cho chính mình, cho người thân những kỹ năng sinh tồn cần thiết, đừng để khi ngoái nhìn lại sẽ phải hối tiếc thốt lên… “giá như”.            

Nguyên Phúc