“Bắt nạt” thầy thuốc

Có thể nói rằng, số lần tôi làm phiền đến họ nhiều vô số kể. Nhưng chưa bao giờ tôi thấy họ phàn nàn hay tỏ ý khó chịu. Thậm chí cả khi tôi, vì suy sụp thể xác và tinh thần, trở nên cáu kỉnh, nói năng khó nghe.

Tôi còn nhớ như in khoảng thời gian đầu chống chọi với bệnh tật. Đó là những ngày căng thẳng và mệt mỏi. Đến bây giờ, đã 6 năm trôi qua, mỗi lần nhớ đến căn buồng mười mấy mét vuông ấy là muốn bệnh trở lại.

Không gian, thời gian ở đây trì trệ đến có cảm giác không dịch chuyển. Ngày rất dài, như đang đông cứng.

Vì vậy, không tránh khỏi những lúc tôi nóng giận, cáu kỉnh vì một chuyện không đáng gì, ví dụ như sao hôm nay tiêm đau hơn hôm qua; giường nằm kêu cót két mỗi khi trở mình; thuốc cấp muộn hơn; hay yêu cầu đổi bác sĩ điều trị cho mình bị từ chối.

Thầy thuốc đang chịu nhiều áp lực, trong đó có sự ‘’bắt nạt’’. Ảnh: H.L

Nhưng những thầy thuốc vẫn hết sức điềm tĩnh, nhẹ nhàng. Nếu tôi nóng quá, họ sẽ lặng im đi ra. Sau đó sẽ tiếp tục chăm sóc tôi một cách kỹ lưỡng và trách nhiệm; không vì có “xích mích” mà tỏ thái độ.

Với tôi, phần lớn những y, bác sĩ ấy đều là người không quen. Và rộng hơn, trong hàng trăm bác sĩ, nhân viên y tế ở bệnh viện, số người tôi quen biết chỉ đếm trên đầu ngón tay, còn lại đều là người xa lạ.

Sau đó tôi nhận ra rằng, mình đang giống như nhiều trường hợp: Bắt nạt thầy thuốc. Dù họ không đáng phải chịu đựng sự bắt nạt ấy.

Hàng ngày, có nhiều thông tin về những trường hợp thầy thuốc vi phạm y đức, dẫn đến sự hao hụt niềm tin đối với ngành Y. Âu cũng là điều dễ hiểu.  Vì trong cuộc sống hiện nay, ranh giới giữa đời và nghề, giữa cám dỗ và đạo đức nghề nghiệp rất mong manh.

Thầy thuốc cũng là con người, cũng nặng gánh mưu sinh. Không thể tránh khỏi những lúc nao núng, cũng không thiếu những cá nhân thoái hóa, biến chất để rồi sa ngã.

Nhưng vượt qua những ánh mắt nghi ngờ, vượt qua những lời rì rầm thiếu thiện chí, đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế chân chính vẫn vững niềm tin; vẫn kiên trì với nghề, với lời dạy “lương y phải như từ mẫu” của Bác Hồ. Tất thảy vui, buồn, ước mơ, hy vọng của họ đều gắn với nghề y.

Điều làm họ đau lòng nhất là phải chịu đựng sự “bắt nạt” ngày càng nhiều, cả về thể xác và tinh thần, từ hành động đến lời nói.

Tôi rất chia sẻ với họ về thực trạng này. Không chỉ vì tôi có một số bạn bè là thầy thuốc, càng không phải tôi đang được thầy thuốc chăm sóc hàng tháng, mà vì nhận thấy đây là một bất công.

Đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế luôn vững niềm tin, kiên trì với nghề trị bệnh cứu người. Ảnh: HL

Có lần, tôi đang chờ đến lượt khám của mình thì chứng kiến một vụ việc. Người nhà đưa một thanh niên bị tai nạn vào phòng cấp cứu, sau khi tiếp nhận và tiến hành các bước thăm khám, bệnh nhân được sắp xếp nằm chờ chụp phim. Còn bác sĩ trực tiếp tục bận bịu với ca bệnh khác.

Nhưng lúc này, một số người nhà ồn ào, la hét cho rằng bác sĩ thiếu quan tâm, không thực hiện cấp cứu mà bỏ mặc bệnh nhân nằm đó.

Bác sĩ đã nỗ lực giải thích rằng, qua khám ban đầu, thanh niên này chỉ bị chấn thương phần mềm, bác sĩ đã có chỉ định chụp phim, nhân viên y tế sẽ đưa đi, còn bác sĩ phải cấp cứu bệnh nhân khác nặng hơn. Nhưng người nhà vẫn không chịu, tiếp tục gây khó dễ.

Sự việc càng căng thẳng khi một người nhà bệnh nhân túm áo bác sĩ có ý hành hung. Rất may lúc này lực lượng bảo vệ và người nhà bệnh nhân khác kịp thời can thiệp.

Sau vụ việc, tôi có trò chuyện với một người bạn công tác lâu năm trong bệnh viện tỉnh. Anh tỏ vẻ buồn khi nhắc đến chuyện này.

Theo anh, thường thì khi vào bệnh viện, ai cũng có tâm lý muốn được khám trước, cấp cứu trước, còn bác sĩ cấp cứu phải theo mức độ ưu tiên tình trạng bệnh nhân chứ không phải theo thứ tự ai đến trước sẽ được làm trước. Nhưng bệnh nhân, thân nhân lại không nắm được điều đó, nên dễ xảy ra những vụ việc không hay.

Thông thường, nếu y bác sĩ có lỗi với người bệnh đều bị xử lý kỷ luật với hình thức phù hợp, nhưng với người bệnh, thân nhân người bệnh bắt nạt hay hành hung thầy thuốc thì thường chỉ xin lỗi là xong. Trong khi đó, dù bị chửi mắng, bị hành hung thì bác sĩ vẫn phải tiếp tục công việc. Áp lực tinh thần nặng nề lắm- anh chia sẻ.

Trong những trường hợp này, cách giao tiếp, thái độ ứng xử với bệnh nhân rất quan trọng, phải hiểu tâm trạng người nhà để đáp ứng kịp thời nhu cầu, hạn chế thấp nhất nguy cơ xảy ra xung đột.

Trường hợp bệnh nhân hay người nhà gây rối, thầy thuốc phải cố gắng giữ bình tĩnh, ứng xử đúng mực, có giải pháp làm dịu tình hình. Đặc biệt, cần biết cách bảo vệ an toàn cho chính mình.

Khi xảy ra chuyện, dù có được xin lỗi thì thầy thuốc cũng đã bị xúc phạm, bị tổn thương về thể xác và tinh thần, danh dự. Pháp luật cần quy định những biện pháp răn đe, xử lý phù hợp người “bắt nạt” hay hành hung thầy thuốc, bởi đó là hành vi chống người thi hành công vụ.

Tuy nhiên, xét một cách toàn diện, thầy thuốc mong muốn người bệnh và thân nhân thấu hiểu hơn, chia sẻ hơn về công việc của mình. Các giải pháp bảo vệ thầy thuốc như lắp đặt camera giám sát, thiết lập hệ thống báo động, tăng cường lực lượng an ninh chỉ là giải pháp ứng phó.

Về phần mình, chúng tôi sẽ luôn nỗ lực hoàn thành sứ mệnh chữa bệnh cứu người, thực hiện y đức như lời Bác Hồ dạy “lương y phải như từ mẫu”. Từ đó củng cố niềm tin giữa bệnh nhân, thân nhân với thầy thuốc- anh tâm sự.

Tôi cũng tin là vậy! 

Hồng Lam