Đồng bào DTTS Kon Tum vui đón Tết Độc lập

Đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc

Những ngày cuối tháng 8 cũng là lúc ở thôn Plei Đôn, Phường Quang Trung (thành phố Kon Tum) trở nên nhộn nhịp, rộn ràng. Ai nấy đều cố gắng hoàn tất các công việc đồng áng để náo nức chờ đón ngày lễ lớn của dân tộc.  “Những năm gần đây, dân làng chúng tôi tổ chức lễ hội sửa máng nước trong dịp lễ 2/9 để cùng nhau tụ họp đông đủ. Trong những ngày đấy, bà con vừa tổ chức các hoạt động góp phần giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa vừa phấn khởi vui chơi mừng Tết Độc lập” – ông A Khăn - thôn trưởng cho biết.

Theo ông Khăn, trước đây, bà con thường sửa giọt nước vào khoảng thời gian từ tháng 8  đến tháng 9. Sau này, một phần vì thời gian xạ lúa có sự thay đổi theo thời tiết, phần vì dân làng muốn gắn hơi thở, nhịp điệu truyền thống trong Tết Độc lập nên đã thống nhất tổ chức sửa máng nước trong dịp 2/9.  

Cũng như mọi năm, năm nay, mọi việc đã được bà con thống nhất và chuẩn bị từ sớm. Theo lịch đã vạch sẵn, trong ngày 30/8, bà con tập trung dọn dẹp vệ sinh quanh đường làng, ngõ xóm, nhà rông, sửa sang, dọn dẹp lại các giọt nước, cầu mong nước đủ về cho các cánh đồng, đem lại mùa màng bội thu, no ấm. Cùng với đó, mỗi nhà sẽ tự nguyện góp từ 5-10 ngàn để cùng làm rượu ghè, mua đồ tập trung đến nhà rông để mừng đón Tết Độc lập.

Người dân xã vùng sâu Văn Lem (Đăk Tô) thi đấu bóng chuyền chào mừng kỷ niệm 70 năm Quốc khánh 2/9. Ảnh: N.X

“Trong ngày 2/9, không kể già, trẻ, gái trai, tất cả đều tập trung tại nhà rông, ngoài việc góp tiền, nhà nào có thức gì thì sẽ mang theo để cùng ăn uống, vui vẻ. Chúng tôi sẽ cùng đánh cồng chiêng, hát múa trong khí thế tưng bừng, vui mừng” – chị Y Trẻo phấn khởi.

Đặc biệt, những người già trong làng sẽ kể, ôn lại cho con cháu nghe về những kỉ niệm, về những chiến công oanh liệt của nhân dân ta, chia sẻ những khó khăn, vất vả trong những năm kháng chiến để mọi người hiểu hơn và trân trọng hơn giá trị của hòa bình. “Những câu chuyện sẽ giúp mỗi người tự nhìn nhận lại cũng như các em nhỏ hiểu hơn về lịch sử mà ra sức phân đấu, học tập” – ông A Khăn cho biết.

Cũng như thôn Plei Đôn, những ngày này tại thôn Nông Nội, xã Đăk Nông, huyện Ngọc Hồi cũng nhộn nhịp không kém. Bà con tạm gác lại những ngày tất bật bởi vụ mùa, công việc, ai nấy đều dọn dẹp đường làng ngõ xóm sạch sẽ, chỉnh trang lại nhà cửa để cùng nhau đón Tết Độc lập. Được biết, cứ đến sáng 2/9, nhà nào nhà nấy lại tề tựu đông đủ, cùng chuẩn bị hoa quả, làm mâm cơm dâng lên Bác rồi quây quần bên nhau đầm ấm.

“Nay được hưởng độc lập, tự do, hạnh phúc, đến Tết Độc lập, dân làng mình lại cảm nhận rõ hơn giá trị của cuộc sống hòa bình. Chính vì vậy, cứ đến 2/9, bà con ai nấy cũng dâng hương, dâng hoa thể hiện lòng thành kính, biết ơn Bác Hồ sâu sắc. Đây cũng là dịp để nhà nhà sum vầy, tụ họp, phấn khởi” – ông A An - Bí thư Chi bộ thôn Nông Nội chia sẻ.

Năm nay, ngoài việc mỗi nhà tự làm mâm cơm dâng Bác, trong ngày 2/9, thôn Nông Nội còn tổ chức các trò chơi dân gian tại nhà rông để tạo sân chơi vui vẻ, thoải mái cho bà con. “Hiện nay chúng tôi đang tích cực chuẩn bị các trò chơi dân gian bổ ích để bà con tham gia trong dịp lễ. Chúng tôi nghĩ rằng, các trò chơi không chỉ tạo nên được sự vui tươi, thoải mái sau những ngày làm việc vất vả, mà còn thể hiện được khí thế tưng bừng trong ngày Tết Độc lâp. Đặc biệt, qua đó còn giáo dục, hướng bà con cũng như thế hệ trẻ hướng về truyền thống trong những ngày trọng đại” – ông An bày tỏ.

Giáo dục cội nguồn

15h ngày 30/8, bà con thôn Măng Rao, xã Đăk Pét (Đăk Glei) tập trung tổng dọn vệ sinh sạch sẽ con đường vào thôn; cuốc cỏ, thu gom rác trong khuôn viên sân nhà. Biết khách đến thăm nhà, ông A Chan – Trưởng ban Mặt trận thông Măng Rao, đã tạm ngưng công việc đang làm và nói: Cả làng đang tập trung dọn dẹp nhà cửa, đường làng cho sạch để chuẩn bị đón Tết Độc lập năm nay đấy. Nhiều nhà đã làm xong, nhưng bà con thấy chưa vừa ý, nên tiếp tục chặt cây để làm hàng rào xung quanh nhà cho đẹp; có hộ còn phát bớt cỏ dại, cây xanh vươn ra ngoài đường lớn che khuất tầm nhìn của người đi đường…

Được biết, trước năm 1975, ông A Chan là bộ đội trực thuộc Ban chỉ huy quân sự huyện Ngọc Hồi và tham gia mặt trận H40. Sau ngày giải phóng, ông đã theo vợ về sinh sống tại thôn Măng Rao, xã Đăk Pét (Đăk Glei), hưởng chế độ thương binh 4/4. Từ năm 1982 - 2011, ông là trưởng thôn Măng Rao. Năm 2012 đến nay, ông được giao nhiệm vụ Trưởng Ban Mặt trận thôn. Những ngày về sinh sống ở đây, năm nào cũng vậy, cứ đến ngày 2/9, ông A Chan đều tổ chức cúng tạ tổ tiên, đồng thời thắp hương báo cáo lên Bác Hồ những việc làm tốt, thành quả đạt được… Lâu dần, bà con ở làng học tập theo nếp sinh hoạt tốt đẹp của gia đình A Chan, đến ngày Tết độc lập toàn thôn mở hội đánh cồng chiêng, huy động thanh niên tham gia thi đấu thể thao…

Tiếp khách ở nhà ông A Chan còn có anh A Huy – hiện là Trưởng thôn Măng Rao. Anh Huy nhận xét: Ông A Chan rất tích cực trong các phong trào, hoạt động chung của làng. Nhờ ông mà thôn giữ được truyền thống tốt đẹp như đón Tết Độc lập vào ngày 2/9 hàng năm.

Anh A Huy kể, những ngày còn nhỏ, anh cùng các bạn trong thôn được người lớn tổ chức xếp hàng vào nhà Rông cúng tổ tiên, cúng Bác Hồ để báo cáo thành tích học tập. Người lớn đại diện cho mỗi nhà, lần lượt cầu mong làm nhiều lúa, mì, con cháu có sức khỏe, cùng chăm chỉ làm ăn. Còn đại diện thôn Măng Rao, già làng đọc to những lời răn dạy (cho bà con cùng nghe), hứa với Bác luôn giáo dục bà con đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế gia đình, giúp nhau trong hoạn nạn, ốm đau…

“Lời hứa trước nhà Rông, dưới ảnh Bác Hồ không phải là lời suông trong ngày quốc khánh 2/9, mọi người thực hiện lời hứa rất nghiêm túc. Giai đoạn 1990 – 2002, tôi nhớ nhiều gia đình có khó khăn do hạn hán, lũ lụt. Khi ấy, ông A Chan là Trưởng thôn đã lấy lúa ở kho của gia đình để chia cho bà con, trong đó có gia đình tôi. Những gia đình neo người, bỏ trống ruộng đồng, ông đều kêu thanh niên đến giúp” - anh A Huy nói.

Chia tay chúng tôi, ông A Chan không quên mời khách ngày 2/9 năm nay về làng Măng Rao để cùng tham gia đón Tết Độc lập. Ông bộc bạch, kinh tế dù còn có những khó khăn, nhưng bà con vẫn chung tay tổ chức đón Tết Độc lập tươm tất để người trẻ không quên tinh thần đoàn kết chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Cũng từ đây, chúng tôi muốn nhắc nhở bà con dân làng, đặc biệt thế hệ trẻ phải biết nỗ lực học tập, đoàn kết giúp nhau làm kinh tế giỏi, tăng thu nhập và lần lượt giúp 18 hộ nghèo còn lại vươn lên thoát nghèo.

                                                                     Hoài Tiến – Mai Trâm