Khôi phục nghề dệt thổ cẩm ở Plei Tơ Nghia
Sửa chữa lại nhà dệt thổ cẩm bị xuống cấp trong nhiều năm, đồng thời ra mắt mô hình Tổ liên kết dệt thổ cẩm, là những việc làm mà UBND phường Quang Trung (thành phố Kon Tum) đã thực hiện trong thời gian gần đây nhằm bảo tồn và phát triển nghề dệt truyền thống cho đồng bào dân tộc Ba Na ở thôn Plei Tơ Nghia.
Qua 12 năm từ khi được xây dựng, căn nhà dệt thổ cẩm nằm cạnh nhà rông văn hoá của thôn Plei Tơ Nghia không được sử dụng, nên ngày càng xuống cấp trầm trọng. Trước kia, căn nhà này từng là nơi các nghệ nhân trong thôn Plei Tơ Nghia truyền dạy cho con cháu của mình cách dệt, cách may, tạo nên những bộ trang phục đặc trưng của đồng bào nơi đây.
Nhắc đến việc nhà dệt thổ cẩm của thôn Plei Tơ Nghia bị “bỏ quên” trong nhiều năm, chị Nguyễn Thị Thu Hương – Phó Chủ tịch UBND phường Quang Trung cho biết: Năm 2006, UBND phường có chủ trương xây dựng nhà dệt thổ cẩm nhằm bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống của địa phương. Lúc bấy giờ, nhà dệt thổ cẩm là nơi hoạt động của hơn 30 chị em hội viên. Tuy nhiên, vì đầu ra sản phẩm có giới hạn, do vậy số lượng các chị em tham gia thưa dần, sau này nhà dệt cũng bị bỏ quên.
Cũng theo chị Hương, tuy vậy, nghề dệt thổ cẩm của làng Plei Tơ Nghia vẫn được bà con duy trì ở một vài hộ gia đình, điển hình có hộ gia đình của nghệ nhân Y Jư, Y Chrưt…
“Để nghề dệt truyền thống của đồng bào Ba Na nơi đây được phát triển trở lại, tháng 9 vừa qua, từ nguồn kinh phí xã hội hoá, UBND phường đã thực hiện việc tu sửa lại nhà dệt thổ cẩm cho bà con” – chị Hương nói.
Hiện nay, nhà dệt thổ cẩm đã được sửa chữa khang trang, phần tường và cửa sắt được sơn mới, mái tôn và la-phông được đóng mới toàn bộ… Những khung cửi bị lãng quên trong nhiều năm nay cũng đã bắt đầu hoạt động trở lại.
Chị Hà Thị Thu Trang – Chủ tịch Hội LHPN phường Quang Trung cho hay: Gắn với việc nhà dệt thổ cẩm thôn Plei Tơ Nghia được khôi phục, Hội LHPN phường Quang Trung cũng đồng thời ra mắt mô hình “Tổ liên kết dệt thổ cẩm” với sự tham gia của 10 thành viên, trong đó có 2 nghệ nhân cao tuổi là hội viên Chi hội phụ nữ thôn Plei Tơ Nghia,
Cũng theo chị Trang, Tổ liên kết dệt thổ cẩm thôn Plei Tơ Nghia được ra đời còn giúp các chị em hội viên tạo việc làm, tăng thu nhập, góp phần phát triển kinh tế cho gia đình.
|
Bà Y Blanh – Chi hội trưởng chi hội phụ nữ, Tổ trưởng tổ liên kết dệt thổ cẩm thôn Plei Tơ Nghia cho biết: Chị em trong thôn rất phấn khởi và vui mừng khi nhà dệt thổ cẩm được khôi phục và Tổ liên kết dệt được thành lập. Chị em hội viên còn vận động con cháu hằng ngày đến đây tập dệt để duy trì nghề.
Những ngày vừa qua, tranh thủ lúc không lên rẫy, chị em phụ nữ thôn Plei Tơ Nghia lại quây quần bên trong nhà dệt thổ cẩm cùng nhau dệt.
Những bộ trang phục, những chiếc khăn, hay những món đồ lưu niệm như: ví, túi… được cách tân, thêu hoa văn, màu sắc sặc sỡ cũng góp phần làm đa dạng mẫu mã, từ đó từng bước giải quyết vấn đề đầu ra cho sản phẩm.
Sau gần 2 tháng đi vào hoạt động, Tổ liên kết dệt thổ cẩm đã bán được một số sản phẩm số tiền hơn 3 triệu đồng.
Dù nhỏ tuổi nhất nhưng động tác dệt rất thành thục, em Y Tham (học sinh lớp 9) cho biết, gia đình em chủ yếu sống bằng nghệ dệt thổ cẩm nên em được ông bà và cha mẹ truyền dạy từ rất sớm, em rất yêu thích công việc này nên ngoài giờ lên lớp, em còn đến đây để học dệt cùng mọi người.
Việc khôi phục lại nhà dệt thổ cẩm cũng như ra mắt mô hình Tổ liên kết dệt thổ cẩm đã giúp đồng bào Ba Na tại thôn Plei Tơ Nghia không chỉ góp phần giữ gìn, phát huy những giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc mình, mà còn tạo việc làm, tăng thu nhập, phát triển kinh tế cho gia đình.
Bài, ảnh: Đức Thành
